Spanje geeft bijna miljoen migranten verblijfsvergunning: 'Behoorlijk uniek'
Terwijl het Nederlandse kabinet het 'strengste asielbeleid ooit' wil invoeren, doen ze het in Spanje heel anders. De Spaanse regering wil bijna één miljoen migranten die nu illegaal in Spanje verblijven een verblijfsvergunning geven. "Ze zijn een buitenbeentje met dit beleid", zegt hoogleraar integratie- en migratiestudies Han Entzinger.
De Spaanse bevolking vergrijst snel, en daarom zijn er jonge mensen nodig die de economie draaiende kunnen houden. Volgens minister Elma Saiz van Migratie heeft het land zo'n 250.000 tot 300.000 buitenlandse arbeiders per jaar nodig.
Daarom kondigde Saiz deze week een nieuwe maatregel aan: de komende drie jaar krijgen in totaal 900.000 illegale migranten een verblijfsvergunning. Daarmee hoopt de Spaanse regering de beroepsbevolking te laten groeien.
Anders dan andere landen
"Van de grote Europese landen is Spanje wel het enige land dat hiervoor openstaat. Dit is behoorlijk uniek", zegt Entzinger.
Spanje wil zijn migratiebeleid versoepelen, terwijl andere Europese landen de regels aanscherpen. Duitsland voert extra grenscontroles uit om mensensmokkel en illegale migratie tegen te gaan. En ook voor de Italiaanse overheid is het terugdringen van de migratiecijfers een prioriteit.
Vergrijzend land
Waarom doet Spanje dit dan? "Spanje gelooft dat dit nodig is", zegt correspondent Richard Hogenkamp. "Spanje is een vergrijzend land, op een vergrijzend continent. En in Spanje is het probleem nog extra groot want het land heeft het laagste geboortecijfer van alle EU-landen."
"Spanje heeft jonge mensen nodig voor de bouw, de landbouw en de zorg. Daarom zegt de Spaanse regering: als we willen dat het land blijft functioneren, kunnen we beter nu beginnen met maatregelen nemen. Binnen de EU is de bevolking ook niet zo jong, dus dan zijn de opties Afrika en Zuid-Amerika."
Afgelopen augustus was premier Pedro Sánchez op tournee in West-Afrika. "Toen had hij al aangekondigd dat er opleidingscentra geopend zullen worden waar mensen Spaans kunnen leren", zegt Hogenkamp.
Meesten komen uit Zuid-Amerika
Spanje heeft een van de hoogste migratiecijfers in Europa. De cijfers liggen dit jaar 15,8 procent hoger dan in 2023. De kans bestaat dat dat aantal nu verder zal stijgen, nu Spanje een nog positievere houding tegenover migranten aanneemt.
"Dat zou kunnen", zegt Hogenkamp. "Al is het wel zo dat het grootste gedeelte van de illegalen in Spanje uit Zuid-Amerika komt met het vliegtuig. Dat zijn dus niet mensen die met de boot het kanaal zijn overgestoken."
"Niet alle illegalen komen per definitie met een boot het land binnen, dat is het beeld dat mensen ervan hebben", zegt Entzinger.
Ook hij zegt dat het goed zou kunnen dat het aantal migranten stijgt. "Het zou mij niet verbazen als dit een aanzuigende werking heeft. Zeker gezien de restricties bij andere Europese landen. Spanje was altijd al wel toleranter tegenover migranten", zegt Entzinger.
"Ongeveer elk Europees land heeft in de geschiedenis weleens illegale migranten gelegaliseerd. Maar dat was vaak voor humanitaire redenen, en dit gaat om een arbeidsprobleem. En dat ging ook niet om zulke grote aantallen. Ik denk wel dat dit het arbeidsprobleem kan oplossen. Het zal in ieder geval wel helpen", zegt Entzinger.