Grote sportbonden zien toename agressie: 'Steeds vaker tuchtzaak'

"De afgelopen jaren zien we helaas een opwaartse trend", zegt Maarten Hoffer van de Nederlandse Basketball Bond (NBB), "met name tegen scheidsrechters. We zijn hiervoor als sport verantwoordelijk en we hebben de mogelijkheid om bij excessieve meldingen een tuchtzaak aan te spannen. Helaas zagen we afgelopen seizoen dat deze stap vaker gezet moest worden."

Nasleep corona 

Volgens Hoffer gaat het overgrote deel van de tuchtzaken over een incident tussen spelers. Een derde van de tuchtzaken gaat over geweld tegen een scheidsrechter. Het gaat dan om verbaal wangedrag, het aannemen van een dreigende houding en een enkele keer een fysieke misdraging. De bond ziet ook een toename in agressie van coaches en het publiek op en rond de velden.

Ook de KNVB ziet een toename van het aantal incidenten en merkt ook dat de hevigheid van die incidenten toeneemt. Volgens een woordvoerder worden er 30.000 wedstrijden per weekend gespeeld en gaat het om zo'n 30 tot 70 incidenten. "Een klein percentage, maar het worden er wel meer."

"We zien dat de nasleep van corona veel impact heeft gehad. Vlak nadat de coronamaatregelen waren opgeheven groeide het aantal incidenten. Het aantal rode kaarten in het seizoen 22/23 is bijvoorbeeld ook flink toegenomen ten opzichte van het seizoen 19/20." (Zie cijfers hieronder.)

Van rode kaarten tot ordeverstoringen

Ook bij hockey

Ook bij de Koninklijke Nederlandse Hockey Bond is dit thema actueel. "De afgelopen jaren zien we de verharding van de samenleving ook terug op het hockeyveld. Dit zien we onder andere in het aantal binnenkomende meldingen over wangedrag. Het gaat dan vooral om incidenten van verbaal wangedrag. Het aantal meldingen van non-verbaal wangedrag is nihil."

Volgens de woordvoerder van KNHB heeft het toegenomen aantal meldingen ook te maken met de toegenomen meldingsbereidheid van de sporters. "Steeds meer mensen melden, dus krijgen we meer meldingen binnen."

Tweede kans

"Het begint bij het gedrag van mensen zelf", benadrukt de woordvoerder van de KNVB. "In 2012 hebben we het drama met grensrechter Richard Nieuwenhuizen gehad en toen hebben we een hele periode een zerotolerancebeleid gevoerd. Vanuit de tuchtorganen kregen we vervolgens te horen dat er weinig ruimte was voor de persoonlijke omstandigheden van spelers. Nu is de strafmaat meer gericht op het inzetten van een tweede kans, vooral voor jonge mensen. Ook omdat de meerderheid over het algemeen maar één keer in de fout gaat."

Volgens NBB-directeur Hoffer is de stijging van het aantal incidenten deels te verklaren met de groei van de basketbalsport. "We groeien al jaren met ongeveer 10 procent per jaar, dus het is logisch dat het toeneemt. Alleen, we willen natuurlijk dat het aantal zo laag mogelijk blijft. We dringen er bij onze verenigingen actief op aan met dit onderwerp bezig te zijn. We communiceren bijvoorbeeld steeds vaker over acceptabel en onacceptabel gedrag."

De hockeybond besteedt jaarlijks aandacht aan dit thema, zegt de woordvoerder. "Dit richt zich steeds meer op gedragsverandering in plaats van alleen maar op bewustwording. Alle hockeyers worden verplicht om een scheidsrechterexamen te doen en om wedstrijden te fluiten. En vanaf mei herlanceren we de campagne rond de blauwe kaart, waarbij je na afloop van de wedstrijd je tegenstander een compliment geeft. Hierdoor hopen we sportief en respectvol gedrag op het veld te vergroten."