'Juiste kant van geschiedenis'

Eerherstel voor tot slaaf gemaakte vrijheidsstrijder Tula: 'Eindelijk gerechtigheid'

Door Alwin Helmink & Lene Makkink··Aangepast:
© ANP / Hollandse Hoogte / Robin UtrechtEerherstel voor tot slaaf gemaakte vrijheidsstrijder Tula: 'Eindelijk gerechtigheid'
RTL

Tula, de leider van de grote opstand van tot slaaf gemaakten op 17 augustus 1795 op Curaçao, is formeel in eer hersteld. Het is 228 jaar geleden dat het koloniale bestuur van Curaçao hem op gruwelijke wijze executeerde. Lang stond Tula bekend als misdadiger, maar nu wordt zijn rol in de opstand erkend.

"Nederlands eerherstel is heel belangrijk", zegt activist en tourbegeleider Tyrone Brunken. Hij geeft tours over het slavernijverleden op Curaçao. "Het toont aan dat Tula en zijn medestanders aan de juiste kant van de geschiedenis stonden." Brunken ziet het eerherstel van Tula als een logisch gevolg op het excuses van de koning voor het Nederlandse slavernijverleden. "Als slavernij fout was, dan zijn de opstandelingen tegen die slavernij dat niet."

Curaçaose opstand

Tula was een van de belangrijkste aanvoerders van de Curaçaose slavenopstand in 1795. Hij was goed op de hoogte van de situatie van tot slaaf gemaakten in andere delen van de wereld. Hij kwam samen met ongeveer vijftig andere tot slaaf gemaakten op de plantage Kenepa (Knip) in opstand tegen de slechte werkomstandigheden. De opstand werd neergeslagen en Tula werd kort erna ter dood veroordeeld en geëxecuteerd.

De opstand werd aangewakkerd door de afschaffing van de slavernij door de Fransen tijdens de revolutie in 1794, meldt het Nationaal Archief Curaçao. Nederland stond toen onder Frans gezag, wat Tula als teken zag dat ook de tot slaaf gemaakten op Curaçao het recht hadden om zich van hun ketenen te ontdoen. Tula werd ook expliciet in de toespraak van demissionair premier Mark Rutte genoemd, toen hij namens de regering excuses maakte voor het Nederlandse slavernijverleden.

Van misdadiger tot held

Voor theatermaker en storyteller Archell Thompson is Tula echt een held. Maar dat is niet altijd zo geweest. "Toen ik jong was, gingen we elkaar op Curaçao pesten, van 'je lijkt op Tula'", vertelt hij aan RTL Nieuws. Hij kreeg op school wel les over de tot slaaf gemaakten, maar daar werd hij nooit als held neergezet. "We hadden zoiets van: als je zwaar werk doet, ben je een Tula."

Een tekening van Tula met daarachter het slavernijmonument in Willemstad.© ANP / Hollandse Hoogte / Maarten Boersema
Een tekening van Tula met daarachter het slavernijmonument in Willemstad.

Een aantal jaren geleden besloot Thompson zich te verdiepen in wie Tula en andere tot slaaf gemaakten waren. "Zijn verhaal raakte mij heel erg", vertelt hij. "Hij heeft voor ons allemaal gevochten en is uiteindelijk gruwelijk vermoord."

Dat Tula nu in eer wordt hersteld betekent voor Thompson dan ook heel veel. "Het is eindelijk gerechtigheid. Het is zo oneerlijk dat iemand die voor vrijheid en gelijkheid heeft gevochten, als crimineel werd neergezet", zegt hij. Voor Thompson is het eerherstel van Tula zelfs groter dan het excuses van de koning op 1 juli van dit jaar, tijdens de herdenking van het Nederlandse slavernijverleden op Keti Koti.

"Ik hoop dat hiermee de lessen heel anders worden, niet alleen hier maar ook op Curaçao. Dat we hem echt een plek gaan geven en dat kinderen weten wat hij heeft gedaan", concludeert Thompson.

Koning Willem-Alexander heeft zijn excuses gemaakt voor de rol van Nederland in het slavernijverleden.
Lees meer over
SlavernijNederland