Klein verschil met grote waarde: waarom Syriërs feestvieren met déze vlag
Feestvierende Syriërs overal ter wereld zwaaiden de afgelopen dagen met een groen-wit-zwarte vlag met drie rode sterren in het midden. Een andere vlag dan de officieel erkende vlag voor Syrië: rood-wit-zwart met twee groene sterren. Het verschil is redelijk klein, maar de symbolische waarde ervan zeker niet. "Die waarde is heel groot, het staat echt voor een nieuw Syrië."
Niet alleen op in Nederland was de vlag zichtbaar bij feestvierende Syriërs, overal door Syrië werd de vlag gehesen. En nog veel opvallender: ook op Syrische ambassades wereldwijd werd de vlag van het regime van Assad vervangen door de vlag van de Syrische oppositie, waaronder in Moskou. Voormalig president Bashar al-Assad zou juist naar Rusland gevlucht zijn.
"Dat die vlaggen zo snel zijn gewisseld, vind ik niet eens zo gek", zegt arabist en Midden-Oostendeskundige Maurits Berger. "Die oude vlag vertegenwoordigde een regime dat niet meer bestaat. Dan kies je eieren voor je geld. Of het iets zegt over de loyaliteit van het ambassadepersoneel aan het gevallen regime vind ik lastig te zeggen. Het zou zeker kunnen dat deze mensen altijd al anti-Assad waren maar kozen voor hun baan en lijfsbehoud, maar dat hoeft niet per se zo te zijn."
Het verschil qua opmaak van de vlag mag dan klein zijn, de symboliek erachter is dat zeker niet. "Onder het regime van Assad is de vlag met rood-wit-zwarte banen in gebruik genomen, daarvoor waren nog andere vlaggen in omloop", zegt Berger.
Eenheid, vrijheid, socialisme
De vlag met groen-wit-zwarte banen was namelijk in de vorige eeuw al tientallen jaren in gebruik. "De drie sterren stonden oorspronkelijk voor de drie districten van Syrië: Aleppo, Damascus en Deir ez-Zor. Later, toen de partij waar de vader van Assad uit voortkwam de macht greep, bleef de vlag enigszins hetzelfde. Enkele kleuren werden gewisseld en de drie sterren symboliseerden de grondbeginselen van de partij: eenheid, vrijheid en socialisme."
Nog later, toen Hafez al-Assad al aan de macht was, werd het de vlag zoals we die de afgelopen decennia hebben gezien. De twee groene sterren in die vlag stonden oorspronkelijk voor de eenwording van Syrië en Egypte. De Verenigde Arabische Republiek, zoals het land toen heette, bestond van 1958 tot 1961. Sinds 1980 was diezelfde vlag weer in gebruik.
Dat na al die jaren nu deze vlag weer opduikt zegt veel over het verlangen naar vroeger, zegt Berger. "Het is een vlag uit de oude tijd, ze willen terug naar het Syrië van toen. Maar tegelijkertijd staat het dus ook voor een nieuw Syrië. Een Syrië zonder Assad."
De vlag is sinds 2011 weer in opmars, sinds de opstanden in Syrië begonnen. "Of deze vlag nu ook officieel in gebruik zal worden genomen, weet ik niet. Maar daar ziet het wel naar uit", zegt Berger.