Zo beleggen nieuwkomers: van 'veilige' obligaties naar exotische investeringen

Dat blijkt uit data van onder meer de AFM, DNB en BinckBank. Eind vorig jaar belegden zo'n 1,75 miljoen Nederlandse huishoudens volgens onderzoek van Kantar. Inmiddels zijn dat er naar schatting 2 miljoen, zegt Ronald Veerman, woordvoerder van BinckBank. 

Cocktail

De toestroom van nieuwe beleggers vorig jaar was een gevolg van een cocktail van ontwikkelingen, zegt hij.

Allereerst zorgt de lage rente, waardoor spaargeld minder waard wordt, al jaren dat er meer belegd wordt. De beurscrash aan het begin van de coronapandemie was voor mensen die het misschien al langere tijd overwogen het laatste duwtje in de rug, omdat de lage koersen een goed instapmoment vormden. 

Ook het gemak waarmee je via een app online kan handelen, speelt een rol, legt Veerman uit. "En mensen zaten binnen vanwege de lockdown, hadden tijd over en het was veel in het nieuws, waardoor mensen elkaar aanstaken."

Flinke groei

Bij de online broker, die vanaf de zomer verder gaat onder de naam van moederbedrijf Saxo Bank, werden vorig jaar 70.000 nieuwe beleggingsrekeningen geopend. Een groei van 25 procent. En die groei hield niet op in 2021, aldus Veerman. 

In de eerste maanden van dit jaar kwamen er nog iedere week zo'n 1000 klanten bij. En dat zijn vooral jonge beleggers, want de gemiddelde leeftijd van de klanten van de bank dook in de loop van vorig jaar tot onder de 50. "Het oude beeld van die grijze man kan de prullenbak in."

Focus op Wall Street

Die jongere doelgroep richt zich nog meer dan oudere generaties op de internationale markten, ziet men bij BinckBank. "Twintig jaar geleden belegde men in kwalliteits-aandelen als Akzo, KPN of Philips met wat obligaties erbij", vertelt Veerman. "Nu is het veel internationaler, met blockbusteraandelen zoals Amazon, Tesla en Apple."

En waar het beleggen vroeger werd overgelaten aan een beheerder, doen mensen het nu zelf via indextrackers. Met zo'n beleggingsproduct volg je een mandje van bedrijven of een beursindex zoals de AEX of de Dow Jones. Op die manier spreid je het risico, maar als de koersen omlaag gaan, geldt dat ook voor jou. 

Obligaties uit gratie

Deze manier van beleggen won vorig jaar sterk aan populariteit. Obligaties, die doorgaans als redelijk veilige belegging worden gezien, raakten juist iets uit de gratie, blijkt uit consumentenonderzoek dat toezichthouder Autoriteit Consument en Markt (ACM) liet doen.

Omdat de beurskoersen vorig jaar wereldwijd naar recordhoogten stegen, was via indexen beleggen vorig jaar lucratief. En dat zorgt mogelijk voor zelfoverschatting bij beginnende beleggers, waarschuwde Jos Heuvelman, bestuurder van toezichthouder AFM, onlangs.

Meesurfen op de markt

Was er sprake van kundige beleggers of 'gewoon meesurfen op de markt', zoals Heuvelman het typeert. Het rendement van indexfondsen of zogeheten trackers is immers gekoppeld aan de beurskoers. 

De toezichthouder ziet verder dat door het gemak waarmee er via apps gehandeld kan worden, er ook meer gespeculeerd wordt op plotselinge koerssprongen. "Die korte ritjes maken, is dat erg", vraagt Heuvelman zich hardop af. Nee, zolang beleggers weten wat het risico is niet, geeft hij zelf als antwoord. "Misschien win je wel wat." 

Grote koerssprongen

Maar met beleggen voor een appeltje voor de dorst of om de financiële weerbaarheid te vergroten, heeft het weinig van doen, klinkt het tussen de regels door. De situatie op de financiële markten is onzeker, waarschuwt de toezichthouder. Hij wijst op de 'zakken met geld op zoek naar rendement'.

Veerman van BinckBank beaamt dat. "We zitten al anderhalf jaar in een redelijk volatiele markt, waar een behoorlijke groep mensen probeert geld te verdienen, met excessen zoals bitcoin en GameStop. Dat kan wel doorschieten."

Jongeren nemen meer risico

Vooral jongere klanten beleggen wat 'exotischer', zoals Veerman het verwoordt. "Dat kan Tesla zijn, of sport of in de farma." Het kiezen van een specifiek aandeel in de hoop dat deze op korte termijn hard in waarde stijgt, stock picking genaamd, moet je alleen doen met geld dat je kunt missen. "Beleggen doe je voor de langere termijn."

Dat het vooral jongeren zijn die wat meer risico nemen, kan dus op zich ook wel, omdat zij meer tijd hebben om eventuele verliezen goed te maken. "Maar je moet door de jaren heen je risico wel aanpassen", waarschuwt Veerman. 

Een veelgemaakte vergissing is dat mensen denken 'dat het alleen maar omhoog kan'. "Maar zo werkt het natuurlijk niet. En daarom zeggen wij ook: ga niet aan de slag met iets dat je zelf niet snapt", aldus Veerman. "En blijf de baas over je adrenaline." 

Leen niet en spreid je kansen

Vanuit de toezichthouder ook waarschuwende woorden. "Doe het niet met geld dat je volgende maand nodig hebt, gebruik alleen geld dat je over hebt en ga er niet voor lenen", aldus Heuvelman. "Zorg voor spreiding, zowel over je assets als over tijd", voegt hij nog toe. 

De AFM houdt een vinger aan de pols bij aanbieders van beleggingsproducten. "Weten klanten waar ze aan beginnen en krijgen zij de juiste producten aangeboden? Dat is een belangrijk speerpunt voor ons." 

BinckBank grijpt soms ook zelf in om klanten tegen zichzelf in bescherming te nemen, zoals bij GameStop eerder dit jaar.