Jongvolwassenen zouden twijfelen aan Holocaust, veel vragen over onderzoek
Bijna een kwart van de jongeren zou twijfelen aan de Holocaust, meldde een internationale organisatie vanochtend na onderzoek. Veel media, waaronder RTL Nieuws, pikten dit nieuws op en ook Justitieminister Yeşilgöz reageerde hierop. Omdat er veel vragen leven rond de uitvoering van dit onderzoek, is dit artikel aangepast.
Het onderzoek is gedaan door onderzoeksbureau Schoen Cooperman Research in opdracht van De Claims Conference, een internationale organisatie die opkomt voor de rechten van Holocaustoverlevenden. De organisatie deed vorige maand onderzoek onder 2000 Nederlanders. Millennials vanaf 1980 en leden van de generatie Z (tot geboortejaar 2012) werden daarvoor gebeld.
De onderzoekers stelden onder andere dat een klein deel (6 procent) denkt dat de Holocaust een mythe was en 17 procent dat het aantal slachtoffers sterk overdreven was.
Vanochtend concludeerden veel media, ook op basis van het persbericht, dat een kwart van de jonge mensen 'twijfelt aan de Holocaust'. En daar ging het mis, zegt Gijs Rademaker, opiniepeiler bij RTL Nieuws. "Hierdoor leek het alsof dit allemaal 'Holocaustontkenners' zijn, maar het blijkt dat maar een klein deel, zo'n 6 procent, echt denkt dat de Holocaust niet heeft plaatsgevonden. Nog eens 17 procent gelooft dat 'het aantal slachtoffers overdreven wordt'. Dat is echt heel wat anders en dat kun je niet zomaar bij elkaar optellen. "
Steekproef
Methodologisch valt nog het een en ander op te merken aan het onderzoek. Het gaat dan onder andere om de vraag of de onderzoekers een representatieve steekproef hebben genomen. Zo zegt een vrij hoog percentage van 34 procent van de jongvolwassenen op dit moment een universitaire studie te doen. In werkelijkheid is het percentage in deze groep (18-40 jaar) veel lager.
"En ik heb nog wel meer vragen bij de vraagstelling en methodiek", zegt Rademaker. "Zo is het hele onderzoek gehouden onder 2000 mensen, maar hoeveel behoorden er precies tot de groep 'jongeren' die eruit wordt gelicht? En hebben jonge mensen die in het onderzoek zeggen niet te weten wat de Holocaust ís, ook de vragen gehad of hij echt bestond? Daar lijkt het wel op."
De Nederlandse opiniepeiler Peter Kanne van I&O Research heeft soortgelijke twijfels. Hij noemt het bij de NOS verwarrend dat 23 procent van de respondenten het getal van zes miljoen slachtoffers overdreven vindt, terwijl meer dan de helft óók aangeeft niet te weten hoeveel Joden zijn vermoord.
Rademaker: "Het zijn grote woorden waar de Claims Conference zelf mee kopt. Je moet er natuurlijk altijd voor zorgen dat je onderzoeksconclusies kloppen, maar juist bij zo'n gevoelig onderwerp als de Holocaust moet dat boven iedere verdenking verheven zijn. Dat is bij dit onderzoek zeker niet het geval."
Vergelijkbaar onderzoek
Wat we wel weten uit eerder onderzoek van Marc van Berkel, docent en onderzoeker aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, is dat veel jongeren geen idee hebben wat het begrip Holocaust inhoudt. In 2018 publiceerde hij een studie naar de kennis van Nederlandse scholieren in het voortgezet onderwijs en het middelbaar beroepsonderwijs.
Een van de conclusies uit zijn onderzoek was dat bijna 60 procent van de jongeren wist dat er tijdens de oorlog ongeveer zes miljoen Joodse slachtoffers te betreuren vielen.