Zo houd je meer geld over: 'Goedkoop is lang niet altijd duurkoop'

Gas, benzine, boodschappen: ze zijn duurder dan ooit. De inflatie is in veertig jaar niet zo hoog geweest, en dat voelen we allemaal in onze portemonnee. Wat kunnen we doen om de schade te beperken? Waarop valt nog te bezuinigen in deze tijden?

Een hele hoop gelukkig, weet Renée Lamboo van Porterenee.nl, een website over slim met je geld omgaan. Het begint allemaal met het op een rij zetten van je uitgaven. "Houd eens een maand, liefst nog langer, bij waar je geld naartoe gaat. Waar heb je ruimte om die hogere energierekening te compenseren? Behalve dat het een goede manier is om inzicht te krijgen in je uitgaven, zul je zien dat je alleen al door dat te doen minder dingen koopt."

Op een papiertje 

Ook besparingsdeskundige Marieke Henselmans, die al 25 jaar schrijft over besparen en slim omgaan met je geld, vindt die stap essentieel. "Kijk eerst eens hoe je ervoor staat. Dat hoeft helemaal niet in Excel of een moeilijke app, maar kan gewoon op een papiertje. Wat komt erin, wat gaat eruit?

In mijn nieuwste boek Crisis, wat te doen? staat ook een crisistest (die je ook hier online kunt doen, red.) om je financiële situatie in kaart te brengen. Hoe kwetsbaar ben je in tijden van crisis? Het gaat er niet zozeer om hoe veel of hoe weinig geld je hebt, maar hoe zeker je inkomen is. Als je weet waarop je moet letten, kun je daar beter naar handelen."

Verzekeringen 

Verzekeringen zijn een categorie waar volgens Lamboo vaak besparingswinst te behalen valt. "Nederlanders zijn een groot fan van verzekeren. Check eens wat je precies hebt verzekerd en wat je polis dekt. Veel mensen zijn dubbel verzekerd. Zo had ik zelf een autoverzekering met pechhulp, en was ik daarnaast lid van de wegenwacht. Overbodig dus." Rechtsbijstand en zorg in het buitenland zijn vaak ook dubbel gedekt.

Heb je die doorlopende reisverzekering met werelddekking echt nog nodig, of reis je eigenlijk nauwelijks meer? Neem ook je zorgverzekering kritisch onder de loep, adviseert Lamboo. Als je genoeg spaargeld hebt om zelf de kosten op te vangen als er een keer onverhoopt iets groots gebeurt, kan je eigen risico omhoog, waardoor je maandelijks minder premie betaalt. 

Abonnementen 

Nog zo’n categorie waar je mogelijk te veel betaalt: internet, televisie en mobiele telefonie. Lamboo: "Zet eerst eens op een rij: wat heb ik, wat betaal ik en wat krijg ik daar precies voor?” Hoeveel belminuten gebruik je nou echt? Kun je die bundel niet iets naar beneden bijstellen? En gebruik je dat uitgebreide zenderpakket bij je televisie wel? Heb je die hoge internetsnelheid waar je voor betaalt wel nodig, of kun je ook prima af met een tandje minder?

"Zoek ook via vergelijkingssites uit of het niet voordeliger is om alles bij één aanbieder af te nemen, dan krijg je vaak korting. Bij verzekeringen geldt vaak hetzelfde. En ben je al jaren trouwe klant bij een bepaalde aanbieder, dan kan het de moeite lonen om eens te bellen wat ze je kunnen bieden om te voorkomen dat je naar een concurrent overstapt."

Kijk ook eens kritisch naar je abonnementen op streamingdiensten. Ze kosten vaak maar een tientje of minder per maand, maar alles bij elkaar kan dat flink aantikken. Je kunt niet naar allemaal tegelijk kijken, dus waarom kies je er niet één per maand? Ben je erop uitgekeken, dan zeg je op en sluit je makkelijk een ander abonnement af.

Goedkope boodschappen

Het lijken misschien relatief kleine uitgaven, maar de keuzes die je maakt in de supermarkt kunnen het verschil maken. Marieke Henselmans maakt hier nog net geen sport van. "Kleine besparingen komen dagelijks terug, die tellen op. Daar gebeurt het." Zelf is ze groot fan van de 'verspil mij niet'-bak bij de Lidl. "Je weet niet wat je meemaakt. Alles wat daarin ligt is een kwartje, alleen vlees en vis kosten 50 cent."

Ook van de app Too Good to Go, waar supermarkten en horecazaken voor een prikkie voedingsmiddelen aanbieden die anders weggegooid zouden worden, maakt Henselmans dankbaar gebruik. "Een geweldige app. Je hebt er bijvoorbeeld een groenten-en fruitpakket van de Lidl - ja sorry, ik heb geen aandelen maar ben gewoon enthousiast - voor € 2,99. Dan krijg je een kist tjokvol luxe dingen."

Mix is niks 

Dat gezond eten altijd duur is, is volgens haar dan ook een misvatting. "Frisdrank, snoep, voorgesneden pakjes en zakjes, chips, ijs - dat is duur. Een krop sla of een hele kool is dat niet. Rijst, eieren, een blikje gepelde tomaten, ui en aardappelen heb je voor weinig geld. Je kunt een klein pakje krulfriet of gekruide aardappelpartjes kopen, maar dat is acht keer zo duur als wat een zak met 5 kilo aardappelen kost in de aanbieding. En dan eet je maar wat vaker aardappelen om ze op te krijgen. Wees creatief, je kunt er van alles mee. Kijk naar wat wél kan in plaats van wat er allemaal niet kan."

Een van haar credo’s is dan ook: mix is niks. "Een mix is altijd heel veel van iets goedkoops en heel weinig van iets wat geld kost. Kruidenmix, pannekoekenmix, cakemix: het slaat nergens op en je kunt het prima zelf maken voor een fractie van de prijs."

Voorkom impulsaankopen

Renée Lamboo raadt daarnaast aan om je boodschappen - en eigenlijk alles - beter te plannen. "Denk aan benzine. Hoe vaak moeten mensen niet toch nog langs de snelweg tanken voor de hoofdprijs omdat ze niet eerder hebben bedacht dat de tank bijna leeg was? Met boodschappen is het ook zinvol om van tevoren te bedenken hoe je week eruitziet. Wanneer eten jullie thuis? Wat willen jullie eten? Ga één keer in de week naar de supermarkt in plaats van elke dag, zo voorkom je dat je dure impulsaankopen doet of eten gaat bestellen omdat je op het laatste moment bedenkt dat je niets in huis hebt."

Impulsaankopen zijn killing voor je budget. "Iedereen zegt dat ze ze niet doen, maar iedereen doet ze. En het bedrag dat we eraan besteden is vaak veel hoger dan we zelf inschatten." Hier kun je dus heel goed op besparen. "Ga je bijvoorbeeld naar de Action, neem dan alleen wat cash geld mee voor wat je van plan bent te kopen en laat je pinpas thuis. Zo koop je geen overbodige dingen."

Overigens is goedkoop lang niet altijd duurkoop, zoals vaak wordt beweerd, en duurdere producten zijn zeker niet altijd van betere kwaliteit. "Bij testen van de Consumentenbond komen regelmatig de goedkoopste merken als beste uit de test", weet Henselmans. "Het idee dat duurder beter is, zit tussen onze oren. Er is zelfs onderzocht dat als je mensen blind twee dezelfde wijnen laat proeven en zegt dat de ene duur is en de andere goedkoop, ze de duurdere als lekkerder ervaren. Dat hebben we kennelijk aan elkaar gekoppeld."

Iets om je bewust van te zijn als je weer eens in de verleiding komt een prijzige aankoop te doen. Is het goedkopere alternatief misschien net zo goed of zelfs beter?

Laat de auto staan

Een open deur, maar als je de auto vaker laat staan, ben je ook minder geld kwijt aan benzine. Kun je ook naar je werk op de (elektrische) fiets of met het ov? Misschien is dat wel veel relaxter. Fietsend ben je lekker in de buitenlucht en heb je meteen je beweging gehad, in de trein of bus kun je een boek lezen, netflixen of ontspannen uit het raam staren. Terwijl je je in de auto hoogstwaarschijnlijk vooral veel ergert aan files en medeweggebruikers.

"De auto laten staan is ook weer goed voor de duurzaamheid en het milieu", merkt Henselmans op. "Dat kan je misschien troosten. Je was altijd al plan om dingen beter te gaan doen, nu kun je dan echt aan de bak."

Overstappen naar een andere energieleverancier is momenteel niet raadzaam, maar je kunt wel je gasverbruik beperken. "Dingen die je voorheen op gas deed, zoals koken, kun je ook op elektra doen", zegt Lamboo. "En zit je de hele dag te werken in je werkkamer, dan kun je beter een klein elektrisch kacheltje kopen dat je daar even aanzet voordat je begint, dan het hele huis verwarmen. Dat scheelt veel gasverbruik."

Van Henselmans mag het nog wat extremer. "Zet die verwarming maar een keer laag. Zie het als een experiment. Pak maar een lekkere dikke deken als je stil op de bank zit, en loop even de trap op en af als je het koud krijgt achter je bureau. Daar hoef je je echt niet zielig over te voelen." De vele Wim Hof-adepten die zweren bij een regelmatige koude duik, zullen vast ook lekker gaan op een koude douche in de ochtend.

Henselmans heeft als toegift nog een tikkeltje radicale, maar mogelijk zeer effectieve tip: doe eens een stresstest. "Ga een keer een maand lang van het absolute minimum leven, op het moment dat dat nog niet nodig is. Je zult zien dat je daar ontzettend veel van leert. Zie het als een rampenoefening, die worden ook niet voor niets gedaan. Als de nood aan de man is, verstijven mensen vaak. Maar als je al eens hebt geoefend wat je in zo’n situatie zou doen, ben je veel beter voorbereid als het daadwerkelijk gebeurt. Hoe zou je het aanpakken als je van heel weinig geld moet rondkomen? Wat voor boodschappen zou je doen? Zijn de huismerken misschien wel net zo goed? Mis je die frisdrank eigenlijk wel? Hoe verplaats je je zonder auto?"

Die test heeft als gevolg dat je in die maand geld overhoudt én je steekt er wat van op. Win-win dus. Bovendien ga je besparen volgens Henselmans vanzelf leuker vinden naarmate je er beter in wordt. "Als je eenmaal weet hoe je slim met geld kunt omgaan, zul je een hoop plezier beleven aan ieder voordeeltje dat je behaalt. Dat plezier neemt exponentieel toe. Bij mij werkt het nog steeds door."

Vraag om meer

Tot slot kan meer geld overhouden natuurlijk op twee manieren: door minder geld uit te geven, maar ook door meer geld te verdienen. Voor dat laatste is de tijd nu rijp, denkt Lamboo. "Het hele leven wordt duurder, de krapte op de arbeidsmarkt is groot, het is echt niet raar om naar je baas toe te gaan om te vragen om meer salaris of op z’n minst een hogere kilometervergoeding. Met die 19 cent per kilometer kom je niet meer uit, en dat weten werkgevers. Wacht niet tot ze jou iets aanbieden, maar kaart het zelf aan." Want niet geschoten is altijd mis, om er nog maar eens een cliché tegenaan te gooien.