Margit gunt iedere zieke de behandeling die haar moeder kreeg, en dus gaat ze hardlopen

Nu bijna een jaar geleden kreeg Erica, de moeder van Margit, een mokerslag van een diagnose. Na zich twee weken hondsberoerd te hebben gevoeld ging ze naar de huisartsenpost om bloed te laten prikken. Ze werd meteen opgenomen in het ziekenhuis en onderging de volgende dag direct een chemokuur. Want dat bloed, dat was niet goed. 

Erica bleek acute leukemie (AML) te hebben, een ziekte die zeker bij 60-plussers niet zelden fataal afloopt. Vijf jaar na de diagnose is gemiddeld nog maar 20 procent van hen in leven.

Niet alleen voor Erica (64) brak een zware tijd aan, ook voor dochter Margit was het heftig. "Ik was bang om mijn moeder kwijt te raken", vertelt ze. "Ik ben zelf arts, specialist ouderengeneeskunde, dus ik wist hoe slecht de prognose was." Na decennialang in het onderwijs te hebben gewerkt, was Erica net anderhalve maand met pensioen. "Dit had een mooie tijd moeten worden. We zouden dit jaar met het hele gezin naar Marokko gaan met de camper, maar dat kon niet. Je hele leven staat even op pauze."

Haar moeder wordt in eerste instantie een maand lang opgenomen in het ziekenhuis. "Mijn broertje en ik gingen elke dag op bezoek om het voor haar wat gezelliger te maken. Ik heb ook een baan en een jong gezin dus het was alsof ik met honderd ballen tegelijk jongleerde, maar ik wilde niet achteraf spijt hebben dat ik niet vaak genoeg was gegaan."

Lang blond haar als handelsmerk

Door de chemotherapie begon al snel het haar van Erica uit te vallen. "We hebben het afgeschoren. Mijn moeder is een hele sterke en ook wel nuchtere vrouw, ze heeft het krachtig gedragen. Ze had op dat moment wel grotere zorgen. Maar dat lange blonde haar, dat was haar handelsmerk. Zeker als vrouw zijnde is het heftig om je haar kwijt te raken."

Een tweede maand chemo volgde. Kerst en oud en nieuw bracht Erica door in het ziekenhuis. Half januari mocht ze even naar huis voordat ze zou worden opgenomen in een ander ziekenhuis. Die pauze benutte de familie goed door een midweek met elkaar op wintersport te gaan. "Aan die qualitytime hadden we veel behoefte. Het was misschien wel de laatste keer dat dit samen kon."

Schoonheidsspecialiste aan het bed

Niet veel later zou Erica een stamceltransplantatie ondergaan, de enige behandeling die kans biedt op volledige genezing bij acute leukemie. Een hoopvolle dag, maar ook een waar ze erg tegenop zag. En juist op die spannende dag kwam er in het ziekenhuis een schoonheidsspecialiste langs van stichting Look Good Feel Better, om Erica een gezichtsbehandeling te geven. 

Dat kleine gebaar had een grote impact op Margits moeder. "Het was zo waardevol voor haar om even te kunnen ontspannen en even afgeleid te worden van de transplantatie die haar te wachten stond. De schoonheidsspecialiste, die ook verpleegkundige was geweest, heeft mijn moeder allerlei fijne tips gegeven om haar kwetsbare huid te verzorgen. Dat soort kleine dingen kunnen echt een lichtpuntje zijn als je aan zo’n ziekenhuisbed ligt gekluisterd in een onzekere periode. Voor mijn moeder maakte het die superspannende dag wat draaglijker. Ze voelde zich weer even mens."

De transplantatie an sich is niet zo spannend – de stamcellen worden toegediend via een infuus, net als bij een chemokuur ­– maar hoe het lichaam erop reageert wel. "Om een afweerreactie te voorkomen, wordt van tevoren je hele immuunsysteem platgelegd met chemo en een bestraling, en na afloop word je nog een keer bestraald en moet je zware medicatie slikken", legt Margit uit. 

Vatbaarder voor ziektes

"Mijn moeder kreeg stamcellen van een andere bloedgroep dan die van haar, dus het was sowieso al spannend hoe haar lichaam daarop zou reageren. In het begin is de angst vooral dat de nieuwe stamcellen het gastlichaam niet als eigen herkennen en het daarom gaan afweren – het tegenovergestelde van wat soms gebeurt bij donororganen."

Maar hoewel haar moeder nog steeds vatbaarder is voor ziektes – 'Als we verkouden zijn mogen we niet op bezoek komen, en dat komt nogal vaak voor als je twee jonge kinderen hebt' – zijn de stamcellen goed aangekomen. De bloedwaarden van Erica zijn nu goed. De komende jaren is het afwachten of er, zoals Margit het zegt, 'toch niet stiekem nog ergens een leukemiecelletje zit'. Gebeurt dat niet, dan is ze genezen.

Margit is zowel de (onbekende) stamceldonor als de stichting die de transplantatie voor haar moeder net een beetje draaglijker maakte, enorm dankbaar. 

"De stamceldonor heeft mijn moeder haar enige kans op overleving gegeven. Mijn moeder had gelukkig een goede match, maar dat is niet voor iedereen de realiteit. Daarom is het zo belangrijk dat er veel aanbod is aan donoren. En niet alleen donoren en medische zorg zijn belangrijk, ook dat extra beetje aandacht voor welzijn zou ik iedereen gunnen. Helaas is zo’n voorziening niet vanzelfsprekend. Daar zijn fondsen voor nodig."

Daarom wil ze wat terugdoen. Volgend jaar gaat ze 12 halve marathons lopen in 12 provincies, elke maand één. Om geld in te zamelen voor de stichting Look Good Feel Better (die zich inzet om mensen met kanker te ondersteunen bij de verandering van hun uiterlijk) én stichting Matchis, het Nederlands centrum voor stamceldonoren.

Elke maand een halve marathon

"Ik heb wel vaker een halve marathon gelopen, maar dit een jaar lang elke maand doen wordt een hele grote uitdaging voor me. Ik begin in januari in Egmond, gelijk een zware. Vervolgens staan Groningen, Den Haag, Enschede en Lelystad op de planning – en daarna moet ik nog even kijken. Ik train nu vijf à zes keer per week en dat kost me behoorlijk wat tijd. Maar ik doe het met liefde als ik zo anderen kan helpen om net zo te worden behandeld als mijn moeder."

Klik hier voor meer Lifestyle