Oude camera's en behulpzame militairen: beveiliging leger rammelt
De beveiliging van de zwaarste wapens van het Nederlandse leger is net zo waterdicht als een zeef. Onderzoekers van de Algemene Rekenkamer konden ongehinderd in de buurt komen van staatsgeheime info, de gloednieuwe F35's en apparatuur om te communiceren zonder afgeluisterd te worden.
Ook de beveiliging van helikopters, gevechtsvoertuigen, marineschepen en handwapens is 'ondermaats', meldt de Algemene Rekenkamer. Deze onafhankelijke controleur van de overheidsfinanciën maakt zich grote zorgen.
Bij testen slaagden teams van militairen en onderzoekers van de Rekenkamer er vier keer in om ongemerkt binnen te komen bij defensie, in de buurt of zelfs bij wapens of andere objecten die zwaar beveiligd moeten worden. In vier van de acht pogingen die werden gedaan lukte het.
Gezien, maar niet gepakt
Bij een van de insluipacties klom het testteam naar binnen, waarbij het tot twee keer toe werd gezien door personeel van defensie. Die deden niets. Het testteam kon daardoor ongehinderd bij hun doelwit komen. Ze hadden dit vervolgens kunnen beschadigen of stelen, schrijft de Rekenkamer.
Bij een andere test konden de insluipers bij een zwaar beveiligd object komen, zonder dat er een alarmbel afging. Dat het team de basis überhaupt binnen kon dringen, was te danken aan een elektrische toegangspoort die zo lang openstond dat het team achter de persoon voor hen naar binnen kon.
Dat de beveiliging zo rammelt, is volgens de Rekenkamer aan drie zaken te wijten. Het personeel, verouderde gebouwen en de onbetrouwbare beveiligingsapparatuur.
De weg gewezen
Militairen moeten vanwege de oorlog in Oekraïne extra waakzaam zijn, maar het tegendeel blijkt het geval tijdens de tests. Soms kregen de indringers zelfs hulp bij het vinden van de zwaarbeveiligde objecten op een legerbasis.
Daarnaast was het een peulenschil om in bepaalde ruimtes te komen, omdat men deze niet goed had afgesloten. Een lichtpuntje: als de indringers waren betrapt, werd er meestal wel goed ingegrepen.
Verouderde gebouwen en beveiliging
Omdat er zo veel vastgoed van defensie in slechte staat verkeert, kan het gebeuren dat wapens in gebouwen gestald zijn die eigenlijk niet geschikt zijn. Het overzicht ontbreekt alleen waar het aan schort. En zelfs als men wel weet waar risico’s zijn, dan duurt het lang voordat deze gefikst kunnen worden. Bovendien is het een kostbare aangelegenheid.
Niet alleen de gebouwen zijn verouderd, ook de elektronische apparatuur om indringers op te sporen. Bij defensie wordt met meer dan 45 verschillende soorten bewakings- en beveiligingssystemen gewerkt. En veel daarvan hadden eigenlijk al vervangen moeten worden. Omdat dit niet is gebeurd, zijn er veel storingen en duurt het lang om ze te repareren.
Onderhoud aangepakt
Er valt ook wel iets van goed nieuws te melden: het achterstallige onderhoud van vastgoed wordt voortvarend aangepakt, in de ogen van de Rekenkamer. En ook het veilig bewaren en gebruik van munitie verloopt beter. Toch zal het waarschijnlijk minimaal tot en met 2027 duren voor de boel op orde is.
