Creatief met personeelstekort: 'Mijn inbox puilt uit van aanmeldingen'

Het personeelstekort is allang niet meer beperkt tot de horeca en de zorg. Ook fietsenmakers en kinderopvang zitten anno 2021 met de handen in het haar. Hoe komen ze nog aan mensen?

Er zijn inmiddels meer vacatures dan werklozen, weet het Centraal Bureau voor de statistiek (CBS). In vrijwel alle sectoren ontstaan problemen. "Ik heb een dagtaak aan roostergaten vullen en personeel zoeken", vertelde een kinderdagverblijf eerder aan RTL Z.

Eigen opleiding

In de jacht naar specialisten en monteurs ging netbeheerder Enexis al over tot het opzetten van een eigen opleiding. Ook werft het bedrijf statushouders, want personeel komt niet meer vanzelf naar je toe.

De krapte is inmiddels zo groot dat werkgeversorganisatie VNO NCW het aanstormende kabinet oproept om haast te maken met beleid. Alle opties moeten op tafel, vindt voorzitter Ingrid Thijssen. "De krapte is structureel, dat wisten we al voor corona."

'Geen last van krapte'

Niet iedereen heeft last van die krapte. Joost Kamermans (29), medeoprichter van het Amsterdamse softwarebedrijf Seenons, begon pas twee jaar geleden met zijn bedrijf. Inmiddels telt het meer dan dertig medewerkers. Aan het einde van het jaar moeten dat er veertig zijn en begin volgend jaar vijftig, vertelt hij.

"Mijn inbox puilt uit van aanmeldingen", zegt de ondernemer. "We hebben alleen nog te weinig handen om ze te verwerken."

'Je moet een missie hebben'

Seenons heeft geen moeite met het vinden van mensen, zegt de ondernemer. Bij de startup, die bedrijven en verwerkers helpt met het recyclen van afval, werken veel jongeren. "We hebben een tooltje dat kijkt naar de gemiddelde leeftijd en volgens dat tooltje ben ik oud", lacht hij.

Een verklaring voor de animo om voor zijn bedrijf te werken, heeft Kamermans ook. Je moet aan een onderwerp werken dat mensen boeit, zegt hij. "Als je als bedrijf missiegedreven bent en daadwerkelijk het systeem wil verbeteren, dan zijn er meer dan genoeg intrinsiek gemotiveerde kandidaten."

Betere maatschappij

De jongere generatie werkenden is op zoek naar zinvol werk, ze willen graag bijdragen aan een betere maatschappij en dat is precies wat Seenons volgens de oprichter doet. Simpelweg het salaris verhogen is volgens de ondernemer dan ook niet meer voldoende.

"Je zult kritisch naar je eigen organisatie moeten kijken en jezelf moeten afvragen: wat is mijn maatschappelijke missie?"

Borrels en flexwerk

Tapasrestaurant 't Zusje in Terneuzen trekt ook veel jongeren aan, vertelt eigenaar Joost d'Hondt. Met een compagnon bouwde hij in 2018 een oud postkantoor om tot horecazaak. Hij startte met veertig medewerkers en tijdens de coronacrisis detacheerde hij een deel van mijn medewerkers bij lokale bedrijven, zoals Action, Gamma en Lidl.

Maar inmiddels is het personeel met ruim 70 mensen weer op oorlogssterkte. Moeite met het vinden van mensen heeft d'Hondt nauwelijks. "We hebben zeven dagen per week een afsluitende borrel voor ons personeel", zegt hij daarover. "Je mag zelf bepalen wanneer je werkt, het is heel flexibel. Dat kan doordat we een grote pool met mensen hebben."

Familiegevoel

Volgens de ondernemer krijgt zijn personeel meer dan het minimumloon, maar geen drastische bedragen. "Het is niet de reden dat mensen blijven, dat komt omdat we een familiegevoel uitdragen", zegt hij. "We hebben geen medewerkers, maar familieleden, dat maakt het uniek."

d'Hondt doet daarbij nog iets anders om mensen te werven. Hij werkt met wat hij noemt 'open hiring.' Iedereen die interesse heeft kan de zaak binnenlopen en zijn of haar naam op een lijstje achter laten. Geen ervaring, afstand tot de markt of een rugzak? Geen probleem.

Geen sollicitaties

"Zo hebben we in korte tijd dertig namen verzameld en drie mensen aangenomen, zonder sollicitatie", vertelt de ondernemer.

Dat ging ook in samenwerking met de lokale afdeling van het UWV. De deelnemers gingen eerst op een korte stage. Zo werkt er nu iemand in de schoonmaakdienst die de ambitie heeft om straks kok te worden. Ook werkt er iemand onder begeleiding in de keuken.

Stages, de oplossing?

En laat stage nou hét toverwoord zijn om mensen en vooral ook jongeren aan je bedrijf te verbinden, zegt stage-expert en auteur van Het Grote Stageboek voor Werkgevers, Maarten Brand. Is het dé oplossing voor de krapte? "For the sake of argument zeg ik ja, maar het behoeft wel nuance", zegt hij.

Bedrijven die op een goede manier met stagiairs werken, hebben minder moeite om personeel te trekken en te houden. En dat geldt voor alle branches, zegt de adviseur die veel werkt met bedrijven in de zorg en technische branche. "Een stage is stiekem een sollicitatiegesprek van een aantal maanden", zegt hij.

Tijdrovend en duur

In een uurtje kunnen beide partijen nog jokken, maar een aantal maanden hou je niet vol. Daarom is een stage volgens Brand het perfecte gereedschap om elkaar te leren kennen. "Het geeft je de tijd om in te werken, de cultuur te verkennen en te groeien, tegen gunstige voorwaarden."

Bedrijven die denken dat een stage tijdrovend en duur is, moeten dat idee meteen loslaten, zegt de kenner. "Druk? Als er mensen vertrekken en je vervangt ze niet, dan ben je nog drukker. Je vreet jezelf op", zegt hij. En dat gaat je hoe dan ook geld kosten.

Vroeg bij zijn

Toegegeven, het is niet voor iedereen even makkelijk om aan stagiairs te komen. Soms zijn de jonkies al van de markt voordat ze van de opleiding komen. Daarom is het volgens Brand van belang om er vroeg bij te zijn: met bedrijfsbezoeken en snuffelstages bijvoorbeeld. "Je moet niet in het laatste jaar aankomen met een vacature, dan ben je te laat."

Het draait allemaal om imago én belangrijker een goede ervaring meegeven aan je leerling. "Bedrijven moeten zich beseffen dat zij de kandidaat zijn en niet andersom." Goede stages leggen volgens Brand de focus op ervaring:

"Een patiënt verzorgen of zonnepaneel installeren, dat kan bij duizend anderen. Het gaat om het gevoel dat je leerlingen geeft."