EU sluit migratiedeal: scherpere controles en 'veiligelanders' mogen worden vastgezet
De Europese Unie is het na lang onderhandelen eens geworden over nieuwe Europese regels voor asiel en migratie. De regels hebben betrekking op het toelaten, opvangen en verdelen van migranten. "De vraag is nu in hoeverre deze landen zich aan de afpraken zullen gaan houden."
Het akkoord is een compromis tussen 'landen van aankomst' als Italië en Griekenland, 'landen van bestemming' als Nederland en Duitsland en met name Oost-Europese landen die liever helemaal geen migranten opnemen. Het bevat afspraken over het screenen van asielzoekers aan de buitengrenzen van de EU en het verdelen van asielzoekers over andere lidstaten wanneer er veel arriveren.
Overwinning
Bij de totstandkoming van dit akkoord zijn de lidstaten bepaald niet over een nacht ijs gegaan. "Het heeft jaren geduurd om deze 27 landen op een lijn te krijgen", zegt Floor Bremer, politiek verslaggever van RTL Nieuws. "De vraag is nu in hoeverre deze landen zich aan de afpraken zullen gaan houden. Daarmee valt of staat het succes van dit migratiepact."
Of lidstaten zich inderdad aan de gemaakte afspraken gaan houden valt te bezien. "Een terugblik naar de afspraken die de afgelopen jaren gesloten zijn op migratie, voorspelt daarin niet veel goeds", zegt Bremer. "Maar veel landen hebben op dit moment nationaal problemen met de asielopvang, dus misschien is de wil om dit te laten slagen nu groter. De grote vraag wordt hoe de solidariteitsafpraken die in dit pact gemaakt worden in de praktijk gaan uitpakken."
'Veiligelanders'
In de nieuwe regels is opgenomen dat zogenaamde 'veiligelanders', die uit een land komen met een erkenningspercentage lager dan 20 procent, mogen worden vastgezet in detentiecentra. Een erkenningspercentage lager dan 20 procent betekent dat een asielzoeker een hele kleine kans op een succesvolle aanvraag heeft.
Voor deze groep asielzoekers wordt een versnelde asielproces opgezet.
Verkiezingen
Om de regels te kunnen invoeren moeten het parlement en de lidstaten ze nog officieel goedkeuren.
De onderhandelaars wilden er per se nu uitkomen, voor ze worden weggedrukt door de Europese verkiezingen van juni en het werk hoogstwaarschijnlijk opnieuw zou moeten beginnen.
Zowel het Europees Parlement als de nationale regeringen voelen de druk nu weer meer migranten de gevaarlijke tocht naar Europa maken.
Volgend jaar zijn Europese verkiezingen en dan komt nieuw beleid meestal tot stilstand. Daarom hoopte iedereen op een akkoord in december tussen de lidstaten, het Europees Parlement en de Europese Commissie en dat is nu gelukt.
Vluchtelingenwerk en Amnesty kritisch
Vluchtelingenwerk Nederland reageert uiterst kritisch op de nieuwe migratiedeal. De organisatie noemt de nieuwe EU-regels voor het toelaten, opvangen en verdelen van migranten 'teleurstellend' en het 'tekent het gebrek aan onderlinge solidariteit'.
"Het is cynisch dat het solidariteitsmechanisme dat is afgesproken, tevens kan worden gebruikt om mensen buiten de deur te houden, niet om ze eerlijk over Europa te verdelen", zegt Frank Candel, bestuursvoorzitter van VluchtelingenWerk Nederland. "Daarnaast maken wij ons grote zorgen over de voorgestelde verplichte grensprocedures, waarbij ook kinderen in (deels) gesloten centra komen."
Ook Amnesty International is kritisch en vreest voor 'nog meer menselijk leed'. "De manier waarop mensen worden behandeld door landen buiten de EU, de toegang tot asiel- en juridische ondersteuning aan de Europese grens, tot de opvang binnen de EU: deze overeenkomst is ontworpen om het moeilijker te maken voor mensen om in veiligheid te komen", zegt Eve Geddie, directeur van de Europese tak van Amnesty.