Van zout eten tot een koude douche: 11 feiten en fabels over de hitte
Als het buiten warm is, moet je dan extra veel zout eten? En raakt je lichaam in shock door het temperatuurverschil, als je wil afkoelen in het water? We zetten 11 feiten en fabels over de hitte op een rij.
1. Airco maakt je ziek of verkouden
Dit is een fabel, maar er zit ook een kern van waarheid in. Je kunt niet ziek worden van enkel een airco, maar de kans bestaat wel dat je ziek wordt als een airco vies is, of als je al een virus in je lichaam hebt.
Als een airco niet goed onderhouden is, kan de luchtkwaliteit zorgen voor gezondheidsklachten. En dat sluimerende virusje in je lichaam kan aangewakkerd worden door een airco, meldde EditieNL eerder. "Je kunt niet ziek worden van de airco", legde huisarts Job Nievaart destijds uit. "Maar als je al wat bij je draagt, bijvoorbeeld verkoudheid, kan dit virus door afkoeling wel sneller worden verspreid. Het proces wordt dus versneld."
2. Warm weer is vermoeiend
Dit is een feit. Het is niet raar dat je je door de hitte moe, futloos of duf voelt. Je lichaam moet namelijk wennen aan de warmte en daar heeft het wat moeite mee. "Daardoor voelen sommige mensen zich moe tijdens zomerse dagen", zei thermofysioloog Wouter van Marken Lichtenbelt van de Universiteit Maastricht eerder. Ook zit er minder zout in je lichaam, omdat je dat uitzweet. Gevolg: vermoeidheid.
In onderstaande video wordt uitgelegd hoe je lichaam reageert op extreme hitte:
3. Mensen met overgewicht kunnen slechter tegen de hitte
Dit is een feit. "Hoe zwaarder je bent, hoe meer 'inhoud' je lichaam heeft, en hoe meer warmte er dus kwijt moet", legt thermofysioloog Van Marken Lichtenbelt uit.
Zo hebben olifanten het veel sneller warm (veel massa, relatief weinig huid) en koelen kleine diertjes zoals muizen juist heel snel af.
4. Je lichaam raakt in shock door het temperatuurverschil als je nu gaat zwemmen
Dit is een fabel. Het kan geen kwaad om een koude duik te nemen. Je lichaam schrikt misschien even, maar het is niet gevaarlijk zolang je een normale conditie hebt. "Je moet alleen niet in één keer in een ijsbad gaan zitten, dat moet je een beetje voorzichtig aanpakken. Maar natuurwater is geen probleem", legt Van Marken Lichtenbelt uit.
5. Een koude douche voor het slapen helpt om te kunnen slapen in de hitte
Dit is een fabel. Het is juist beter om een lauwwarme douche te nemen voor het slapen, zei slaapexpert Hans Hamburger eerder tegen RTL Nieuws.
Als je koud doucht, vernauwen je bloedvaten waardoor je je warmte minder goed kwijt raakt. Als je warm doucht, gaan die vaten juist open, waardoor je lichaam afkoelt.
6. Er wordt met zout gestrooid als het heet is
Dit is een feit. Het is een raar gezicht natuurlijk, een strooiwagen op de weg in zinderende hitte, maar je kan ze zomaar tegenkomen op de weg. Als het warmer is dan 35 graden kan asfalt namelijk opwarmen en zwaar beschadigd raken. Door zout te strooien komt er condens op het asfalt, waardoor het asfalt een paar graden afkoelt.
We leggen het uit in onderstaande video:
7. Het is goed om zowel warme als ijskoude drankjes te drinken
Dit is een feit. Hoe je het ook wendt of keert: je moet genoeg drinken als het warm is. En zowel warm als koud drinken hebben voor- en nadelen.
De gedachte achter een warme kop thee met warm weer, is dat we gaan zweten vanaf een bepaalde kerntemperatuur. "Een kopje thee kan ervoor zorgen dat je lichaam net die grens overgaat en gaat zweten", legde thermofysioloog Hein Daanen van de Vrije Universiteit Amsterdam eerder uit. En door het zweten koel je weer af.
Maar ook koude dranken helpen, daarmee onttrek je juist de warmte aan je lichaam. Maar het is wel zo dat je lichaam daarop reageert, zegt Daanen. "Het lichaam denkt ook: ik knijp mijn vaten dicht en houd de warmte vast. Koude dranken zijn dus iets minder effectief dan mensen denken, maar zorgen wel voor verkoeling."
8. Je slaapt beter met de hitte als je naakt slaapt
Dit is een fabel. Als je naakt of zonder laken slaapt koel je juist te veel af, legde slaapexpert Hans Hamburger eerder al uit. "Dan word je 's nachts wakker van de kou." Niet goed voor je nachtrust dus. En als het een warme nacht is en je naakt slaapt, trekt je zweet in het beddengoed, in plaats van in je pyjama. Dit kan een klam en plakkerig gevoel geven.
9. Pittig eten is goed met dit hete weer
Dit is een feit. Als je pepers eet, ga je meer zweten, zegt thermofysioloog Daanen. "Daarom wordt in warme landen ook meer pittig gegeten." Door te zweten koelt je lichaam namelijk af.
10. Je moet extra veel zout eten
Dit is een fabel. Als het buiten heel warm is, hoef je niet meer zout te eten, meldt het Voedingscentrum.
Als je door de hitte meer zweet, verlies je inderdaad wat meer zout dan normaal, maar als je verder normaal eet wordt dat vanzelf weer bijgevuld. Je krijgt namelijk al genoeg zout binnen via je eten. Daardoor is ook op een warme dag de kans op een tekort aan zout erg klein.
11. Je kan je lichaam trainen zodat het went aan warmte
Dit is een feit. Je kan je lichaam laten wennen aan de warmte, zei thermofysioloog Daanen afgelopen week. "Door je vijf tot vijftien dagen lang elke dag aan warmte bloot te stellen, kan je lichaam acclimatiseren", legt Daanen uit. Het is hierbij van belang dat je minstens een uur in de warmte bent en je lichaamstemperatuur stijgt, bijvoorbeeld door inspanning. "Daarna moet een periode van koelte zijn." Net als een intervaltraining, legt de thermofysioloog uit. Door te acclimatiseren ga je in de loop van die twee weken steeds meer en gelijkmatiger zweten. En dat is fijn, zegt de thermofysioloog. "Want meer zweten, betekent dat je lichaam zichzelf beter kan afkoelen."
Tijdens de Olympische Spelen in Japan hadden de atleten ook te maken met hoge temperaturen. Daarom hebben ze zich van tevoren geacclimatiseerd in een hittekamer. Verslaggever Eelco Hiltermann wilde dat wel eens proberen. Kijk het in onderstaande video terug: