Regioaanpak stikstof: 'Uitstoot soms 70 tot 80 procent omlaag'

Ingewijden vertellen aan NRC over een regiostrategie waar het ministerie van LNV de afgelopen maanden aan werkte. Daarover wordt volgende week gesproken in de ministerraad, bevestigt ook persbureau ANP.

Aanpak per gebied

Over heel Nederland moet de stikstofuitstoot met 40 procent worden teruggebracht, maar in het ene gebied ligt dat percentage hoger dan in het andere.

In sommige provincies, bijvoorbeeld in veel gebieden van Friesland en Groningen, gaat het om maar 20 procent, maar aan bepaalde randen van het Veluwe-gebied is dat percentage zelfs 100 procent. In gebieden als de Peel en de Gelderse Vallei moet de uitstoot met 70 tot 80 procent worden teruggebracht. Daar zijn veel boerderijen én is veel kwetsbare natuur.

Hoe de uitstoot wordt teruggebracht, is aan de provincies, zo stond al vastgelegd in het coalitieakkoord. Zij krijgen van het kabinet tot de zomer van 2023 om met plannen te komen. Als die worden goedgekeurd, zorgt het Rijk voor het geld om ze te uit te werken.

Volgens deskundigen is het onvermijdelijk dat boeren op grote schaal moeten worden uitgekocht, willen de percentages worden gehaald. Dat ligt uiterst gevoelig. Het kabinet heeft altijd benadrukt dat de reductie niet alleen voor rekening van de boeren zal komen, al zijn die wel verantwoordelijk voor een groot deel van de stikstofuitstoot. 

Boeren uitkopen

In het coalitieakkoord werden ook andere mogelijkheden voor boerenbedrijven genoemd om de uitstoot te verminderen. Zo is er natuurlijk verloop van boeren die stoppen, en kunnen bedrijven verkleind, veranderd, vernieuwd of verplaatst worden.

Maar de afgelopen maanden trokken belangenorganisaties voor boeren in Drenthe, Friesland en Overijssel zich terug uit overleggen over stikstofuitstoot, omdat die juist vinden dat de overheid teveel de oplossing zoekt bij het uitkopen van boeren.