Na Facebook en Instagram wil nu ook X (Twitter) AI trainen met jouw berichten

Net als veel andere grote techbedrijven werkt X aan tools die werken op basis van kunstmatige intelligentie (AI). In dit geval gaat het om een virtuele assistent met de naam Grok. Mensen kunnen met de assistent chatten en vragen stellen, waarna de tool antwoorden geeft of taken uitvoert.

Net zoals veel andere chatbots - Bing (Microsoft), Bard (Google) en ChatGPT (OpenAI) - werkt Grok op basis van technologie die voorspelt welke woorden logisch op het voorafgaande woord volgen. De assistenten denken dus niet na zoals een mens, en zijn dus niet écht intelligent, maar kunnen vaak wel goed de menselijke taal nadoen.

Maar dat kan niet zomaar: Grok moet namelijk 'leren' hoe dat werkt. Daarvoor is veel data nodig. En daar komt deze stap van X vandaan: door berichten van alle gebruikers te gebruiken om Grok te trainen, kan de virtuele assistent beter worden. Daarvoor wil het bedrijf blijkbaar ook data van Nederlandse gebruikers.

'Alsof je alle gesprekken opneemt'

"De vraag is: is het fatsoenlijk om iedereens berichten van de afgelopen jaren zomaar te gaan gebruiken voor commerciële doeleinden?", zegt jurist en technologiedeskundige Danny Mekić tegen RTL Nieuws. Hij merkte deze week in zijn account op dat het vakje waarmee je toestemming geeft, automatisch is aangevinkt. "Het antwoord is natuurlijk nee. Maar bij Twitter heeft iemand deze discussie gewoon uitgeschakeld."

"Vergelijk het eens met de buitenwereld. Stel, de eigenaar van een restaurant loopt met een microfoon naar binnen om alle gesprekken zonder jouw toestemming op te nemen voor zijn nieuwe commerciële project. Mensen kijken je aan: 'Wat doe je met die microfoon, ik ben aan het eten, laat me met rust!'. Dit gebeurt precies, maar dan op een online platform."

"Ik dacht: daar gaan we weer", zegt Mekić. Een aantal weken geleden speelde dezelfde discussie bij Meta, het bedrijf achter Facebook en Instagram. Ook dat bedrijf wilde iedereens berichten gebruiken om de technologie voor hun AI-assistenten te trainen.

"Meta had nog het fatsoen om dit aan te kondigen en bood een formulier aan om je af te melden. Musk doet het gewoon en stuurt niet eens een mail." Elon Musk, directeur van autobedrijf Tesla en ruimtevaartbedrijf SpaceX, kocht Twitter in 2022, waarna hij de app omdoopte tot X.

Na klachten van privacyorganisatie NOYB (None Of Your Business) bij Europese privacytoezichthouders kondigde Meta in juni aan om voorlopig te stoppen met het gebruik van berichten van Europeanen voor het trainen van hun AI-tools. 

Een maand later maakte Meta bekend de AI-tools niet in Europa uit te brengen. Dat had te maken met de 'onvoorspelbaarheid van Europese regelgeving', zei het bedrijf achter Facebook en Instagram tegen de Amerikaanse nieuwssite Axios.

Toestemming intrekken

Mekić hoopt met zijn tweet mensen bewust te maken van de automatisch aangevinkte toestemming. Gebruikers die het vinkje willen uitzetten, kunnen dat doen op deze pagina in de instellingen van X.

De instelling is ook te bereiken via de X-website via Instellingen en privacy > Privacy en veiligheid > Grok. Deze pagina is niet te bereiken via de app van X.

Mekić wil dat de Europese toezichthouders ook naar X gaan kijken. Zelf heeft hij de Autoriteit Persoonsgegevens getipt. Ook heeft hij contact opgenomen met NOYB. "Het is me wel duidelijk geworden dat zij belangrijk werk doen", zegt hij.

Grok, de AI-assistent van X, is op dit moment alleen beschikbaar voor X Premium-gebruikers. Het bedrijf zegt dat de chatbot een rebelse persoonlijkheid heeft en als een buitenstaander naar de mensheid kijkt. Daarmee wil het bedrijf zijn AI-tool onderscheiden van de concurrentie.

Dat de chatbots niet echt 'slim' zijn, maar vooral leren om woorden in de goede volgorde te zetten, blijkt uit een proef van RTL Z. In oktober testte techverslaggever Harm Teunis drie gratis chatbots door ze een aantal dezelfde opdrachten te geven. In deze video zie je dat dat verschillende - soms onjuiste - antwoorden opleverde: