Uitgescholden, geschopt en geslagen: 'Had de buurvrouw maar aangebeld'
Het begon met kleine dingen, die steeds groter werden. Vijftien jaar lang zat Tjarda Reesink in een relatie met huiselijk geweld. "Het duurde lang voordat ik realiseerde dat het niet oké was, waar ik in zat." Dat het onderwerp de laatste veel aandacht krijgt door zaken rondom BN'ers is volgens haar goed voor de bewustwording, maar ze ziet ook een keerzijde. "Afkeurende reacties zorgen dat mensen in hun schulp blijven."
De vermeende mishandeling van Jaimie Vaes door Lil Kleine en de aangifte van mishandeling tegen Johnny de Mol door zijn ex Shima Kaes, zijn ook Tjarda niet ontgaan. "Ik vind het sowieso goed dat zulke verhalen in de media komen, maar ik heb te doen met de betrokkenen. Het is al heel heftig als jouw verhaal niet in de schijnwerpers staat, dus ik kan me niet voorstellen hoe het moet zijn als alle pers erbovenop ligt", zegt ze.
Ze denkt dat het veel slachtoffers steun kan geven, omdat ze weten dat anderen hetzelfde meemaken als zij. "De beweging die het op gang brengt, dat is iets goeds. Maar de reacties onder zo'n stuk, dat mensen er bijvoorbeeld niks van geloven, die begrijp ik niet zo goed. Het kan zorgen dat mensen niet meer met hun verhaal naar buiten durven te komen."
Deuk in de deur
Dat is volgens ervaringsdeskundige Tjarda juist zo belangrijk en de reden dat zij haar eigen verhaal vertelt. "De eerste keer dat ik me angstig voelde, was in het eerste jaar dat mijn ex en ik elkaar kenden. We zaten als plagerijtje achter elkaar aan in huis, maar toen dat voor mij niet meer prettig voelde, heb ik mezelf opgesloten in het toilet. Hij heeft toen een deuk in de deur geslagen", vertelt Tjarda.
"Een andere keer heeft hij me op bed gegooid en brak ik bijna mijn elleboog. Hij wist niet wanneer hij moest stoppen." De incidenten werden erger, maar Tjarda had dat niet meteen door en dacht vooral dat het door dingen kwam die ze zelf verkeerd had gedaan. "Het was een proces van vijftien jaar. Ik had zelf niet in de gaten dat het zo ernstig was en dat ik hulp nodig had", zegt ze.
Niet serieus genomen
De mensen in haar omgeving zwegen erover, terwijl ze het geweten moeten hebben. "We zaten in de zomers vaak genoeg buiten en dan kon hij vanuit het niks ontploffen en mij of de kinderen uitschelden. Ik wist dan dat de buren buitenzaten, maar die deden niks."
Huiselijk geweld is geweld dat gepleegd wordt binnen een gezin, relatie of familie. Dat kan gaan om geestelijk, lichamelijk of seksueel geweld, maar ook verwaarlozing en financieel misbruik vallen hieronder. Bij huiselijk geweld wordt onderscheid gemaakt tussen kindermishandeling, partnermishandeling en ouderenmishandeling.
Bron: ikvermoedhuiselijkgeweld.nl
Veel vrienden had Tjarda in die tijd niet meer. Soms vertelde ze iets kleins aan collega's, maar daar stopte ze al gauw mee. "Ze reageerden vaak met: ach joh, dat laat je je toch niet gebeuren. Ik voelde me niet serieus genomen." Toen de relatie eindelijk voorbij was en ze met het verhaal naar buiten kwam, zeiden mensen wél tegen haar dat de kwartjes op hun plek vielen. "Ze hadden bij dingen vraagtekens gezet, maar die niet met mij besproken."
Hadden ze dat maar wel gedaan, denkt Tjarda. "Dan weet ik niet of ik zo lang in die situatie had gezeten. Voor mijn eigen gemoedsrust had ik willen horen dat het niet oké was wat er gebeurde", vertelt ze. "Als de buurvrouw had aangebeld en had gezegd dat het niet normaal was wat ze hoorde, dan had ik gedacht: het ligt dus niet aan mij. Dan had ik de stap om weg te gaan sneller kunnen zetten."
Melden is moeilijk
Maar voor mensen die vermoedens hebben van huiselijk geweld, is de stap om daar melding van te maken vaak groot. "Mensen vinden dat vaak heftig. Voor burgers is het nogal wat om je er tegenaan te bemoeien", vertelt Carine Terhaar sive Droste, trainer en voorlichter bij Veilig Thuis Amsterdam-Amstelland, het advies- en meldpunt voor huiselijk geweld, kindermishandeling en ouderenmishandeling.
De trainer wil mensen erop wijzen dat een officiële melding maken niet meteen hoeft. Als je twijfels hebt over een situatie in je omgeving, kun je eerst om advies vragen bij Veilig Thuis wat je daarmee zou kunnen doen. "Je kan ons bellen of met ons chatten en de situatie uitleggen, dan geven we op basis daarvan advies. Je hoeft daar je eigen naam of de mensen waar het over gaat niet eens te noemen", legt ze uit.
"Soms is het advies dat je inderdaad een melding zou kunnen maken, maar soms zijn het dingen waarvan wij denken dat je je niet meteen zorgen hoeft te maken. Of vragen we je op specifieke dingen te letten en daarna eens terug te bellen."
Onderbuikgevoel
Maar bij welke signalen in je omgeving moet je je dan zorgen maken en advies inwinnen? "Mensen denken als eerste aan blauwe plekken, maar in 99 procent van de gevallen zie je die helemaal niet", zegt Terhaar sive Droste. "Het kan bijvoorbeeld zijn dat iemand snel schrikt en in elkaar duikt bij een onverwachte beweging, of in elkaar krimpt als de partner het woord neemt."
Er zijn volgens haar ontzettend veel signalen. "Maar ik wil vooral meegeven dat mensen op hun onderbuikgevoel moeten vertrouwen. Als je denkt: klopt dit nou? Zet dan de stap om het bij Veilig Thuis voor te leggen."
Het melden van huiselijk geweld is belangrijk, vindt organisatie Veilig Thuis, maar het melden kan soms dus moeilijk zijn. Daarom is er een speciale website in het leven geroepen: ikvermoedhuiselijkgeweld.nl. Daarop is meer informatie te vinden over huiselijk geweld en wat je kan doen als je het idee hebt dat dit speelt bij iemand die je kent.