COA moet zich houden aan maximum van 2000 asielzoekers in Ter Apel
Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) moet zich gaan houden aan de afspraak om maximaal 2000 asielzoekers op te vangen in de opvanglocatie in Ter Apel. Dat heeft de rechtbank beslist, in een kort geding dat de gemeente Westerwolde tegen het COA had aangespannen.
Als er toch meer dan 2000 mensen in het asielzoekerscentrum worden opgevangen, moet het COA een dwangsom aan de gemeente betalen die kan oplopen tot 1,5 miljoen euro.
Volgens de gemeente Westerwolde, waarin Ter Apel ligt, houdt het COA zich al maandenlang niet aan de afspraken. Jaren geleden kwamen het COA en de gemeente overeen dat in Ter Apel maximaal 2000 asielzoekers zouden worden opgevangen.
Burgemeester van Ter Apel, Jaap Velema, reageert in onderstaande video opgelucht op de uitspraak:
Dat aantal werd de afgelopen maanden vaak ruimschoots overschreden. Soms zijn er wel 500 asielzoekers meer dan de afspraak was, betoogde de advocaat van de gemeente tijdens de zitting van twee weken geleden.
"Er zijn afspraken gemaakt met de gemeente, dus het is logisch dat de gemeente ergens een lijn trekt", zegt hoogleraar bestuurskunde Marcel Boogers. "Ja, het is overmacht. Maar ja, die overmacht komt wel heel eenzijdig bij de gemeente te liggen."
Dwangsom
De gemeente eiste dat het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) een dwangsom opgelegd krijgt van 25.000 euro voor elke dag dat er te veel asielzoekers verblijven.
De rechtbank heeft een iets lagere dwangsom toegewezen. Het COA krijgt vier weken de tijd om ervoor te zorgen dat er niet meer dan 2000 mensen in de opvang worden opgevangen. Lukt dat niet, dan moet het 15.000 euro betalen voor elke dag dat dat aantal wordt overschreden, met een maximum van 1,5 miljoen euro. "Maar ze zullen vanavond nog niet bij de poort gaan turven", zegt hoogleraar decentrale overheden Geerten Boogaard.
Boogaard verwacht dat er een nieuw probleem ontstaat uit de uitspraak. "Of er wordt een dwangsom opgelegd, of er wordt een andere opvanglocatie overbelast. Het probleem wordt dus eigenlijk verplaatst."
"Toch hebben ze in theorie ook nog andere mogelijkheden: Rijksvastgoed opbellen en vragen of ze een kazerne in gebruik kunnen nemen. En als dat niet kan, dan kunnen nieuwe locaties worden afgedwongen via een hogere overheid. Maar de vraag is of dit er in de praktijk echt van komt. Anders was dat misschien wel eerder gebeurd. Ik heb de hoop dat door de spreidingswet gemeenten in beweging komen om ook extra opvangplekken te realiseren."
De advocaat van het COA erkende tijdens de zitting van twee weken geleden dat er soms meer dan de afgesproken 2000 mensen worden opgevangen in Ter Apel, maar stelde dat het COA geen andere opties heeft, omdat het geen invloed heeft op de instroom. Ook zouden er geen andere plekken zijn om de asielzoekers op te vangen.
'Begin van een oplossing'
Volgens de rechtbank is dat echter geen reden om de gemeente Westerwolde te dwingen om meer dan de afgesproken 2000 asielzoekers op te vangen. Het COA moet nu op zoek naar andere gemeenten waar meer mensen terechtkunnen.
Volgens burgemeester Jaap Velema van Westerwolde is de uitspraak 'het begin van de oplossing'. Dat zei hij meteen na afloop van de zaak. Hij verwees daarbij ook naar de spreidingswet die vanmiddag in de Eerste Kamer is aangenomen. "We kunnen nu weer met elkaar vooruit. Maar we weten ook dat dat niet gelijk morgen geregeld is."