Maximaal 1 glas alcohol per dag: 41 procent houdt zich eraan

80 procent van de volwassenen die werden ondervraagd voor de Gezondheidsenquête/ Leefstijlmonitor 2019 van het CBS, het RIVM en het Trimbos-instituut zegt vorig jaar alcohol te hebben gedronken. 9 procent heeft nog nooit alcohol op.

Gestegen sinds 2015

Het percentage mensen dat zich aan de alcoholrichtlijn houdt, is sinds de invoering in 2015 gestegen. Destijds dronk 38,2 procent van de ondervraagden maximaal één glas per dag. De nieuwe cijfers zijn vergelijkbaar met die over 2018.

Opvallend is dat vooral vrouwen, ouderen en mensen met een lager inkomen zeggen zich aan de richtlijn te houden. Van de vrouwen dronk 52,8 procent relatief weinig alcohol, van de mannen was dat 'slechts' 29,9 procent. 65,9 procent van de 75-plussers drinkt maximaal een glas per dag.

Laag inkomen

Ook opvallend: hoe hoger het inkomen, hoe lager het percentage dat zich aan de richtlijn zegt te houden. Van de mensen met een laag inkomen doet 54 procent dat. En dat neemt steeds verder af, tot 30,3 procent bij mensen met een hoog inkomen.

Matige en zware drinkers

Van de Nederlandse bevolking is 8,2 procent een overmatige drinker en 9 procent een zware, aldus het Trimbos-instituut in mei vorig jaar. Overmatig drinken doe je als je als vrouw meer dan 14 glazen per week drinkt en als man meer dan 21.

Een zware drinker ben je als vrouw als je minstens eenmaal per week vier glazen op één dag drinkt, en als man minstens zes. Mannen dronken vorig jaar veel vaker 'overmatig' en 'zwaar' dan vrouwen.

Geen alcohol drinken lijkt steeds meer te worden geaccepteerd. De verkoop van alcoholvrij bier stijgt al een paar jaar flink. Volgens onderzoeker Alex Baverstock van Ipsos zijn daar een paar verklaringen voor. Met de economische crisis is de welvaart afgenomen, en 'minder geld is minder drinken'. En de drinkcultuur is veranderd, vertelde hij een jaar geleden aan RTL Z.

Sobriety

"Verantwoordelijkheid, gezondheidsaspecten, het zorgt ervoor dat mensen kiezen om niet te drinken." In Engeland is daar zelfs een woord voor: 'sobriety'.

Toch bleek uit recent onderzoek van het ministerie van Volksgezondheid dat Nederlanders maar weinig weten over de schadelijke effecten van alcohol. Ze weten dat alcohol slecht is voor de lever, maar minder dan 9 procent noemde spontaan dat alcohol het risico op kanker vergroot. Slechts 5 procent legde een link tussen alcoholgebruik en een hogere kans op borstkanker.

Zes grote misvattingen over alcohol

• Eén glas alcohol kan geen kwaad. Dat is een grote misvatting, vertelt Carmen Voogt van het Trimbos-instituut. "Eén glas alcohol per dag verhoogt het risico op borstkanker al. En twee tot drie glazen alcohol per dag zorgen al voor een verhoogde kans op kanker op de plekken waar de alcohol langskomt." Hoeveel groter die kans is, verschilt per type kanker.
   
• 55-plussers kunnen beter tegen alcohol dan dertigers. "Dat klopt niet, maar misschien wordt dat gedacht omdat mensen denken dat ouderen meer drinken."
   
• Na je zestiende kun je even goed tegen alcohol als volwassenen. "Dat is niet waar, want je hersenen zijn rond je zestiende nog volop in ontwikkeling. Tot je 25ste."
   
• Het maakt verschil of je een sterke drank drinkt, of bier. "Mensen kunnen denken dat het uitmaakt of je jenever drinkt of bier. Sterke drank tegenover een zwak alcoholhoudende drank. Maar een standaardglas alcohol bevat altijd 10 gram pure alcohol. Dan maakt het niet uit of je een standaardglas bier drinkt, of een standaardglas sterke drank."
   
• Van koffie word je weer nuchter als je alcohol hebt gedronken. "Mensen denken dat omdat ze zich minder slaperig voelen na het drinken van koffie. Maar koffie vermindert het alcoholpromillage in het bloed helemaal niet."
   
• Alcoholgebruik na de zwangerschap is niet schadelijk. "Dat klopt ook niet. Als je alcohol drinkt, komt de alcohol tot 2 à 3 uur na het nuttigen ervan in de moedermelk. Zo krijgt je baby dus alcohol binnen."

Nationaal Preventieakkoord

Staatssecretaris van Volksgezondheid Paul Blokhuis sloot in 2018 het Nationaal Preventieakkoord. De serie afspraken met patiëntenorganisaties, zorgaanbieders, zorgverzekeraars, gemeenten, sportverenigingen en -bonden, bedrijven en maatschappelijke organisaties moet de gezondheid van Nederlanders verbeteren.

In dat akkoord staan maatregelen tegen roken, overgewicht en problematisch alcoholgebruik, gezondheidsproblemen waardoor volgens de overheid 35.000 Nederlanders per jaar overlijden. De maatregelen moeten voor 2040 worden geïmplementeerd.