Winkeliers gooien handdoek in de ring: huren tot 14,5 procent hoger
Na twee magere jaren met maandenlange sluitingen vanwege corona, lopen winkeliers nu tegen het volgende obstakel op. Door de hoge inflatie zien klanten hun besteedbaar inkomen dalen - en winkeleigenaren hun huren (fors) stijgen. Dat dwingt sommigen ertoe de toko te sluiten, bijvoorbeeld in de Mall of the Netherlands.
In het twee jaar geleden geopende shopwalhalla Mall of the Netherlands in Leidschendam, tegen Den Haag aan, zijn ruim 250 winkels. Een aantal staat leeg, maar bij sommige staat al de komst van een nieuwe winkel aangekondigd.
Toch verdwijnen binnenkort meer winkels. De door verschillende winkeliers bevestigde huurverhoging van maar liefst 14,5 procent speelt daarbij in veel gevallen een rol.
"Je vraagt je af of ze zo niet hun eigen glazen ingooien", zegt de eigenaar van een winkel die niet met zijn naam in het nieuws wil. "Maar ik blijf toch maar vrolijk, dat is belangrijk naar de klanten toe."
Guess en Nijntje
Een winkel van Guess, met onder meer sportkleding, is al verdwenen uit de Mall of the Netherlands. Voor de gevel staat een grote wand, maar er is nog geen nieuwe huurder aangekondigd. Een andere Guess-winkel, voor damesmode, blijft wel.
De Nijntjewinkel naast de gesloten winkel van Guess sluit eind deze maand de deuren. "Vanwege de flinke huurverhoging", aldus een medewerkster, die verder doorverwijst naar de eigenaar, die nog niet heeft gereageerd op vragen.
Huurverhoging komt bovenop effect corona
Naast Nijntje is Munie & Co, de winkel met onder meer kleding en schoenen van de Nederlandse ontwerper Omar Munie. Ook deze winkel gaat binnenkort weg, 'mede vanwege de flinke huurverhoging' wil een medewerker wel kwijt. Volgens Munie onderhandelt hij nog over een mogelijk nieuwe locatie in de Mall.
Aan de andere kant van Guess zit nu nog The Old Man Boardsports, een winkel voor snowboard-, skate- en surfspullen. Maar ook deze stopt eind deze maand. "Door corona viel de omzet tegen en we konden tijdens de lockdownperiode geen naam opbouwen in de regio", vertelt Lizeth Claeys, eigenaar van de winkel, die verder nog in Amsterdam zit. Daarbovenop kwam nog eens de huurverhoging.
Hogere huur door hoge inflatie
Huurverhogingen worden berekend op basis van de consumenteninflatie van drie maanden ervoor, zegt Gijs Bessem, retailvastgoedadviseur bij Kroese Paternotte. Winkeliers voor wie in januari de huur werd aangepast, kregen daardoor te maken met de inflatie van oktober en die was 14,3 procent.
Die winkeliers hebben 'dikke pech', aldus Bessem. Als je huur in april of mei wordt aangepast, dan gebeurt dat op basis van het veel lagere inflatiepercentage van ruim 7 procent over januari, zegt hij.
In 2022 stegen de winkelhuren overigens gemiddeld met 9 procent, blijkt uit de jaarlijkse winkelhuurprijsmonitor van ruimtelijk advies- en onderzoeksbureau Stec. Dat is na een jarenlange dalende trend, aldus Stec.
'Niet terecht'
De huurverhoging op basis van de hoge inflatie is niet terecht, zegt Paul te Grotenhuis, woordvoerder van brancheorganisatie INretail. Want de hoge inflatie, waar de huurverhoging dus op is gebaseerd, komt voor een groot deel door de gestegen energieprijzen.
En winkeliers betalen zelf hun energierekening. Daarbij moeten ze wel de fors verhoogde huur (gebaseerd op de hogere prijzen voor gas en stroom) betalen. De hogere energieprijzen komen ze dus twee keer tegen, vindt Te Grotenhuis.
'Verhuurders profiteren'
"Ondernemers hebben niet op die veel hogere huren gerekend en het kan daarom een probleem worden voor ze. Duizenden ondernemers hebben met deze stijgingen te maken", zegt hij. Te Grotenhuis pleit ervoor dat de huurverhogingen voortaan worden gebaseerd op de kerninflatie, dus zonder het effect van gestegen prijzen voor energie en voedsel.
Verhuurders van winkelpanden profiteren van de veel hogere inflatie, want zij krijgen niet de hogere energietarieven voor de winkels voor hun kiezen, zegt hij. Daarbij willen eigenaren van winkelpanden vaak niet investeren in energiebesparende maatregelen, die ten goede komen aan de huurders, aldus Te Grotenhuis.
Er is volgens hem wel een verschil tussen pandeigenaren die lokaal betrokken zijn, die bijvoorbeeld al decennialang panden verhuren in een stad, en grote internationale partijen. "Je kunt je voorstellen dat als het hoofdkantoor van een vastgoedverhuurder in het buitenland zit, er met name naar de beurs en de aandeelhouders wordt gekeken."
'Verhuurders: hogere rente en lonen'
Bessem neemt het juist op voor de verhuurders. Zij worden immers geraakt door de hogere rente (om winkelpanden te kopen hebben veel verhuurders geld geleend) en hogere personeelskosten, die stijgen vanwege de hogere inflatie. En die inflatie wordt voor een flink deel bepaald door de overheid, vindt hij.
De overheid zou dan volgens hem dan ook niet moeten ingrijpen in de stijgende huren, maar juist de belastingen op energie moeten verlagen. De inflatie zou dan minder hoog zijn dan nu het geval is, net zoals de huurstijgingen.
Unibailen Wereldhave: hogere winst
Unibail Rodamco Westfield, de eigenaar van onder meer de Mall of the Netherlands, had in 2022 een goed jaar. De huurinkomsten stegen met ruim 29 procent, doordat winkels niet meer lang dicht hoefde vanwege corona. Ook werden huurprijzen verhoogd.
Onderaan de streep steeg de zogeheten terugkerende nettowinst (zonder bijzondere posten) met 33 procent tot ruim 1,3 miljard euro.
De winst van Wereldhave, een Nederlands vastgoedfonds dat vooral in winkelcentra belegt, steeg in 2022 met 13 procent tot zo'n 65 miljoen euro. Daarbij gaat het om het directe resultaat (ruwweg de huurinkomsten minus de kosten die daarmee samenhangen). Het cijfer is ook gecorrigeerd voor de verkopen van vastgoed een jaar eerder.