'Ze hebben het altijd geweten'

Gemeenten blij met PFAS-uitspraak: 'Chemours wilde het niet met ons oplossen'

Door Martin Kuiper··Aangepast:
© ANPGemeenten blij met PFAS-uitspraak: 'Chemours wilde het niet met ons oplossen'
RTL

De gemeente Dordrecht is tevreden met de uitspraak van de rechter dat Chemours aansprakelijk is voor schade door PFAS-uitstoot in de periode 1984 tot en met 1998. Dat zegt wethouder Tanja de Jonge tegen RTL Nieuws.

"Onze stelling is dat ze het hebben geweten. Mooi dat de rechterlijke uitspraak ons gelijk geeft", aldus De Jonge namens de vier gemeenten Dordrecht, Papendrecht, Sliedrecht en Molenlanden. 

"We zijn niet voor niets de rechtszaak begonnen. We wilden het oplossen met Chemours, maar dat wilden ze niet."

De vier gemeenten zijn blij dat de rechter een uitspraak heeft gedaan over de aansprakelijkheid van Chemours. "In het vonnis staat dat Chemours informatie heeft verzwegen en dat tussen 1984 en 1998 niet alle informatie is verstrekt over PFOA-uitstoot, een PFAS", zegt De Jonge. "Bovendien is het een tussenvonnis, er wordt dus nog verder onderzoek gedaan."

Chemours aansprakelijk voor schade door PFAS-uitstoot
Lees ook

Chemours aansprakelijk voor schade door PFAS-uitstoot

De Jonge noemt het 'jammer' dat niet alle kosten, zoals de inzet van ambtenaren en bloedonderzoeken, door de chemiereus hoeven te worden betaald. "Dat hoort dus volgens de rechter bij onze eigen maatschappelijke taak. Maar een heleboel andere posten worden niet genoemd, dus daar gaan we nu naar kijken."

Zo verlengden de provincie Zuid-Holland en de gemeente Dordrecht het negatief zwemadvies voor recreatieplas Merwelanden afgelopen augustus. De Jonge: "Dat valt onder een andere categorie dan de inzet ambtenaren."

Chemours aan zet

Volgens de gemeenten heeft de uitspraak van de rechter ervoor gezorgd dat Chemours nu aan zet is. "De bal ligt nu duidelijk bij Chemours. De rechter benadrukt dat het bedrijf ervoor moet zorgen dat de deeltjes PFOA moeten worden opgeruimd. Chemours moet het voortouw nemen en met de uitspraak aan de slag gaan."

Chemours heeft na de uitspraak van de rechter aangegeven samen met gemeenten en belanghebbenden te willen kijken naar hoe zo snel mogelijk 'concrete actie' mogelijk is tegen PFAS-schade.

De fabriek van Chemours in Dordrecht.© ANP
De fabriek van Chemours in Dordrecht.

Nieuwe claim

Ook Eric Meijer is blij met de uitspraak van de rechter. De jurist, die jarenlang in de gemeenteraad van Dordrecht zat, wil namens honderden mensen in november een civiele claim indienen tegen Chemours. 

"De rechter zegt duidelijk dat PFOA door Chemours is uitgestoten en dat dat in bepaalde periodes onrechtmatig is gedaan. Daarmee kunnen we de link leggen naar water- en bodemvervuiling en dus uiteindelijk de gezondheidsschade bij omwonenden en werknemers."

Wel verbaast Meijer zich erover dat de rechter in zijn vonnis zegt dat de kennis over de stoffen is veranderd, waardoor Chemours en voorloper DuPont alleen over een bepaalde periode voorlopig aansprakelijk zijn.

"Uit documenten van de EPA (de Amerikaanse RIVM, red.) blijkt dat in de Verenigde Staten al meer dan dertig jaar bekend is hoe schadelijk PFOA is", legt Meijer uit. 

Aangifte tegen leidinggevenden

Er loopt nog een aangifte tegen alle leidinggevenden van Chemours en voorloper DuPont. Advocaat Bénédicte Ficq deed op 4 september namens ongeveer drieduizend mensen aangifte bij het Functioneel Parket van het Openbaar Ministerie in Amsterdam.

De bekende strafrechtadvocate wil dat de leidinggevenden worden vervolgd voor het 'opzettelijk en wederrechtelijk' in de bodem, de lucht of het oppervlaktewater brengen van een stof, in dit geval het schadelijke PFOA en GenX. Daar staat een gevangenisstraf van twaalf tot vijftien jaar op. 

Wat zijn PFAS?

PFOA en GenX behoren tot de zogenoemde PFAS-stoffen, die water, vet en vuil afstoten. Ze worden gebruikt in antiaanbaklagen, make-up en regenjassen. Het probleem van PFAS is dat ze vrijwel niet afbreken en in te hoge concentraties schadelijk zijn voor de gezondheid. PFAS kunnen bijvoorbeeld het immuunsysteem verzwakken en bepaalde kankers veroorzaken.