Turkije boos om koranverbranding: 'Zweden voorlopig niet bij NAVO'
Turkije zal de toetreding van Zweden tot de NAVO voorlopig blijven blokkeren. De Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft gezegd dat Zweden niet hoeft te rekenen op groen licht uit Ankara. Erdogan is boos over de koranverbranding in Stockholm afgelopen weekend.
Het verbranden van de koran gebeurde zaterdag bij de Turkse ambassade in de Zweedse hoofdstad. De rechts-extremistische politicus Rasmus Paludan had toestemming gekregen voor het protest. Die toestemming leidde tot woede in Turkije. De Zweedse ambassadeur in Turkije moest zich vrijdag al melden vanwege de geplande actie. Er werd ook een streep gezet door een bezoek van de Zweedse defensieminister.
Vrijheid van meningsuiting
"Als je geen respect toont voor de Turkse republiek of het geloof van moslims, kun je ook geen steun van ons krijgen wat betreft de NAVO", zei Erdogan in een speech na de ministerraad. Hij noemde de stunt van de Deens-Zweedse Paludan een 'schande'. Ook Zweedse politici veroordeelden de actie van Paludan, maar zij verdedigden tegelijkertijd de brede vrijheid van meningsuiting in het land.
Turkije reageerde vorige week ook al getergd toen een groep Koerden in Zweden een pop van Erdogan op de kop had opgehangen, alsof hij geëxecuteerd was.
De relatie tussen de twee landen is al langer moeizaam. Zweden en Finland vroegen na de Russische inval in Oekraïne om het lidmaatschap van het militair bondgenootschap. Daarvoor moeten alle NAVO-leden toestemming geven, maar Turkije weigert dat. Ankara stelt als voorwaarde dat Zweden tot 130 mensen uitlevert die Turkije als Koerdische terroristen of betrokkenen bij de couppoging van 2016 beschouwt.
Turkse verkiezingen
Andere leden van de NAVO oefenen druk uit op Turkije om toestemming te geven. In Zweden en Finland vrezen ze dat Erdogan in elk geval tot 18 juni zijn poot stijf zal houden. Op die dag zijn er nieuwe verkiezingen in Turkije. Erdogan hoopt herkozen te worden als president, om zo nog eens (minimaal) vijf jaar aan de macht te blijven. Als Zweden en de NAVO aan zijn eisen voldoen, kan hij in eigen land zijn imago als sterke leider oppoetsen, wat hem kan helpen bij de stembusgang.
Minister Wopke Hoekstra van Buitenlandse Zaken reageerde geërgerd op de Turkse opstelling. Maar het is 'het beste dat ik op mijn tong bijt', zegt hij. Het zou alleen maar averechts werken als hij zich zou uitspreken.
Ankara stelt 'het geduld wel op de proef', zegt Hoekstra. "Maar ik help het proces niet als ik dat nu weer van commentaar voorzie, dus dat moet ik niet doen." Hij hamert erop dat Zweden en het andere aspirant-lid Finland toegelaten móeten worden. Dat is 'essentieel', zowel voor die twee landen als voor de westerse militaire alliantie zelf.
