Fraude, omkoping, corruptie: welke rechtszaken hangen nog meer boven Netanyahu's hoofd?

De zaken binnen Israël staan los van het arrestatiebevel van het ICC in Den Haag. 124 landen hebben de plicht om het arrestatiebevel uit te voeren als Netanyahu op hun grondgebied komt, maar het moet nog blijken of al die landen ook bereid zijn om hun plicht na te komen.

Corruptieschandalen

In Israël spelen er sinds 2020 maar liefst drie corruptiezaken rondom de Israëlische premier. Zaak 1000, 2000 en 4000 worden ze genoemd. "Alle drie de dossiers draaien om de beschuldigingen dat Netanyahu zijn invloed als premier gebruikte om zijn persoonlijke belangen in de media te bevorderen", zegt Mateo Cohen, expert in Israëlische politiek en verbonden aan de Universiteit Leiden.

In zaak 1000 wordt Netanyahu beschuldigd van het ontvangen van dure geschenken, zoals sigaren en champagne ter waarde van zo'n 200.000 euro van twee miljardairs: Arnon Milchan en James Packer. Ook zijn vrouw zou dit soort geschenken hebben aangenomen. In ruil daarvan zou Netanyahu bepaalde diensten hebben verleend. Wat precies is niet duidelijk.

In Zaak 2000 zou Netanyahu een omkoopdeal hebben gesloten met de uitgever van de krant Yediot Aharonot. In ruil voor het verminderen van de concurrentie voor de krant, zou Netanyahu positieve berichtgeving over zichzelf hebben gekregen.

In Zaak 4000 zou Netanyahu, in de tijd dat hij minister van Communicatie was, een deal hebben gesloten met zakenman Shaul Elovitch. Netanyahu zou zijn bevoegdheden hebben gebruikt om regelgeving positief te beïnvloeden voor Israëls grootste telecommunicatiebedrijf, de Bezeq Group, waar Elovitch belangrijk aandeelhouder van is. In ruil daarvan oefende Shaul Elovitch druk uit op de nieuwswebsite Walla – dat valt onder de de Bezeq Group- om positief te berichten over Benjamin Netanyahu.

Netanyahu zelf ontkent, en zijn verdediging vraagt om uitstel voor de getuigenis, Netanyahu zou zijn handen vol hebben aan de oorlog in Gaza. Maar daar gaat het Israëlische hof niet in mee. De premier zou lang genoeg de tijd hebben gehad om zich voor te bereiden. De rechtbank ziet geen 'substantiële verandering in de omstandigheden die een wijziging van de vastgestelde datum zou rechtvaardigen'. Eerder dit jaar kreeg Netanyahu vanwege de oorlog wel uitstel.

Een ander schandaal waar Netanyahu verwikkeld in zou zijn is het dwarsbomen van een staakt-het-vuren met Hamas. Dat ging zo: het Duitse dagblad Bild publiceerde zo'n twee maanden geleden dat Hamas van plan was om gijzelaars via tunnels naar Egypte te smokkelen, op basis van informatie van het Israëlische leger. Als reactie daarop hamerde Netanyahu op het belang om de Egyptische grens te beveiligen, iets waar Hamas het niet mee eens was.

Later bleek dat de informatie waarop Bild en The Jewish Chronicle (een krant die hetzelfde nieuws bracht) zich baseerden, afkomstig was van medewerkers van premier Netanyahu. De geheime documenten zouden doelbewust zijn gelekt.

The Jewish Chronicle verwijderde het betreffende artikel, waarop meerdere columnisten van de krant besloten om op te stappen. "De Jewish Chronicle leest te vaak als een partijdig, ideologisch instrument waarvan de oordelen meer politiek dan journalistiek zijn", schreef columnist Jonathan Freedland op X.

Notulen 7 oktober

En er zijn meer medewerkers van de premier die hem in verlegenheid brengen. Zoals Tzachi Braverman, een van Netanyahu's naaste adviseurs, wordt beschuldigd van het aanpassen van documenten met betrekking tot de Hamas-aanval op 7 oktober.

Braverman wordt ervan verdacht het tijdstip in de notulen te hebben gewijzigd waarop Netanyahu voor het eerst een update over de aanval kreeg via een telefoontje van zijn toenmalige militaire secretaris, generaal-majoor Avi Gil.

De stafchef wordt ervan beschuldigd de tijd te hebben veranderd van 06:40 uur naar 06:29 uur. Hij zou de tijd hebben aangepast om de indruk te wekken dat de premier dringender en daadkrachtiger had gehandeld. De stafchef ontkent dat. Mateo Cohen: "Hoewel dit ernstige verdenkingen oproept, is het nog onduidelijk hoe deze zich verhouden tot de kennis van de premier over de aanval van Hamas."

'3 tot 10 jaar gevangenis'

Op 2 december moet Netanyahu in de rechtszaal getuigen voor de corruptiezaken. Volgens Mateo Cohen zou hij op basis van de aanklachten en het bewijs dat er ligt, zo'n 3 tot 10 jaar de gevangenis in kunnen gaan. Of dat ook echt gaat gebeuren? Waarschijnlijk niet.

"Gezien de oorlog op meerdere fronten, de nalatigheid van deze regering in de aanloop naar 7 oktober en het feit dat Netanyahu op het punt staat om door een internationaal gerechtshof te worden aangeklaagd wegens oorlogsmisdaden, is het aannemelijk dat de corruptiezaken niet beoordeeld zullen worden op wat het werkelijk waard is", legt Cohen uit.

Zelfs als Netanyahu niet wordt veroordeeld is duidelijk dat hij onder steeds meer druk staat. Niet alleen in het buitenland, maar ook in eigen land lopen nu serieuze aanklachten tegen de premier.