Fors meer jongeren met slaapproblemen: 'Een vicieuze cirkel'
Steeds meer jongeren kampen met slaapproblemen. Een duidelijke reden is daar niet voor aan te wijzen, maar onderzoekers maken zich zorgen. Door slechte slaap presteer je slechter, voel je je minder goed en verlies je weerbaarheid. Dat kan vervolgens weer zorgen voor slechte slaap. "Het is een gemene vicieuze cirkel", zegt een GGD-onderzoeker.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) ondervroeg vorig jaar 1400 jongeren van 12 tot 25 jaar voor een speciale gezondheidsenquête. In 2017 deed het CBS precies zo'n zelfde enquête.
Het CBS meldt vandaag dat slaapproblemen, maar ook psychische klachten en het aantal jongeren dat kampt met een depressie, flink is gegroeid vergeleken met vijf jaar eerder.
'Problemen passen bij elkaar'
Zo meldde 22 procent van de ondervraagden vorig jaar in de twee weken voor het onderzoek slaapproblemen te hebben gehad. In 2017 was dit nog 14 procent.
Het aandeel jongeren met psychische klachten in de vier weken voor het onderzoek was vorig jaar 16 procent. Dat is twee keer zo hoog als in 2017. Over 2022 meldde 12 procent zelfs een depressie in het afgelopen jaar, tegen 5 procent in 2017.
CBS-onderzoeker Tanja Traag zegt tegen RTL Nieuws dat de slaapproblemen en andere mentale problemen 'bij elkaar passen'. "Als je mentaal niet lekker in je vel zit, slaap je ook niet zo lekker", legt ze uit.
'Het corona-effect'
De onderzoekers denken dat de problemen die jongeren de afgelopen jaren ervaarden veel met de coronacrisis te maken hadden.
"Tussen 2020 en 2021 zagen we een enorme sprong: het corona-effect", zegt Traag. Dat de problemen vorig jaar nog niet minder werden, baart de onderzoekers echter zorgen.
Vincent Busch doet bij de GGD Amsterdam al jaren onderzoek naar de slaapkwaliteit van jongeren. Hij denkt dat sociale druk meespeelt bij de problemen van tegenwoordig.
Hij spreekt van een 'gemene vicieuze cirkel'. "Je moet op sociale media het perfecte en super interessante leventje hebben en er perfect uitzien, dat levert enorme prestatiedruk en stress op", legt hij uit.
Altijd bereikbaar zijn
Tel daar bovenop: altijd bereikbaar zijn op WhatsApp, Snapchat en Instagram en overal van op de hoogte zijn, maar het tegelijkertijd goed doen op school. "Dat kost je als tiener of jongere veel van je (late) avonduren: dat is funest voor een gezond slaapritme", zegt hij.
In Brabant herkenden ze problemen begin dit jaar ook: steeds meer jongeren voelen zich depressief. Scholen werken er met een speciale aanpak om dit soort signalen eerder op te merken. Bekijk in deze video hoe scholieren worden gescreend op klachten:
Busch benadrukt dat tieners niet lakser of onverstandiger zijn dan vroeger. "Ze hebben het gevoel dat ze altijd aan moeten staan en krijgen ook tot laat in de avond berichten via schoolapps."
Ook Traag van het CBS ziet de impact van telefoons op het slaapritme van jongeren. Zij zegt dat het gebruik van apps als TikTok geleidelijk aan voor minder slaap zorgen. "Ik denk dat corona dat een flinke duw heeft gegeven."
