Hoe duurzaam beleg jij? Nieuwe EU-regels moeten duidelijkheid scheppen
Ook de beleggingswereld moet een steentje bijdragen aan het Klimaatakkoord van Parijs, vindt de Europese Unie. Daarom zijn nieuwe regels opgesteld, die vandaag ingaan. Doel: beleggers meer inzicht geven in de eindigheid of duurzaamheid van hun beleggingen.
Duurzaam beleggen wint aan populariteit. In 2025 zal zelfs bijna 60 procent van de beleggingen duurzaam zijn, denkt accountants- en adviesorganisatie PwC. Maar hoe weet je nu of een belegging die als duurzaam wordt verkocht dat ook echt is?
"Het is de eeuwige worsteling van beleggers als het gaat om duurzaamheid", zegt Jochen Harkema, analist duurzaam beleggen bij ING Investment Office.
Impact op je belegging
De komst van nieuwe Europese regels, als onderdeel van de Europese Green Deal, moet echter licht brengen in de duisternis. Vanaf vandaag moeten verkopers van beleggingsproducten, zoals beleggingsfondsen, aangeven hoe zij duurzaamheid meenemen in het beleggingsproces. Het gaat dan om bijvoorbeeld CO2-uitstoot en mensenrechten.
Aanbieders van beleggingsfondsen moeten dus onder meer aan klanten vertellen dat een belegging slechter scoort op het gebied van duurzaamheid. Ook moeten ze aangeven dat dit uiteindelijk negatieve consequenties kan hebben voor die belegging.
(tekst gaat door onder video)
'Stranded assets'
Dit geldt bijvoorbeeld voor oliemaatschappijen die blijven zitten met oliereserves die in de grond moeten blijven (zogeheten stranded assets).
Je kunt echter ook denken aan bedrijven die broeikasgassen uitstoten, wat tot klimaatverandering leidt. Dat kan weer een risico vormen, omdat opwarming van de aarde kan leiden tot overstromingen, of er kunnen regels komen die uitstoot duurder maken.
Het belangrijkste doel van de regels is bewustwording bij de belegger, denkt Harkema. "Dat zou ertoe kunnen leiden dat beheerders en adviseurs bijvoorbeeld een hogere risicopremie gaan vragen voor dergelijke beleggingen. Waardoor inderdaad bepaalde sectoren in waarde dalen, en andere stijgen."
Beleggingsfondsen moeten jaarlijks een update geven over de duurzaamheid van hun fondsen. Ook moeten beleggers informatie hierover krijgen voordat ze bijvoorbeeld in een index investeren.
Schifting
Beleggers die duurzaam willen investeren, moeten met deze nieuwe regels een betere afweging kunnen maken waar ze hun geld in steken.
Beleggingsfondsen die zich als duurzaam verkopen, maar dat eigenlijk niet of nauwelijks zijn gaan door de mand vallen, verwacht Bas-Jan Blom, directeur ASN-Beleggingsfondsen.
"De term 'duurzaam' is immers niet beschermd en je kon tot nu toe je beleggingsfonds makkelijk 'duurzaam' noemen, ook als je maar één bedrijf uitsloot", zegt hij.
"Beleggers die bij de term duurzaam dachten dat bijvoorbeeld alle wapenfabrikanten en tabaksbedrijven werden uitgesloten, kwamen soms bedrogen uit", aldus Blom. "Dat zal dus veranderen."
Bedrijven ook duurzamer
Beleggers weten door de nieuwe regels straks niet alleen beter waar ze aan toe zijn, de regels voor beleggingsfondsen moeten indirect ook afzonderlijke bedrijven duurzamer maken.
De managers van beleggingsfondsen zullen van de afzonderlijke bedrijven waarvan ze aandelen kopen onder meer willen weten hoeveel CO2 ze uitstoten en hoe ze omgaan met mensenrechten. "Uiteindelijk ga je zien dat bedrijven willen tonen hoe duurzaam ze zijn", verwacht Blom.
Kritiek
Er is echter ook wat op de nieuwe regels af te dingen, vindt Jochen Harkema, analist duurzaam beleggen bij ING Investment Office. De invoering van deze Sustainable Finance Disclosure Regulation (SFDR) is een opstapje naar volgend jaar; dan wordt een aantal regels pas nader ingevuld.
Maar hoe kun je aan regels voldoen, als voor een aantal pas volgend jaar precies bekend is hoe ze luiden, vraagt Harkema zich af.
Grijs of donkergroen?
Daarnaast leunen aanbieders van beleggingsfondsen deels op gespecialiseerde organisaties om te bepalen hoe bedrijven scoren op de verschillende duurzaamheidsindicatoren, zegt Harkema. "Maar de uitkomst bij de één is vaak wat anders dan bij de ander."
Blom ziet dat anders. "Het is echt niet zo dat een bedrijf volgens de één grijs is en volgens de ander donkergroen. Daarnaast kun je ook zelf onderzoek doen." ASN doet dat ook.
Wel of niet gespreid beleggen
Harkema heeft nog meer bezwaren. "Als je straks als belegger kiest voor een portefeuille met een lage CO2-uitstoot, dan kan het zijn dat je een vreemde portefeuille krijgt met bijvoorbeeld alleen uitzendbureaus en geen andere bedrijven", zegt hij. Terwijl je als belegger waarschijnlijk juist een portefeuille wilt die is gespreid over verschillende sectoren.
"Je kunt prima gespreid beleggen", werpt Blom echter tegen. "Voor sommige fondsen geldt dat ze dan duidelijk moeten maken dat een deel dan niet duurzaam is belegd. De klant moet beslissen of hij of zij dat wel wil."
"Uiteindelijk zijn er misschien sectoren waarin veel minder of niet meer wordt belegd, maar hopelijk worden dat precies de sectoren die ervoor zorgen dat we nu met klimaatproblemen te maken hebben."