Yara: 'Ik heb alcohol gedronken in het begin van mijn zwangerschap. Wat nu?'
Ik vraag dit voor een vriend: elke week behandelen we een vraag over je gezondheid die je niet snel aan je eigen arts durft te stellen. Deze week: Yara en haar vriend ontdekten in het nieuwe jaar dat zij zwanger is. Blij nieuws, maar nu maken ze zich zorgen omdat Yara tijdens de feestdagen alcohol heeft gedronken. Kan dit kwaad?
De wens om zwanger te worden was er wel degelijk in 2022, maar dat het zo’n vaart zou lopen hadden Yara (29) en haar vriend niet gedacht. Toch bleek in de eerste week van het nieuwe jaar dat Yara wel degelijk zwanger is. Hoe gelukkig Yara en haar vriend ook zijn met de zwangerschap, toch maken ze zich zorgen.
Yara: "Ik had echt niet gedacht dat het zo snel raak zou zijn, dus ik heb tijdens de feestdagen en de gezellige decemberdagen daarvoor best wat alcohol gedronken. Ik ben volgens de zwangerschapstest zo’n zes weken zwanger. Kan het kwaad voor het ongeboren vruchtje dat ik alcohol heb gedronken? Wat zijn eigenlijk de risico’s?"
Verloskundige Selina Hekelbeeke wil Yara en andere zwangere vrouwen niet 'onnodig bang maken'. "Bij heel veel zwangeren die - net als Yara - hebben gedronken toen ze nog niet wisten dat ze zwanger waren, verloopt de zwangerschap goed. En als Yara al zes weken zwanger is en de zwangerschap zet zich voort, dan verwacht ik niet veel problemen. De kans dat er veel schade is aangericht, is niet zo groot. Als ze vanaf nu maar wel de alcohol laat staan."
Bij vrouwen stijgt door de inname van alcohol het oestrogeenlevel, waardoor het langer kan duren voordat je zwanger bent, legt Hekelbeeke uit. "Als je vroeg in de zwangerschap alcohol drinkt is de kans op een miskraam groter. In het begin zijn moeder en vruchtje nog niet via de placenta – en dus elkaars bloed - met elkaar verbonden, maar kan het drinken van alcohol wel invloed hebben op de innesteling van de eicel en de gezondheid van de celdelingen."
Geldt óók voor de man
"Mede daardoor is en blijft het advies: geen alcohol tijdens de zwangerschap, maar ook als je een kinderwens hebt en dus vanaf het moment dat je met anticonceptie stopt. En dat laatste geldt niet alleen voor de vrouw, dat geldt ook voor haar partner. De man wordt wel eens vergeten in dit verhaal, maar ook bij de man kan alcohol een negatief effect hebben op de kwantiteit en kwaliteit van het sperma", zegt Hekelbeeke, die deze vraag opvallend vaak krijgt na de feestdagen en de zomervakantie.
Maar is af en toe één wijntje of biertje dan zo schadelijk? "Je hoort wel vaker mensen zeggen 'dat ééntje toch niet zo veel kwaad kan'. Maar we weten niet wat de grens is, wat bij de ene vrouw en baby al schade kan opleveren, doet bij de ander helemaal niets. Dat is voor iedere persoon en situatie verschillend. Dus helemaal niets drinken is daarom echt het meest verstandige. We weten namelijk wel uit onderzoeken dat alcohol tijdens de zwangerschap kan leiden tot gedrags- en leerproblemen bij kinderen. Hoe erg die problemen zijn, is ook weer afhankelijk van de alcoholinname en van de persoon zelf."
Foetaal-Alcohol Syndroom
Feit is dat een kindje in de buik met jou meedrinkt, stelt Hekelbeeke. Hoe ernstiger het drankgebruik, hoe ernstiger de gedragsproblemen van een kindje kunnen zijn. Drinkt een zwangere vrouw zeer regelmatig, dan is er zelfs kans dat een kindje wordt geboren met het zogenoemde Foetaal-Alcohol Syndroom (FAS). "Dit is een zeer ernstige hersenafwijking met groei-, bewegings- en gedragsproblemen tot gevolg, die optreedt na veel alcoholgebruik. Maar het wil dus niet zeggen dat als je minder drinkt, dat er helemaal geen negatieve gevolgen zijn."
En ook na de zwangerschap moet je blijven uitkijken met alcohol, als je je kindje tenminste borstvoeding wil geven. Hekelbeeke: "Alcohol kan de productie van de moedermelk afremmen. En drink je één glas alcohol dan moet je drie uur lang wachten voordat je weer mag voeden. Pas dan is de alcohol uit jouw lichaam en de moedermelk verdwenen. Drink je twee glazen, dan moet je twee keer drie uur dus zes uur wachten, enzovoorts."
Bruin bier?
En wat als iemand met bruin bier aankomt, omdat dat goed zou zijn voor de melkproductie van de nieuwe moeder? "Tja, dat werd vroeger gezegd, maar dat wordt al heel lang niet meer geadviseerd. Alcohol is alcohol en ook bruin bier kan de borstvoeding remmen."
Rubriek: Asking for a friend
In deze wekelijkse rubriek Asking for a friend leggen we lezersvragen over gezondheid voor aan één van onze experts. Heb jij ook een prangende gezondheidsvraag voor een huisarts, verloskundige, diëtist, psycholoog of een andere gezondheidsexpert? Mail die dan naar weekendmagazine@rtl.nl en wie weet zie jij het antwoord hier op deze plek snel verschijnen.