Shell sluit 27-jarige LNG-deal met Qatar: 'Goed voor leveringszekerheid'
Shell heeft een langdurige overeenkomst gesloten met Qatar voor de levering van vloeibaar aardgas (LNG) aan Nederland. Dat is volgens analisten goed voor de leveringszekerheid, maar geeft ook te denken: de fossiele deal loopt tot na 2050.
In de deal is afgesproken dat staatsbedrijf QatarEnergy vanaf 2026 voor 27 jaar lang ieder jaar 3,5 miljoen ton LNG levert aan de Gate-terminal in de Rotterdamse haven. Dat is de plek op de Maasvlakte waar LNG-tankers aanmeren in Nederland en vanwaar gas ook wordt doorgevoerd naar de rest van Noordwest-Europa. Hoeveel Shell betaalt is niet bekendgemaakt.
Het geleverde gas is afkomstig uit het omvangrijke gasveld ten noorden van Qatar, waar het land al langer samenwerkt met Shell. Woensdag sloot Qatar een soortgelijke overeenkomst met het Franse bedrijf TotalEnergies, ook met een looptijd van 27 jaar en voor dezelfde hoeveelheid gas.
De langdurige deals kunnen niet los worden gezien van maatregelen die Europese landen nemen om minder afhankelijk te worden van gas uit Rusland. Daarnaast stopt Nederland per 1 oktober definitief met het winnen van aardgas uit het Groningenveld, al geldt komende winter nog een uitzondering bij zeer strenge vorst.
"Voor de leveringszekerheid van Nederland is dit goed nieuws", zegt energiedeskundige Hans van Cleef van consultancybureau Publieke Zaken. Gasleveringen uit Qatar zorgen volgens hem voor minder druk op de Nederlandse gasvoorraden, omdat deze zo steeds weer worden aangevuld.
"Qatar heeft een enorme voorraad aan gas. Voor de exploratie en productie zijn grote investeringen nodig, dat doe je niet met een driejarig contract." Van Cleef verwacht dat Shell het gas ook gaat gebruiken als energiebron om de eigen raffinaderijen te laten draaien.
Grootste gasveld ter wereld
Qatar behoort met de Verenigde Staten en Australië tot de drie grote mondiale leveranciers van LNG, dat niet per pijpleiding maar met tankschepen wordt verscheept. Voor de kust van het ministaatje (nog geen drie miljoen inwoners) werd begin jaren 70 het grootste aardgasveld ter wereld ontdekt.
Het gasveld op zo'n 3.000 meter onder de zeebodem is eigendom van Qatar en buurland Iran, en levert die twee landen vele miljarden aan inkomsten op.
Nederland wil graag van het gas af en is daarom terughoudend met de inkoop ervan. De Nederlandse regering ziet liever dat grote energiebedrijven als Shell en TotalEnergies de leiding nemen, omdat zij meer expertise hebben bij het kopen van gas.
Dat moet ook voorkomen dat landen tegen elkaar opbieden op de gasmarkt, wat de prijs opdrijft en zo de leveringszekerheid in gevaar brengt. Ook is de EU dit voorjaar van start gegaan met gezamenlijke inkoop van gas via het zogenoemde AggregateEU-platform, waarbij gasleveranciers niet uit Rusland mogen komen.
Netto nul
"Op de korte termijn wil Nederland zijn aanbodportfolio verbreden om de gasvoorziening te garanderen, dus voor de komende jaren kan deze gasdeal met Qatar een nuttige toevoeging zijn", zegt Georg Zachmann, energie-onderzoeker bij de Brusselse denktank Brueghel.
"Maar op de langere termijn past het niet in het Europese klimaatbeleid. Het contract loopt af in 2053, drie jaar nadat de EU heeft beloofd de uitstoot van broeikasgassen te hebben teruggebracht naar netto nul. De vraag is dus hoe dit gas – dat aan Rotterdam wordt geleverd – zal worden gebruikt zonder het veroorzaken van een netto positieve uitstoot in de EU."
