Zorgen om online gokken in de klas: 'Ze denken snel geld te verdienen'

Deze week ontvingen alle ouders en verzorgers een brief van een middelbare school in Noord-Holland waarin het online gokken aan de kaak werd gesteld. "Op school zien we helaas dat de groep die dit doet steeds wat groter wordt", valt in de brief te lezen.

"In elke klas zit in ieder geval wel één persoon die online gokt", vertelt Feite Hofman. Hij is gokverslavingsdeskundige bij Pas op Gamen en Gokken (PoGG) en geeft voorlichting op scholen over verslaving. Hij ziet een toename van online gokken en vindt dit zorgelijk. "Ze denken snel en makkelijk geld te verdienen. En ze vinden het leuk, het lijkt op een spel."

Ook Evelien Rutgers, senior projectleider van MoneyWays, merkt dat online gokken een grote rol speelt bij scholieren. "Vooral Toto is heel erg populair." MoneyWays is een landelijk onderwijsprogramma van Nibud en Diversion dat zich richt op de preventie van armoede en schulden onder jongeren.

Andermans account

Sinds de legalisering van online gokwebsites in Nederland op 1 oktober 2021 zijn er strenge regels rond de leeftijden van spelers. Zo moeten spelers hun paspoort of ID-kaart uploaden om te bewijzen dat ze meerderjarig zijn. Toch weten middelbare scholieren onder die regels uit te komen. "Jongeren kunnen altijd wel iemand vinden die boven de 18 jaar is", vertelt Rutgers aan RTL Nieuws.

Middelbare scholieren zouden dus gebruik kunnen maken van accounts van vrienden of familieleden die meerderjarig zijn. "Die leeftijdsgrens is daarmee best makkelijk te omzeilen", zegt Rutgers.

'Makkelijk geld verdienen'

Maar waarom zouden scholieren überhaupt online willen gokken? Volgens Rutgers speelt snel geld verdienen een steeds grotere rol. "Jongeren brengen geld vaak in verband met geluk en status." Het educatieprogramma krijgt ook vaak te horen dat jongeren zich zorgen maken om de toekomst. Ze vragen zich bijvoorbeeld af of ze later wel een huis kunnen kopen.

Online gokken wordt vervolgens als realistische manier gezien om snel geld te verdienen. Het wordt ook als sociale activiteit gezien, weet Rutgers. "Net als dat je samen gaat gamen, ga je ook online gokken." Het komt volgens de organisatie dan ook niet vaak voor dat er een enkeling in een klas gokt. "Of het speelt niet in de klas, of het zijn groepjes."

Het spelelement speelt volgens Feite Hofman van PoGG ook een rol. "De industrie heeft constant de neiging om het spelen te noemen." Van spel is volgens de gokverslavingsdeskundige echter geen sprake. "Stel, wij gaan samen een cursus tafeltennis volgen, dan zijn we er na een maand beter in. Dat is met gokken nooit zo, je hebt geen invloed op het spel."

Laagdrempelig

Scholieren zien online gokken ook als laagdrempelig, legt Rutgers van MoneyWays uit. "Het is supermakkelijk om geld in te zetten op sportwedstrijden."

Die laagdrempeligheid herkent ook Lisa*. Zij is nu peer educator bij MoneyWays, maar was toen ze jonger was veel online aan het gokken. Na een bezoekje aan een casino met collega's kwam ze erachter dat online gokken ook een optie was. "Ik dacht: easy, snel een account aanmaken en binnen een minuut kun je allerlei spellen spelen."

Het begon bij haar met kleine bedragen, dan verloor ze bijvoorbeeld haar inzet. "Dan dacht ik, oké, ik heb het gewoon geprobeerd." Na een tijdje wilde ze haar verliezen terugwinnen, waardoor ze bleef spelen. "Vorig jaar heb ik 1800 euro ingezet en maar 200 euro gewonnen." In een jaar verloor ze dus 1600 euro aan online gokken.

Door schaamte vertelde ze het ook lange tijd niet aan haar omgeving. "Ik dacht: straks denkt iedereen dat ik gokverslaafd ben. Het is niet iets waar je trots op bent", vertelt ze. Uiteindelijk ging voor haar toch de knop om, toen ze haar nét gewonnen 200 euro meteen weer had vergokt. "Toen heb ik mezelf een time-out gegeven, waardoor ik geen geld meer kon inzetten." Dat lukt niet alle jongeren. Die komen daardoor in de problemen.

De signalen

Er zijn signalen waar je op kan letten als je erachter wil komen of een kind of leerling mogelijk geldzorgen of problemen heeft door online gokken:

• Concentratieproblemen
• Slechte studieprestaties
• Snel overprikkeld zijn
• Veel geld lenen van vrienden en ouders

Volgens MoneyWays is het vooral belangrijk om vragen te stellen zonder daar meteen een waardeoordeel aan te plakken. Jongeren praten namelijk niet snel over hun geldproblemen vanwege schaamte. "Daarna kun je het gesprek aangaan over de risico's van online gokken en eventueel hulp inschakelen."

* Lisa's echte naam is bekend bij de redactie. Vanwege privacyredenen wil ze anoniem blijven.