Nieuwe ict-flater in de maak: overheidsproject miljoenen duurder en vertraagd
Er dreigt een nieuw fiasco voor de overheid bij het bouwen van een ict-systeem. Een project, bedoeld om het inhuren van externen door overheidsdiensten te regelen, is 'in gevaar'. Er moet daarom snel iets veranderen, waarschuwt Bureau ICT-toetsing (BIT).
Om te voorkomen dat het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat 'onnodig geld uitgeeft' aan het miljoenenproject, adviseert het BIT minister Cora van Nieuwenhuizen snel een beslissing te nemen. Deze onafhankelijke keurmeester analyseert de haalbaarheid van ict-projecten bij de overheid.
Zelfs als softwareleverancier Deloitte het voor elkaar krijgt om aan de eisen te voldoen die aan het project zijn gesteld, dan nog is de kans klein dat het eind volgend jaar te gebruiken is, aldus het BIT.
Duurder dan verwacht
Het is niet de eerste tegenvaller voor het project: de kosten zijn al flink opgelopen. In eerste instantie werd geschat dat het kon voor 4,3 miljoen euro, maar bij de aanbesteding in 2017 bleek dat het minimaal 7,8 miljoen zal kosten.
Of die kosten door de vertraging verder oplopen, is niet duidelijk. Op het ministerie wordt nog gewerkt met de raming uit 2017, meer valt er niet te communiceren, aldus een woordvoerder.
Twistpunt: wie betaalt wat?
Dat heeft waarschijnlijk te maken met het grootste pijnpunt van het project: wie gaat er opdraaien voor welke kosten. Daar wordt nog overleg over gevoerd, schrijft minister Van Nieuwenhuizen aan de Tweede Kamer.
Behalve het ministerie van IenW is het systeem ook bedoeld voor het Expertise Centrum Organisatie & Personeel (EC O&P). Dat is een dienst van het ministerie van Binnenlandse Zaken die de overheid adviseert op HR-gebied. Via het systeem worden 2350 contracten afgesloten voor de inhuur van externe krachten.
Slepende discussies
Tussen die twee partijen botert het niet. De discussies over wie wat betaalt en gaat beheren, slepen zich al jaren voort, schrijft het BIT. Extra complicerende factor: Rijkswaterstaat - dat valt onder IenW - is de grootste klant van het EC O&P, maar overweegt die samenwerking te stoppen.
Dat zorgt voor 'ruis' in het project en voor financiële onzekerheid bij EC O&P. Vanwege deze onzekerheid weigert het een verklaring te ondertekenen dat het gebruik zal maken van de dienst.
Claim bij Deloitte
Het ministerie heeft bouwer Deloitte overigens al aansprakelijk gesteld voor de schade die veroorzaakt is door de vertraging. Welk bedrag het ministerie eist en of Deloitte gaat betalen, is niet bekend.
Zowel het ministerie als Deloitte willen er niets over kwijt. "Wij kunnen niet reageren op cliëntaangelegenheden", laat een woordvoerder van het bedrijf per mail weten.
Invoering vertraagd
Deloitte heeft het ministerie beloofd dat de software in maart volgend jaar wordt geleverd, dan zal bekeken worden of het ook voldoet aan de eisen, meldt minister Van Nieuwenhuizen. Het zal in ieder geval niet lukken om de geplande invoerdatum te halen.
Wanneer het systeem nu wel wordt ingevoerd, is onduidelijk. Het ministerie laat RTL Z weten niets toe te kunnen voegen aan de informatie die vorige week naar de Kamer is gestuurd.
PGB-project ook in gevaar
Het project is niet het enige ict-project bij de overheid dat verre van gesmeerd verloopt. Ook bij het bouwen van het systeem om de uitbetaling van persoonsgebonden budgetten (PGB's) te stroomlijnen, PGB 2.0, moet de minister noodgedwongen ingrijpen.
Dit project moet ervoor zorgen dat er met minder mankracht toch minder fouten worden gemaakt bij de aanvraag en uitbetaling van deze zorgpotjes voor 120.000 mensen die zo'n zorgbudget krijgen. De kosten voor het ontwikkelen en invoeren bij 380 gemeenten en 31 zorgkantoren lopen in de tientallen miljoenen.
'Met huidige aanpak lukt het niet'
Die investering dreigt voor niks te zijn als er niks verandert, concludeert het BIT in een snoeihard advies. Ondanks dat alle partijen er hard aan werken, moet er nog zo veel gebeuren en is zo onduidelijk wie dat gaat doen, dat het BIT niet eens wil zeggen of het project überhaupt ooit zal slagen. "Met de huidige aanpak lukt dat in ieder geval niet", schrijft BIT.
Dat komt omdat de software die ontwikkeld is nog lang niet klaar is om op landelijk niveau uitgerold te worden. Daar is ook geen plan van aanpak voor. Tot overmaat van ramp is de samenwerking tussen de betrokken partijen 'precair'.
Stroeve samenwerking
Zo is de samenwerking tussen de SVB - de overheidsinstelling die verantwoordelijk is voor de uitvoering van de PGB - en DSW - de zorgverzekeraar die het portaal ontwikkelt - zelfs een aantal keren vastgelopen. "Partijen spreken openlijk negatief over elkaar", schrijft BIT.
Het BIT adviseert dat het ministerie de leiding neemt over het project, een extra test laat uitvoeren op de software, één partij aanwijst die met het project aan de slag gaat en een plan maakt voor de invoering.
Minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge laat in een brief aan de Kamer weten dat hij de adviezen overneemt, hoewel hij het niet eens is met 'alle observaties van het BIT'.