Rapport: seksueel wangedrag probleem in vrouwengevangenissen
Er moet iets veranderen in Nederlandse vrouwengevangenissen. Het risico op seksueel grensoverschrijdend gedrag is er nu groot, staat in een rapport dat vandaag verschijnt. Dat komt bijvoorbeeld door het machtsverschil tussen bewakers en gevangenen.
Dat schrijft Mariëtte Hamer vandaag in een nieuw rapport. Zij is regeringscommissaris seksueel grensoverschrijdend gedrag en doet onderzoek naar seksueel geweld in Nederland.
Vuistregel: seks is strafbaar
Haar conclusies? De machtspositie van cipiers vergroot de kans dat het misgaat in vrouwengevangenissen. Daarom vindt ze dat personeel de ruimte moet worden ontnomen om gevangenen privileges toe te kennen of te ontnemen. Ook moet het vierogenprincipe vaker worden toegepast.
Elke vorm van seksuele omgang tussen gedetineerden en medewerkers is per definitie grensoverschrijdend en strafbaar, vindt Hamer. Deze norm moet duidelijk tussen de oren van alle medewerkers komen te zitten, adviseert ze. Ze moeten elkaar daar ook op aanspreken.
Gedetineerden bevinden zich in een kwetsbare positie. "Dat maakt de drempel om seksueel overschrijdend gedrag door een medewerker te melden extreem hoog", schrijft Hamer. Dat moet anders, vindt ze.
Gevangenen zijn volgens Hamer bovendien kwetsbaar voor seksueel wangedrag omdat ze meer dan gemiddeld een licht verstandelijke beperking en traumatische ervaringen hebben.
Verkrachting
Het nieuwste rapport over de situatie in Nederlandse vrouwengevangenissen komt tegelijkertijd met ander nieuws. Gisteravond meldde het Openbaar Ministerie (OM) dat drie bewakers van de vrouwengevangenis Nieuwersluis worden vervolgd voor aanranding van vrouwelijke gedetineerden.
Een van hen wordt naast aanranding ook verdacht van verkrachting van een gevangene.
Dat seksueel grensoverschrijdend gedrag voorkomt in vrouwengevangenissen was al bekend. Vorig voorjaar concludeerde de Inspectie Justitie en Veiligheid dat in de vrouwengevangenis in het Utrechtse Nieuwersluis (220 gevangenen) sprake is van tongzoenen, orale bevrediging en relaties tussen medewerkers en gedetineerden.
Minister 'schrok zich kapot'
Minister Weerwind van Rechtsbescherming zei toen dat hij zich 'kapot was geschrokken'. Hij wilde ook onderzoek naar de twee andere vrouwengevangenissen in Nederland: Ter Peel, Limburg (226 gevangenen) en Zwolle, Overijssel (143 gevangenen).
Hamer deed dat onderzoek nu door te praten met personeel en directies van gevangenissen en met (ex-)gedetineerd.
In juni vorig jaar verscheen op Videoland de documentaire Zitten en Zwijgen, waarin ook te zien was dat oud-gevangenen te maken kregen met seksueel misbruik:
Niet alleen in vrouwengevangenissen gaat het mis. Begin deze maand bleek uit onderzoek van RTL Nieuws dat in vier jaar tijd 328 gevangenismedewerkers zijn bestraft voor wangedrag. 158 van hen werden ontslagen.
