Volle treinen en vaker overstappen: ook volgend jaar karige dienstregeling bij NS

Vanaf die datum zullen er op werkdagen op de trajecten waar nu zes treinen per uur rijden (de zogeheten tienminutentrein) nog maar vier intercity's per uur rijden en gaat de avonddienstregeling al om 20 uur in. Nu is dat pas om 22 uur.

Halvering aantal treinen in de avond

In de avond- en weekenddienstregeling halveert het aantal intercity's en Sprinters: waar er nu vier per uur rijden, worden dat er twee. 

Vanaf 9 december geldt dit ook voor de daluren. Dan gaat de dienstregeling voor 2023 in. De daluren zijn alle uren buiten de spitsuren om en die zijn van 6.30 tot 9 uur 's ochtends en van 16 tot 18.30 uur in de namiddag. 

Er verandert nog wel meer in de nieuwe dienstregeling. In de spitsuren op vrijdag bijvoorbeeld: daar rijden nu nog vier intercity's per uur, dat worden er twee. Ook op de hogesnelheidslijn schroeft NS het aantal treinen terug, van vijf naar drie per uur. 

Verder is er teleurstellend nieuws voor wie zich had verheugd op de tienminutentreinverbinding tussen Arnhem en Rotterdam. Dat gaat niet gebeuren, de NS blijft met vier treinen per uur op dit traject (dat via Schiphol gaat) rijden. Op het traject Amsterdam - Eindhoven keert de tienminutentrein wel weer terug. Althans: van maandag tot en met donderdag. 

Te hoge werkdruk

"We zien dat we onze huidige dienstverlening met het tekort aan collega's niet volledig kunnen waarmaken. Dat zorgt voor uitval van treinen, teleurstellingen bij reizigers en een te hoge werkdruk voor onze collega's", legt Bert Groenewegen de beslissing uit. Hij is na het vertrek van Marjan Rintel naar KLM de waarnemend president-directeur.

Al met al rijden er dit jaar 10 procent minder treinen dan in 2019, voor de coronapandemie. De naweeën hiervan spelen ook mee bij het besluit, want NS vervoert hierdoor 82 procent van het aantal reizigers dat het voor corona vervoerde. 

Overlast bij reizigers

De maatregelen zullen voor overlast zorgen bij de reizigers, want de treinen zullen voller zijn, vooral in de eerder genoemde daluren, de avonden en het weekend. Bovendien moeten treinreizigers vaker overstappen, verwacht NS. 

Door nu al in te grijpen hoopt de vervoerder te voorkomen dat er plotseling treinen uitvallen als er door ziekte of andere omstandigheden ineens gaten in de roosters zijn. 

Hoop op nieuw personeel

Dat er minder mensen met de trein gaat, heeft een voordeeltje: de kans op een zitplaats wordt niet veel kleiner, verwacht NS. Volgend jaar wordt dat mogelijk wel lastiger, als het NS niet lukt om meer mensen aan te nemen. Dat zou wel eens kunnen leiden tot 13 tot 15 procent minder treinen.

Dat merkt de NS ook in de portemonnee. Zonder steun van de overheid zou het bedrijf verlies lijden, blijkt ook vandaag weer. In de eerste zes maanden van dit jaar kreeg het bedrijf 226 miljoen euro van de staat om de treinen zo veel mogelijk te laten rijden, ook al waren er minder passagiers door de coronamaatregelen. "De financiële urgentie blijft hoog", meldt het bedrijf, met de blik naar Den Haag.

Ongewenste situatie

De staatssteun stamt nog uit de coronatijd en loopt aan het einde van dit jaar af. Of deze wordt verlengd is de vraag. Staatssecretaris Vivianne Heijnen van Infrastructuur en Waterstaat is op z'n zachtst gezegd niet blij met het plan van NS om met minder treinen te gaan rijden.

Er zijn harde eisen verbonden aan de deal dat NS het belangrijkste vervoer over het Nederlandse spoor mag verzorgen. Om dit vol te houden, schrapt NS twee treinen per uur op het hogesnelheidsnetwerk. En daarmee zakt het bedrijf door de ondergrens heen van wat er geleverd moet worden. "Een ongewenste situatie", vindt Heijnen. 

NS moet daarom 'alles in het werk' stellen om het personeelstekort zo snel mogelijk op te lossen. De vorderingen van het bedrijf zullen 'nauwlettend' in de gaten worden gehouden door de staatssecretaris, samen met het ministerie van Financiën, dat namens de staat voor 100 procent eigenaar is van NS.