Toeslagenaffaire: Belastingdienst schuldig aan indirecte discriminatie
De Belastingdienst heeft zich schuldig gemaakt aan indirecte discriminatie in de toeslagenaffaire. Dat is de conclusie van de eerste drie toeslagenzaken die het College voor de Rechten van de Mens onder de loep heeft genomen. "Een erkenning", reageert een van de gedupeerden. "Er is letterlijk gediscrimineerd in mijn zaak."
Uit vooronderzoek van het College bleek eerder al dat mensen met een buitenlandse afkomst er veel vaker uit werden gepikt voor controle dan mensen met een Nederlandse afkomst. Ze kregen ook aanzienlijk vaker de kwalificatie 'opzet/grove schuld'.
Het College concludeerde dat daarom het vermoeden van onderscheid bestaat. De bewijslast draait daarmee om: de Belastingdienst moet per geval aantonen dat er niet is gediscrimineerd.
Verboden onderscheid
In de eerste drie zaken waarover het College zich heeft gebogen is het oordeel dat er verboden indirect onderscheid is gemaakt op grond van ras. In andere woorden: de Belastingdienst heeft niet direct geselecteerd op afkomst. Maar de fraudeaanpak was wel onnodig hard en had wel disproportionele gevolgen voor de klagers, die een buitenlandse achtergrond hebben. "En dat is ook een vorm van discriminatie", oordeelt het College.
"Dit komt toch hard aan", reageert gedupeerde Nazmiye Karaduman. Haar zaak is een van de eerste drie die het College heeft beoordeeld. Aan de ene kant is ze blij dat het College nu tot deze duidelijke conclusie komt. Maar het doet ook pijn. "Het is heel vervelend dat ik ben gediscrimineerd op basis van afkomst. Jammer genoeg is dat zo."
Schadevergoeding
Het College kan geen sancties opleggen. Gedupeerden die schadevergoeding willen voor wat hen is aangedaan, moeten daarvoor naar de rechter. Er zijn meer mensen die zich met hun zaak bij het College hebben gemeld. Per geval wordt bekeken of er sprake is van discriminatie.