We worden overspoeld met nieuwe vliegmaatschappijen: dit is waarom

Islas Air, Uep Airways en Canarian Airways uit Spanje, Northern Air uit Zweden, EGO Airways en SkyAlps uit Italië, Flyr uit Noorwegen en Grecian Air uit Griekenland. Het zijn namen die je later dit jaar wel eens zou kunnen tegenkomen.

Dit zijn volgens Allplane, een blog over de luchtvaart, namelijk bedrijven die al hebben aangegeven dit jaar van start te zullen gaan.

En er zijn er nog meer. Norse Atlantic Airways uit Noorwegen ging vorige maand naar de beurs en in december wil het beginnen met vliegen. En dat zijn alleen nog maar een paar namen van maatschappijen die het in Europa willen proberen.

Slecht moment?

Maar is het niet een heel slecht moment om een luchtvaartmaatschappij te beginnen? Door corona vliegen we immers aanzienlijk minder en dat hakt erin. Air France-KLM boekte in 2020 een recordverlies van 7,1 miljard euro. KLM heeft nu meer schulden dan bezittingen en is dus technisch failliet. Belastingbetalers moeten flink in de buidel tasten om hun luchtvaartmaatschappijen te redden.

En als het verlies van de Duitse concurrent Lufthansa van 1,1 miljard euro over het eerste kwartaal een voorbode is voor Air France-KLM, dan komt er donderdag slecht nieuws uit Parijs.

'Ruim 100 nieuwkomers'

Dit is juist een prima moment om van start te gaan, vinden meer dan 100 bedrijven die dit jaar het luchtruim willen kiezen. Want om zoveel maatschappijen gaat het, zegt Emmet Moloney, hoofd communicatie bij het Ierse Avolon, dat vliegtuigen least aan luchtvaartmaatschappijen. Hij denkt dat er daarvan meer dan 30 in Europa zullen starten.

Verder wil hij hier niets over kwijt, maar directeur Dómhnal Slattery van Avolon zei vorige week in een persbericht over het eerste kwartaal dat het herstel in de sector wereldwijd duidelijk onderweg is.

In de vooruitzichten voor 2021, genaamd 'Looking to recovery', van januari, zei Avolon dat mede door vaccinaties het herstel sneller zou gaan dan de internationale branche-organisatie IATA verwachtte. Budgetvliegers kunnen het meest profiteren, aldus Avolon.

Toerisme

"Als deze crisis voorbij is, dan zijn heel veel toeristen waarschijnlijk weer geneigd om te gaan vliegen", beaamt Eric Pels, luchtvaarteconoom aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Of zakenreizigers ook weer meer zullen gaan vliegen, dat is nog onzeker, aldus Pels.

Zij (of eigenlijk hun werkgevers) zijn bereid om meer te betalen voor een ticket en dat maakt hen aantrekkelijk voor maatschappijen als KLM en Lufthansa. Deze zijn vooral afhankelijk van zakenreizigers. "Maar waarom zouden zij naar Dubai vliegen voor een vergadering, terwijl het afgelopen jaar is gebleken dat je ook prima via Teams contact kunt hebben?"

Voor budgetvliegers speelt dat veel minder. Zij richten zich op iedereen die goedkoop wil vliegen en meestal zijn dat vakantiegangers. Het lijken vooral prijsvechters te zijn die er bij komen. 

'Nieuwkomers vullen gaten op'

De nieuwkomers maken gebruik van de kansen die er nu zijn, denkt Hans Heerkens, luchtvaarteconoom aan de Universiteit Twente. Daarbij speelt volgens hem niet alleen mee dat straks, als corona nog verder is teruggedrongen, de vraag naar vliegtickets zal stijgen. Ook zien nieuwkomers kansen nu bestaande luchtvaartmaatschappijen het lastig hebben, aldus Heerkens.

Bestaande maatschappijen doeken mogelijk bepaalde routes op, of ze gaan minder vaak vliegen. Nieuwkomers zullen proberen die gaten op te vullen, zegt hij.

'Opnieuw beginnen'

Nieuwe spelers hebben daarnaast het voordeel dat ze met een schone lei kunnen beginnen, aldus Heerkens. "Bestaande spelers hebben soms een organisatievorm waarvan je nu zegt: dat zou ik anders doen." Ook hebben nieuwe spelers niet te maken met medewerkers waarvan ze liever afscheid nemen, maar waar dat toch lastig is, zegt hij.

Budgetvliegers zullen ook, juist omdat zij zich niet op zakenreizigers, maar vooral op toeristen richten, makkelijker kunnen vliegen vanaf regionale luchthavens, denkt Heerkens. Dat is meestal goedkoper.

Mogelijk zullen nieuwkomers relatief goedkoop toestellen kunnen leasen, vult Pels aan. "Dat zou kunnen als oude maatschappijen ten onder gaan, of als spelers onder bestaande contracten uit willen. Maar leasemaatschappijen zullen zelf ook geld willen verdienen."

Blijvertje?

Is er ook toekomst voor alle nieuwkomers? Wie weet zullen sommige een hele nieuwe formule vinden, die aanslaat, denkt Heerkens, alhoewel hij die nog niet heeft gezien.

Maar vergeet niet dat er na de deregulering in de luchtvaartindustrie aanvankelijk heel veel maatschappijen bij kwamen. Na fusies, om de concurrentie beter aan te kunnen, en faillissementen liep dat aantal later weer flink terug, stipt Pels aan. Hij vraag zich dan ook af of alle nieuwkomers over twee jaar nog bestaan.