Grote fondsen in de plus dankzij stijgende rente, hoop op verhoging pensioenen
Bij de vier grootste pensioenfondsen van Nederland heerst voorzichtig optimisme dat de pensioenen dit jaar wel iets verhoogd zouden kunnen worden. Dankzij de gestegen rente staan de fondsen er financieel beter voor. En dat is goed nieuws voor gepensioneerden in tijden van hoge inflatie.
Want hun pensioenen zijn al in geen jaren meer verhoogd. Dat kwam omdat de financiële positie van veel fondsen niet goed genoeg was om dit te doen.
De fondsen moeten namelijk genoeg geld in kas houden om niet alleen nu pensioenen uit te keren aan hun gepensioneerden, maar ook om dit in de toekomst te kunnen blijven doen voor hun leden die nu nog werken.
Dekkingsgraden
Fondsen hebben een zekere mate van vrijheid om te bepalen wanneer ze gaan indexeren of juist niet. Maar om te voorkomen dat er al te grote verschillen ontstaan tussen fondsen, is er de zogeheten dekkingsgraad.
Aan de hand daarvan wordt bepaald of een pensioenfonds moet korten (de pensioenen verlagen), mag indexeren (mee laten stijgen met de inflatie) of zelfs verhogen. Deze graadmeter staat op 110 procent. Dat betekent dat er voor iedere euro die in de toekomst uitgekeerd moet worden, er 1,10 euro in kas moet zijn.
Grootste vijf fondsen
Die grens wordt mogelijk verlaagd naar 105 procent, vanwege de overgang naar het nieuwe pensioenstelsel. En als dat gebeurt, dan komt indexatie ineens heel dichtbij voor de vier grootste pensioenfondsen van Nederland, kijk maar in onderstaande grafiek.
Het gaat om ambtenarenfonds ABP, PFZW voor personeel in de zorg en de twee fondsen voor de technische en metaal-industrie PME en PMT. Al deze fondsen zitten inmiddels in de buurt van de 105 procent dekkingsgraad, of zijn er zelfs al overheen. Het vijfde grote fonds, dat voor de bouw zit al jaren ruim boven de ondergrens.
Toch is nog niet zeker of de indexatie er ook echt gaat komen. Daarvoor moet de versoepeling van de pensioenregels eerst nog worden goedgekeurd in de Tweede Kamer. Als de Kamer instemt, en er is zeer waarschijnlijk wel een meerderheid voor, dan wordt de versoepeling op 1 juli van kracht.
Hoop bij fondsen
De fondsen hopen dat dit gebeurt. "Dat is echt noodzakelijk voor onze deelnemers. De pensioenen van onze deelnemers zijn sinds 2008 niet geïndexeerd en wel verlaagd", zegt PMT-voorzitter Jos Brocken.
"Het helpt als de grens voor pensioenverhoging per 1 juli mogelijk versoepeld wordt", valt zijn collega Harmen van Wijnen van het ABP hem bij. "Als die mogelijkheid (om te indexeren, red.) er komt, is het de intentie van het ABP-bestuur dit ook te doen."
Als het kan
En hoewel PFZW nog niet boven de 105 procent dekkingsgraad is, heerst ook daar voorzichtig optimisme. "Als die grens wordt gepasseerd, ontstaat mogelijk ruimte om de pensioenen enigszins te verhogen. Dat wil PFZW graag, als dat evenwichtig mogelijk is", aldus voorzitter Joanne Kellermann.
Dat laatste klinkt ook nadrukkelijk door bij PME. Het fonds wil graag indexeren, als dat kan. "Maar het moet dan evenwichtig zijn, voor alle generaties, dus voor jong én oud", laat voorzitter Eric Uijlen weten.
Daarnaast moeten de fondsen hopen dat de beurzen zich herstellen van de klap die koersen kregen door de oorlog die Rusland begon tegen Oekraïne. Net als de beurskoersen wereldwijd, schoten ook de beleggingsresultaten van de fondsen diep in het rood.
Dat de fondsen er weer beter voorstaan dan aan het einde van vorig jaar, is uitsluitend te danken aan de gestegen rente. "Dat komt omdat door de gestegen rente, onze verplichtingen nog harder daalden", legt Van Wijnen uit.
De fondsen moeten de actuele rentestand gebruiken bij het berekenen van wat ze in de toekomst aan pensioenen moeten uitbetalen. Hoe hoger de rente, hoe meer geld dat door de jaren heen oplevert voor de fondsen en hoe makkelijker ze de pensioenen kunnen uitbetalen.