Waarom het maar niet lukt om de georganiseerde misdaad te bestrijden
Twee jaar na de dood van advocaat Derk Wiersum gaat er een nieuwe golf van ongeloof door het land. Misdaadverslaggever Peter R. de Vries, vertrouwenspersoon in het Marengoproces, werd dinsdagavond neergeschoten. "Mensen onderschatten de georganiseerde criminaliteit in Nederland", zegt oud-recherchechef Sander Schaepman.
Als recherchechef leidde Schaepman meerdere eenheden gericht op de aanpak van de georganiseerde criminaliteit en terrorisme. "Mensen denken dat de georganiseerde misdaad alleen actief is Italië en Colombia, zoals met Pablo Escobar, maar het gebeurt ook hier."
"Het raakt de meeste mensen niet direct, omdat ze de georganiseerde misdaad niet zien", zegt lector ondermijning Emile Kolthoff van de Avans Hogeschool. "Maar we moeten erkennen dat er een probleem is."
Aanslag op de rechtsstaat
Want de afgelopen jaren klonk het wel vaker 'dit is een aanslag op de rechtsstaat, dit mag niet in ons land gebeuren'. De aanslagen op De Telegraaf met een brandende auto, de raketaanval op Panorama, het doodschieten van misdaadblogger Martin Kok en de moord op de broer van de kroongetuige en zijn advocaat Derk Wiersum in het Marengo-proces, horen allemaal thuis in dit rijtje.
Na de dood op advocaat Derk Wiersum werd gezegd dat we alles op alles moeten zetten om zulke aanslagen op de rechtsstaat te voorkomen. Maar dinsdag is dus wéér iets soortgelijks gebeurd. Peter R. de Vries werd midden op straat neergeschoten. Het motief is nog niet duidelijk.
Wat al deze aanslagen waarschijnlijk met elkaar gemeen hebben? Georganiseerde misdaad.
'Het is meedogenloos'
"We moeten dit probleem met de hele samenleving aanpakken." Oud-recherchechef Schaepman spreekt van een groeiende ondermijnende criminaliteit. "Het is steeds makkelijker om iemand te verleiden tot het plegen van misdaden. En dat voor weinig geld."
Op deze manier belanden volwassenen, en volgens Schaepman ook steeds meer kinderen, in het criminele circuit. "Ze weten niet wat de impact is", merkt de oud-rechercheur op.
En het speelt overal in Nederland, vult Kolthoff aan. Hij noemt als voorbeeld het importprobleem met cocaïne, dat zou volgens hem te maken hebben met economische belangen. "We boeken weleens grote successen waarbij de politie veel cocaïne vindt, maar 80 tot 90 procent van de drugs wordt niet onderschept." Dat zou komen omdat we geen havens stilleggen voor een volledige controle. "Dat kost veel geld en grote schepen zullen dan uitwijken naar andere havens." Economisch niet aantrekkelijk dus.
Veelkoppig monster
Deze georganiseerde criminelen laten zich niet zomaar tegenhouden. Schaepman noemt de georganiseerde misdaad een veelkoppig monster. "Het wordt steeds groter." De aanslag op misdaadverslaggever Peter R. de Vries onderstreept dat nog maar eens.
Het moet keihard bestreden worden, maar dat is een zaak van de lange adem, reageerde justitieminister Ferd Grapperhaus, een dag na de aanslag op De Vries. Bekijk hier zijn reactie: