Boze buien en strijd: zo overleef je als ouder eerste weken na zomervakantie

Allereerst, stel je voor. Je hebt op je werk een transfer gemaakt naar een andere afdeling. Met nieuwe collega's, een nieuwe chef en een veranderd takenpakket.

Na je eerste werkdag ben je bekaf.

Met een bomvol hoofd wandel je het kantoor uit. Buiten staat je moeder te wachten. Direct steekt ze van wal: "Naast wie zat je? Is je chef aardig? En je collega's? Denk je dat het leuk wordt? Heb je al veel geleerd?"

Laat me alsjeblieft met rust, denk jij alleen maar. Dat denken veel kinderen ook, als ze na de eerste schooldagen de klas uitkomen.

1. Geen spervuur aan vragen

Annelies Bobeldijk van WOW! Opvoedcoaching trok bovenstaande vergelijking op sociale media: "We zien onze kinderen dolgraag blij. Dus willen we meteen alles weten: heeft 'ie vriendjes, zit 'ie lekker in z'n vel, is de juf wel lief?"

Maar: "Antwoordt jouw kind op jouw eerste twee vragen alleen maar met 'weet ik niet' of 'wil ik niet zeggen', dan heeft nog 16.000 vragen stellen geheid een averechts effect."

Met als gevolg geen blij maar juist een bozig kind: "Maaam, hou op. Jij bent irritant!"

De kunst is om op zo'n moment je eigen nieuwsgierigheid en onzekerheden te beteugelen, vindt naast Bobeldijk ook orthopedagoog Rian Meddens van Psychogoed. "Reageer op wat je kind laat zien en laat het even rusten."

Later op de dag komt er vaak vanzelf een opening tot een gesprekje. "Op een ontspannen moment, in bad of na het voorlezen, beginnen kinderen dan zelf te vertellen."

2. Vertaal de situatie naar jezelf

Marlous Witteveen-Weggeman is opvoedcoach bij Opvoedkunst, maar stond eerder 27 jaar voor de klas. "Vaak duurt het tot de herfstvakantie tot iedereen z'n plek in de groep echt heeft gevonden. Zolang een kind op school nog onrust ervaart, kan je dat thuis merken."

Is een nieuwe klas echt zó spannend? Meddens: "De impact van alleen al een nieuwe leerkracht is heel groot. Die bepaalt de sociale veiligheid in een klas."

Het ene kind vindt dat uiteraard spannender dan het andere. "Maar alle kinderen zijn na de vakantie extra moe. Ook omdat na zes weken spelen er ineens weer veel eisen zijn."

Zeker als ze na schooltijd ook nog naar de bso moeten en 's avonds naar de sportclub. Bobeldijk: "Dat is vergelijkbaar met na je werkdag een etentje met collega's hebben en 's avonds nog een cursus."

3. Tel juist nu wat vaker tot tien

Wellicht is dit niet de periode om heel rigide op je strepen te gaan staan. Bobeldijk. "Als je kind zichtbaar moe of overprikkeld thuiskomt uit school, roep dan niet meteen: ruim je tas nou eens op! Of: die jas hoort niet op de grond! Vraag dat dan later, als er weer rust is."

Alle ouders weten het: vermoeide kinderen laten gedrag zien dat ongewenst voelt. Meddens: "Tegendraads, prikkelbaar. Dat roept bij ons dan weer strenger gedrag op."

Terwijl juist positieve aandacht helpt in een onrustige fase: "Realiseer je dat het gedrag een uiting is van spanning. Geef je kind eens een knuffel in plaats van dat je boos wordt."

Witteveen-Weggeman: "Veel ouders moeten zelf na de vakantie ook weer wennen aan het vroege opstaan en zijn die eerste weken ook niet op hun best."

Daarom: zet je wekker een kwartiertje vroeger. "Als er elke morgen stress is omdat de kinderen hun tanden niet op tijd gepoetst hebben of treuzelen met het aantrekken van hun schoenen, biedt een klein beetje extra tijd lucht en ruimte voor een gesprekje of een grapje."

Kijk vooral heel aandachtig naar je kind, is het overkoepelende advies van de drie opvoedexperts.

Meddens besluit: "Reflecteer als het niet lekker loopt en kijk wat je kind nodig heeft en hoe jij daarop kunt inspelen. Dat is eigenlijk meteen ook de hele kern van het ouderschap."