Luuk: 'Hoe kom ik van mijn aambeien af?'
Ik vraag dit voor een vriend: elke week behandelen we een vraag over je gezondheid die je niet snel aan je eigen arts durft te stellen. Deze week: Luuk heeft al lange tijd last van aambeien. Erg gênant vindt hij zelf en daarom durft hij er niet mee naar de huisarts.
Ze gaan altijd weer even weg, maar ze komen helaas ook altijd weer terug. Luuk (35) heeft al jaren last van aambeien, maar is er nog nooit mee naar de huisarts gegaan. "Af en toe jeuken ze en soms bloeden ze zelfs. Zeker als ik wat hardere ontlasting heb. En dat laatste is helaas wel vaak het geval. Ik heb er dus best wel wat last van maar vind het heel gênant om hiermee naar mijn arts te gaan. Wat kan ik zelf doen om van deze aambeien af te komen?"
Om te beginnen heeft huisarts Marnix van der Leest wat 'gezondverstandadvies' voor Luuk. "Ten eerste moet je zorgen dat je ontlasting soepeler wordt door elke dag voldoende water te drinken en genoeg vezels te eten. Aambeien zijn bobbeltjes aan de binnenkant van de darm, vlakbij de anus, die ontstaan als er veel druk op de anus komt. De bobbels kunnen hierdoor ook naar buiten komen. Het is dus zaak dat je niet (te veel) perst als je naar de wc gaat en als je aandrang voelt, dat je dan ook meteen naar de wc gaat. Lang je ontlasting ophouden is geen goed idee, want hoe langer je wacht, hoe harder je poep."
"Ook veel bewegen helpt om de ontlasting soepeler te laten komen. Zacht, eventueel vochtig, wc-papier gebruiken helpt om beter schoon te maken en is prettiger bij jeuk of pijn. Veel mensen gebruiken ook middeltjes van de drogist tegen de jeuk en pijn. Deze verlichten geregeld de klachten, maar aambeien gaan er waarschijnlijk niet van over."
Ook wil Van der Leest tegen Luuk zeggen dat hij zijn gêne opzij moet zetten en een afspraak moet maken bij de huisarts. "Misschien helpt hierbij de gedachte dat echt veel mensen aambeien hebben. Wij zien zo’n 17 nieuwe patiënten per jaar, maar het vermoeden is dat er veel meer zijn die ook niet naar de huisarts gaan."
Van der Leest: "Op het spreekuur kijkt de huisarts niet alleen naar de aambeien, hij doet meestal ook inwendig onderzoek. Nee, dat is niet leuk, maar we horen vaak van patiënten dat zij het achteraf vonden meevallen. Dus wees gerust. En een arts ziet zo vaak aambeien, die kijkt er echt niet meer van op."
Bloed op wc-papier
De huisarts ziet dat mensen wél met de huisarts contact opnemen op het moment dat zij bloed bij hun ontlasting hebben. "Als de aambei beschadigd is, kan deze gaan bloeden. Als mensen dan bloed op hun wc-papier of bij de ontlasting zien, schrikken ze en willen ze toch wel even op controle komen. Veel pijn is overigens ook vaak een reden om langs te komen bij een aambei."
Een terechte reactie, vindt Van der Leest. "Het is dan zeker goed om te komen. Je wilt uitsluiten dat er geen andere – ernstigere – reden is dat je bloed bij je ontlasting hebt. Meestal is het vrij snel duidelijk dat de aambei de veroorzaker is, maar toch is het altijd zinvol om even met je huisarts te overleggen."
In Luuks geval is de oorzaak van de klachten duidelijk: harde ontlasting. In dat geval kun je - zoals eerder gezegd - je voedingspatroon aanpassen en een verzachtende zalf gebruiken om minder last te hebben van de pijn en/of de jeuk. De aambei verdwijnt niet door het gebruik van (zink)zalf, maar kan er wel voor zorgen dat je ze minder voelt.
Weghalen met een elastiekje
Heb je heel veel last van aambeien en gaan deze niet vanzelf weg, dan kan het een optie zijn de aambeien weg te laten halen in bijvoorbeeld het ziekenhuis. Van der Leest: "In het ziekenhuis kunnen ze aambeien verwijderen door er een elastiekje omheen te binden, waarna de aambei afsterft en er een litteken achterblijft. In zeldzame gevallen is er een operatie nodig om de aambeien te verwijderen."
Rubriek: Asking for a friend
In deze wekelijkse rubriek Asking for a friend leggen we lezersvragen over gezondheid voor aan één van onze experts. Heb jij ook een prangende gezondheidsvraag voor een huisarts, verloskundige, diëtist, psycholoog of een andere gezondheidsexpert? Mail die dan naar weekendmagazine@rtl.nl en wie weet zie jij het antwoord hier op deze plek snel verschijnen.