Marleen wil zich nooit meer schamen voor haar psychische problemen: 'Niet de enige'

"Ik kan niet zeggen dat ik me nooit meer ga snijden of nooit meer dwanghandelingen uitvoer. Maar ik kan wel stellen dat ik me nooit meer zal schamen voor de dingen waar ik mee worstel. Dat is ook de reden waarom ik meewerk aan dit interview. Ik ben veel opener geworden over mijn problematiek, omdat ik besef dat iedereen op zijn eigen manier en eigen tempo met bepaalde problemen worstelt. Alleen zien we dat niet altijd. Op Instagram is alles perfect, met mooie plaatjes. Terwijl veel van mijn leeftijdsgenoten mentale problemen hebben.

Ik heb besloten daar eerlijk over te zijn op mijn blog en sociale media. Vaak krijg ik mails van mensen die mij om tips vragen, bijvoorbeeld hoe ze hun omgeving kunnen vertellen dat ze last hebben van depressieve gedachtes. Of ik ontvang berichtjes van volgers die mij vertellen dat ze dankzij mij nu open en eerlijk durven te zijn over hun psychische problemen. Het besef dat ik iets positiefs voor een ander kan betekenen, daar haal ik zo veel kracht uit."

"Over mijn verleden wil ik niet te veel in detail treden, maar het komt erop neer dat ik een onveilige jeugd heb gehad waarin sprake was van mishandeling. Toch was ik als kind een vrolijk meisje, zeker naar de buitenwereld toe. Al jong leerde ik een masker op te zetten. Rond mijn achtste veranderde dat. Ik werd stiller, meer teruggetrokken. En soms dacht ik dat het beter zou zijn als ik er niet meer was. Ik vertelde niemand over die donkere gevoelens. Op school had ik veel vriendjes en vriendinnetjes, niemand merkte iets aan mij.

Ook op de middelbare school had ik een druk sociaal leven. Ik deed veel aan volleybal, zat in de leerlingenraad en deed mee aan de schoolmusical. Maar toen ik veertien was, kreeg ik een griepje dat alsmaar niet over ging. Ik werd op van alles getest, waaronder Pfeiffer. Daarna kreeg ik pijn in mijn handen en voeten. Felle steken, die ik later in mijn hele lijf begon te voelen. Er volgden meer onderzoeken, maar tot op de dag van vandaag heb ik last van chronische pijn en weten de artsen niet wat de oorzaak is."

'Mezelf snijden is een soort verslaving'

"Mijn leven veranderde enorm door het ziek zijn. Ik liep strompelend en kon hooguit twee uur per dag rechtop zitten. Naar school ging ik amper nog. In een revalidatiecentrum leerde ik omgaan met de pijn en opnieuw lopen. Ik bleef dat jaar zitten en had daardoor minder contact met mijn vriendinnen.

Ook worstelde ik nog met de mishandelingen in mijn verleden. Ik begon met automutilatie: mijn verdriet en spanningen uitte ik fysiek door mezelf te snijden en te krassen op plekken die ik makkelijk kon bedekken. Ik vertelde het aan één vriendin, en daarna ging het de vriendengroep rond. Daarna hield ik het verborgen, uit schaamte. Nog steeds doe ik weleens aan zelfbeschadiging, als manier om spanning te reguleren. Als ik dingen niet meer overzie, is dat een manier om rust in mijn hoofd te krijgen. Het is een soort verslaving, omdat het snijden op korte termijn wel helpt en opluchting geeft. En voor mij voelt het dan alsof ik dat verdien, terwijl ik tegelijkertijd weet dat dat niet de goede manier is om met mentale pijn om te gaan."

"Daarnaast heb ik al jaren last van dwanghandelingen. Bij mij uit zich dat onder andere in dwangmatig mijn handen wassen. Soms wel honderden keren per dag, tot bloedens toe. Dit ontstond vanuit mijn kwetsbare gezondheid, van een simpele verkoudheid heb ik twee maanden last. Ik merkte dat ik minder vaak ziek werd als ik vaker mijn handen waste. Dat leidde tot smetvrees en ik ging ontelbaar vaak mijn handen wassen.

Even ging dat iets beter, tot corona om de hoek kwam kijken. Daardoor kreeg ik een terugval, nu was ik weer tig keer per dag mijn handen. Dat moet ook op een speciale manier: heel uitgebreid en ik moet van mezelf mijn handen vier keer afspoelen. Soms vind ik dat gênant, vooral op een openbare wc als iemand toekijkt."

"Er zijn meer dingen die ik vier keer moet doen. Zoals mijn sokken en schoenen aandoen. Ook dat moet op een bepaalde manier, en als dat 'misgaat', moet ik opnieuw beginnen. Ik ben weleens tien minuten met mijn schoenen bezig geweest. Deze handelingen gaven mij vroeger – toen mijn leven op z’n kop stond – een gevoel van controle. En nu is het heel moeilijk om ermee te stoppen. Vriendinnen lachen er weleens om als ze weer eens lang op mij moeten wachten hierdoor, maar inmiddels weten zij ook wel dat ze mij dan niet moeten opjagen. Dan ga ik fouten maken en duurt het allemaal nog langer."

"Drie jaar geleden werd bij mij de diagnose posttraumatische stressstoornis vastgesteld. Daar word ik nu voor behandeld met verschillende soorten therapieën die op traumaverwerking zijn gericht. En langzaam maak ik stapjes vooruit. Zo ben ik onlangs op mezelf gaan wonen in een beschermd wonen-complex. Daar heb ik een eigen appartement met 24-uurs begeleiding. Ik krijg praktische hulp met bijvoorbeeld koken. Dat vind ik moeilijk, ik ben bang om iets fout te doen en raak snel in paniek. De begeleiders staan letterlijk naast me, kijken waar ik tegenaan loop en helpen mij daarbij."

Week bijkomen van avondje uit

"Hiervoor woonde ik bij mijn moeder, maar ik was er echt aan toe om op mezelf te gaan. Een eigen plekje geeft meer vrijheid, ook hoort het bij mijn leeftijd. Veel vriendinnen wonen ook op zichzelf. Soms vergelijk ik mezelf met hen. Zij gaan stappen en werken of studeren fulltime. Door mijn chronische pijn ben ik snel moe. Van een avondje uit moet ik een week bijkomen. Maar het heeft geen zin om zo te denken. Iedere situatie is anders en ik ben trots op deze mijlpaal.

Ik hoop dat ik ooit Social Work kan gaan studeren. Ik heb zo veel plannen voor de toekomst: ik zou graag volledig op mezelf gaan wonen, mijn rijbewijs halen, een parttime baan krijgen en wie weet ooit een eigen gezin stichten. Ook zou ik graag boeken willen schrijven, zowel over mijn ervaringen met mentale problemen als romans. Maar dat is allemaal toekomstmuziek. Voor nu ben ik trots op mezelf. Elke keer als ik val, herpak ik mezelf en zet ik stappen vooruit. Het zijn misschien wankele stappen, maar ik doe het toch maar mooi."

Wil je geen aflevering van deze rubriek missen? Klik dan op de Nooit Meer-tag hieronder en vervolgens linksboven op 'Volgen'.

Nooit meer? 

Wil jij ook je verhaal kwijt en vertellen wat je 'nooit meer' wil meemaken, doen of juist laten? We zijn benieuwd naar jouw verhaal. Mail ons op weekendmagazine@rtl.nl