UNHCR: we zijn door ondergrens gezakt met opvang Ter Apel
"We zijn echt door een ondergrens gezakt", stelt Andrea Vonkeman, hoofd van UNHCR Nederland over de situatie in aanmeldcentrum Ter Apel. De omstandigheden zijn voor de asielzoekers volgens UNHCR onhoudbaar en onacceptabel.
Volgens Vonkeman is het probleem het gevolg van jaren 'kortetermijndenken'. Asielzoekerscentra (azc's) werden bijvoorbeeld gesloten toen er minder vluchtelingen kwamen, terwijl Vonkeman juist liever een buffer in de opvangcapaciteit ziet 'voor als er meer mensen komen dan verwacht'.
'Onmenselijk'
"Het aantal mensen dat nu aankomt is niet zoveel meer dan voor de uitbraak van corona", zegt Vonkeman. "Het grootste probleem is dat ze niet kunnen doorstromen uit de azc's, omdat er niet voldoende woningen voor statushouders zijn." Het Rode Kruis noemde de situatie bij het aanmeldcentrum gisteren al 'onmenselijk'.
In Ter Apel is plaats voor 2000 mensen. Het is er al langer te druk omdat mensen na hun aanmelding in Ter Apel niet terechtkunnen in een azc, want daar zitten vergunninghouders die door het tekort aan woningen lang moeten wachten op een huis.
RTL Nieuws kreeg een uniek inkijkje bij het grootste asielzoekerscentrum van Nederland. Hoe onhoudbaar de situatie is, laat deze video zien:
Het hoofd van UNCHR Nederland noemt Ter Apel een 'flessenhals' die voor een enorme opstopping zorgt. Een tweede aanmeldcentrum zou Ter Apel enigszins kunnen ontlasten, meent ze.
Vonkeman pleit daarnaast om eerder te kijken of de aanvraag van asielzoekers kansrijk is of niet. "De kansrijke mensen kun je dan scheiden van de anderen en huisvesten op meerdere plaatsen, bijvoorbeeld in grootschalige doorstroomlocaties op meer plaatsen in het land."
'Alles moet anders'
Ze noemt dat de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND), marechaussee en Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) daar ook mee aan de slag moeten. "Het hele systeem moet eigenlijk anders. Je vraagt je af of er misschien niet overwogen moet worden om op andere manieren asielzoekers te registreren."
Kansrijke asielzoekers opvangen bij particulieren kan ook, denkt ze. Zeker nu daar een paar duizend plaatsen die zijn bedoeld voor vluchtelingen uit Oekraïne niet worden gebruikt. "In theorie zouden die bedden ook, of in ieder geval tijdelijk, voor asielzoekers kunnen worden gebruikt."
'Gaat niet langer'
Het kabinet hoopt voor de komende dagen een oplossing te vinden voor de opvangcrisis. "Zoals het nu gaat in Ter Apel, gaat het niet langer", zei staatssecretaris Eric van der Burg voor Asiel vanmorgen. Het kabinet zet voorlopig in op vier 'mega-opvanglocaties', met in ieder daarvan plaats voor ten minste 1000 asielzoekers. De eerste twee mega-opvanglocaties zijn Vlissingen en Velsen, meldde de politieke redactie van RTL Nieuws al eerder.