Dit is wat er na een jaar oorlog nog over is van Hamas: 'Ze ronselen jongens die ouders zijn verloren'
![Dit is wat er na een jaar oorlog nog over is van Hamas: 'Ze ronselen jongens die ouders zijn verloren'](https://redactie.rtl.nl/sites/default/files/content/images/2024/11/19/IMG_0827%20%281%29.jpg?itok=beG_GWCm&offsetX=0&offsetY=0&cropWidth=1996&cropHeight=1123&width=512&height=288&impolicy=dynamic)
De oorlog in Gaza duurt al langer dan 400 dagen en heeft tienduizenden Palestijnen het leven gekost. Het militaire doel van Israël was duidelijk: de gijzelaars terughalen en Hamas uitschakelen. Maar ondanks meer dan een jaar oorlog lukt het Hamas nog steeds om Israël pijn te doen. "Ze blijven een serieuze bedreiging", zeggen experts.
In reactie op de aanslag van Hamas op 7 oktober vorig jaar begon Israël met zware bombardementen en een grondoffensief in de Gazastrook. Meer dan de helft van alle gebouwen in Gaza is verwoest en tienduizenden Palestijnse burgers zijn omgekomen. Ook Hamas is hard geraakt, maar hoe staat de organisatie, die door de Europese Unie wordt beschouwd als terreurbeweging, er nu voor?
Volgens Peter Malcontent, expert in het Israëlisch-Palestijns conflict, is Hamas niet meer wat het een jaar geleden was. "Toen de oorlog begon, had Hamas een georganiseerde legermacht met een flink arsenaal aan wapens. Maar van een echt gestructureerde strijdmacht is allang geen sprake meer", zegt hij.
Veel vernietigd
Hoewel Israël een groot deel van het wapenarsenaal, de infrastructuur en het tunnelnetwerk van Hamas heeft vernietigd, beschikt de organisatie volgens de Britse krant The Telegraph wel nog steeds over genoeg middelen om kleinere militaire aanvallen uit te voeren op Israëlische soldaten in de strook.
Deze video maakten we vorig jaar oktober over het tunnelstelsel onder Gaza, destijds 'het belangrijkste wapen van Hamas' genoemd:
Hamas is dus nog niet volledig verslagen, zegt Malcontent. "Experts waarschuwden al vanaf het begin dat het uitroeien van zo'n beweging niet eenvoudig is. Een operatie zoals die van 7 oktober 2023 kunnen ze waarschijnlijk de komende tien jaar niet meer uitvoeren, maar ze kunnen Israël nog zeker veel pijn doen."
Zelfgemaakte wapens en creatieve tactieken
Ondanks de totale omsingeling van Gaza toont Hamas nog altijd video's waarin ze aanvallen uitvoeren op Israëlische soldaten, vaak met zelfgemaakte wapens. Malcontent legt uit: "Ze hebben veel minder wapens dan vorig jaar. Maar de wapens die ze nu hebben, maken ze voornamelijk zelf. Zulke bewegingen zijn doorgaans goed in het zelf fabriceren van wapens. Die worden creatief in elkaar geknutseld."
Zo kon Hamas vorig jaar nog duizenden raketten tegelijkertijd op Israël afschieten, maar nu moeten ze het doen met slechts een paar raketten per week en zelfgemaakte kleinere wapens, zoals granaatwerpers, explosieven en vuurwapens. "Met deze beperkte middelen kan Hamas Israël het leven nog steeds zuur maken", stelt hij.
![Een Hamas-strijder die een explosief op een Israëlische tank plaatst. Hamas deelt regelmatig video's waarin ze aanvallen op Israëlische militairen tonen.](https://redactie.rtl.nl/sites/default/files/content/images/2024/11/19/IMG_0829.jpg?itok=fnwWyZc_&offsetX=14&offsetY=0&cropWidth=1248&cropHeight=702&width=1024&height=576&impolicy=dynamic)
The New York Times meldt dat ongeveer 10 procent van de Israëlische bommen die tegen Hamas worden ingezet niet afgaat, waardoor Hamas deze onontplofte bommen kan ombouwen en inzetten als explosieven. "Er zijn nog genoeg mensen binnen Hamas die dat soort vaardigheden hebben. Ze werken in ondergrondse werkplaatsen, maar niet meer op de schaal van voorheen", vertelt Malcontent.
Hinderlagen
"Hoe Hamas nu precies functioneert, weet niemand", zegt Joas Wagemakers, islamoloog en auteur van het boek 'Hamas, Palestijns nationalisme en militant pragmatisme'. "Maar een deel van het tunnelnetwerk is nog intact, en ze kunnen ook opgaan in de bevolking om relatief onopgemerkt te blijven."
Hamas gebruikt nu voornamelijk een hit-and-runtactiek, waarbij strijders onverwacht toeslaan en zich weer snel verbergen onder de bevolking of in tunnels.
"Prominente leiders zoals Yahya Sinwar en Mohamed Deif zijn geliquideerd. Maar er zijn nog genoeg andere leiders in leven die de organisatie kunnen aansturen vanuit het buitenland, zoals Osama Hamdan en Khalid Mashal", legt Wagemakers uit. De overgebleven leiders verblijven onder meer in Libanon, Iran en Qatar.
Dat is volgens de islamoloog een van de redenen waarom de organisatie van Hamas nog gedeeltelijk functioneert. "Ze hebben uit voorzorg leiders in het buitenland geplaatst op wie ze kunnen terugvallen."
Meerderheid van Hamas is wees
Hamas telde voor de oorlog naar schatting zo'n 30.000 strijders. Volgens Wagemakers zijn duizenden van hen inmiddels omgekomen, maar de organisatie blijft nieuwe leden ronselen.
CBS News meldt dat de meerderheid van Hamas-strijders wees is. Veel jongemannen die hun ouders hebben verloren, sluiten zich aan bij Hamas uit frustratie en een verlangen naar wraak. "Er zit zoveel woede en frustratie onder de bevolking dat er altijd nieuwe mensen zijn die de onderdrukking willen bevechten. Bij elk conflict is er weer veel steun voor de strijd van Hamas."
Malcontent verwacht dat Hamas voorlopig nog weerstand kan bieden aan Israël. "Hamas ga je echt niet zomaar uitschakelen. Er moet iets bijzonders gebeuren om ze volledig te stoppen. Zolang het Palestijns-Israëlische conflict voortduurt, zal Hamas als een beweging blijven bestaan."