Rusland aast op strategisch gelegen Koepjansk: 'We horen ze dichterbij komen'
Een jaar geleden wist Oekraïne de stad Koepjansk te heroveren op de Russen. De stad ligt in het noordoosten, op zo'n 30 kilometer van de grens met Rusland. Terwijl Oekraïne zich richt op het offensief in het zuiden, wil Rusland de strategisch gelegen stad weer innemen. "Elke dag horen we dat ze dichterbij komen."
Een update van het Russische ministerie van Defensie vlak voor het weekend. "In de richting van Koepjansk verbeterden eenheden tactische posities door vijandelijke bolwerken en belangrijke plekken te veroveren." Oekraïne zou daarbij flinke verliezen hebben geleden.
In hoeverre de beweringen kloppen is nog niet duidelijk, maar dat Rusland zijn zinnen heeft gezet op op de stad lijkt een feit. Sinds augustus voert het de druk op. "Een week of vier terug zijn zo'n 10.000 soldaten en 200 tanks gespot in een verzamelgebied," zegt oud-commandant der landstrijdkrachten Mart de Kruif. "Dat betekent dat je een actie aan het voorbereiden bent."
Vorig jaar september leden de Russen er nog een pijnlijk verlies. Ze werden verrast toen Oekraïense troepen in een korte tijd vanuit Kharkiv konden doorstoten naar Koepjansk.
Veel inwoners vertrokken
De stad is een belangrijk knooppunt van (spoor)wegen. Daarom wil Rusland Koepjansk weer onder controle krijgen. Rusland is dicht genoeg genaderd om de stad te bestoken met mortieren en ander artillerievuur. Elke week sterven burgers. Gisteren nog kwam een 45-jarige man om het leven.
Veel inwoners zijn vertrokken. Wie is achtergebleven, wordt gevraagd te evacueren. Het Rode Kruis helpt mee. Maar er zijn ook honderden inwoners die weigeren. Uit angst om elders slechter af te zijn, of om hun bezit te verlaten waar ze hun hele leven hard voor hebben gewerkt: hun huis, hun spullen, hun vee.
Dmitro wil wel weg, maar kan niet. Hij is 14 jaar en zijn ouders willen blijven. "Ik werk in de zorg, en we zijn nog maar met zo weinig," vertelt zijn moeder Natalia tegen persbureau AP.
Kantelpunt
Een paar maanden terug, na een nacht van hevige beschietingen, had Dmitro zijn moeder gesmeekt weg te gaan uit de stad. "We moeten nog even blijven", was haar reactie. Ze gaan pas weg als de Russen de stad weer intrekken. Dat wordt het kantelpunt. In Dmitro's slaapkamer staan de tassen al klaar.
Af en toe wordt het haar even te veel. Dan komt de twijfel over haar keuze naar boven. "Misschien ben ik gewoon niet sterk genoeg om zo'n moeilijke beslissing te nemen", zegt Natalia.
Naast Dmitro zijn er nog 450 kinderen in Koepjansk wier ouders niet willen vertrekken.
Volgens De Kruif heeft Oekraïne de verdediging rond Koepjansk goed op orde. Er zijn bunkers, antitankgrachten en mijnenvelden. "Er is geen sprake van een doorbraak. Zelfs als Oekraïne flink wat kilometers terrein moet prijsgeven, dan nog moeten de Russen een grote rivier oversteken. Een betere verdedigingslinie is er niet."
Maar raketten, mortieren en kanonnen kunnen de stad wel bereiken. "Als ik familie in de stad had wonen, zou ik willen dat ze vertrekken. Als militair zou ik me wat minder zorgen maken," zegt De Kruif.
Zo kiest de 59-jarige Tatjana er nu toch voor om te vertrekken. Vorig jaar oktober blies een raketaanval de ramen uit haar huis. Vorige week was het opnieuw raak. "We hadden gehoopt dat het Oekraïense leger de Russen nog verder terug konden drukken, maar elke dag horen we dat ze dichterbij komen."
Ook de 70-jarige buurman van Tatjana verlaat zijn huis. "Nu moet ik iets vinden om te huren. Wat moet ik zeggen? Het valt me zwaar om mijn huis te verlaten."
In hoeverre de Russen hun offensieve acties kunnen voortzetten, ligt ook aan de situatie in het zuiden. Nu Oekraïne daar het initiatief heeft, zou het volgens De Kruif ook nog mogelijk zijn dat Rusland troepen vanuit het noorden naar het zuiden moet verplaatsen. "De Russen moeten reageren op de Oekraïense aanvallen rond Robotyne, in de regio Zaporizja."