'Ik miste het Nederland van toen. Het land waar alles kon en mocht'

Amsterdam. De stad waar ik - als ras-Rotterdamse, hoe ironisch - met heel veel liefde twintig jaar heb gewoond. Ik was er weer even, om samen met Puk (11) uiteten te gaan. We liepen langs het IJ, ik wees alle plekken aan waar ik mooie herinneringen aan had, aan de overkant van het water. 

"Kijk, daar het sportcentrum waar ik heb gewerkt, en daar, bij die boten heb ik ooit nog zo’n gaaf feestje..." Puk hoorde het geduldig aan. Ze wist dat het zo ging, want zo ging het altijd als we in Amsterdam waren. Ze kende inmiddels het bankje waar papa en mama altijd wijn dronken, de pizzeria met de beste pizza’s ooit, het waterbassin waarin zij als peuter zo gezellig had gespetterd. Ze kende elke Amsterdamse straatklinker waaraan onze mooie herinneringen kleefden. 

Vanaf Noord keek ik naar de stad, die zo veranderd was. Hoe de gezellige chaos waarin alles mogelijk leek, van kraakpanden en vrijplaatsen als de RoXY en iT waar iedereen zichzelf kon zijn zonder in enig hokje te passen, tot een scheldende Herman Brood op zijn scooter met een papagaai op zijn schouder. Het had plaatsgemaakt voor aangeharkte grachten, TikTok-rijen bij hippe friettenten en investeringspanden die de oorspronkelijke bewoners de stad hadden uitgejaagd.

Ik keek over het water en miste het. Het Amsterdam van toen. Het Nederland van toen. De trots, dat we zo’n progressief land waren, waar alles kon en mocht. Waar mensen niet op straat hoefden te leven, omdat er genoeg opvang was. Waar de verschillen tussen mensen nou ook weer niet zo groot waren. Of leken.

Inmiddels zie en hoor ik datzelfde gave landje steeds meer piepen en kraken. Zo’n rijk land als we zijn, maar waar - van jong tot oud - een betaalbare woning vinden onmogelijk is. Waar gigantische personeelstekorten zijn in zo’n beetje alle beroepsgroepen die we in de coronatijd nog onze helden noemden. 

Giftige sfeer

De problemen die er zijn. Het Toeslagenschandaal, Groningen, de klimaatcrisis, de migratiecrisis, het geneesmiddelentekort, het huisartsentekort, problemen in de Jeugdzorg. De meest recente: een land waar de ouderenzorg onbetaalbaar dreigt te worden. En politici die bezwijken onder de werkdruk en de giftige sfeer, die de problemen ook niet aan lijken te kunnen.

Niet alleen Amsterdam, heel Nederland leek te duur geworden voor heel veel mensen. Zeker als je, op welke manier dan ook, hulp nodig hebt. Hoe kan dat? Wanneer is dat gebeurd? Ik staarde over het water en liet de wind mijn gezicht strelen. "We lijken wel één groot commercieel bedrijf in plaats van een sociaal land met een hart", mompelde ik. Puk, huppelend op de boulevard, draaide zich om.

"Wat zei je, mama?" Ik keek naar haar lieve, blije gezicht. "Niets schatje, we gaan lekker uiteten", zei ik, en gaf haar een knuffel. Ik slikte even een klein brokje weg, met het pijnlijke besef dat het ergste van alles was dat we daar met z'n allen democratisch voor hadden gekozen.

Geen aflevering van 'bij ons thuis' missen? Klik dan op de 'Bij ons Thuis'-tag en vervolgens op volgen.