Ruben (14) reanimeerde zijn eigen vader: 'Ik zei: mam, kijk eens naar pap!'
"Er ging niks door mijn hoofd. Ik dacht niet na. Ik deed het gewoon", zegt Ruben van Geelen (14) uit Nijkerk. Eind vorig jaar zag hij zijn vader opeens in elkaar zakken op de bank. Een hartstilstand. In een huis vol volwassenen nam de tiener het initiatief voor de reanimatie. Hij redde daardoor het leven van zijn eigen vader.
Het was een donderdag in november toen Ron van Geelen (61), zittend op de bank, plotseling wegviel. Ze waren koffie aan het drinken. Even daarvoor was hij met zijn zoon Ruben nog gezellig boven bezig geweest met hun gezamenlijke hobby: een spoorbaan voor de modeltrein maken. Niks wees erop dat hier iets vreselijks zou gebeuren.
"Zijn hoofd viel opeens achterover", herinnert Ruben zich. "Ik zei: mam, kijk eens naar pap!"
Tante belde 112
Zijn moeder gaf zijn vader een paar klappen in zijn gezicht, maar haar man reageerde niet. Terwijl zijn tante, die op bezoek was, naar de telefoon rende om 112 te bellen, legde Ruben zijn vader alvast op de grond.
Een hulpverlener van de alarmcentrale liet weten dat er gereanimeerd moest worden. "Daar was ik al mee begonnen", zegt Ruben. Hij vertelt het koeltjes, nuchter. Natuurlijk heeft het allemaal indruk op hem gemaakt, maar op dat moment hándelde hij gewoon. "Er ging verder niks door mijn hoofd." In een huis vol volwassenen - ook zijn oom was aanwezig - nam de tiener de leiding.
De jongen had op school geleerd wat je moet doen als iemand zijn bewustzijn verliest. In groep acht was dat. Wat hij daar nog van wist? Dat je moet voelen of iemand hartslag heeft, en als dat niet zo is dat je die persoon op zijn rug moet leggen. "En dan 30 keer drukken tussen de tepels, afgewisseld met twee keer mond-op-mondbeademing en dan weer 30 keer. Als je knak hoort van een rib, moet je gewoon doorgaan."
Ruben had dus goed opgelet in de les. Maar wéten is wat anders dan het daadwerkelijk doén. Deze jongen uit Nijkerk deed het, en daar is hij zelf ook wel een beetje trots op. "Zeker", zegt hij.
Gelukkig liep het allemaal goed af. Burgerhulpverleners, de brandweer, de politie en ambulancemedewerkers namen het reanimeren van Ruben over. Samen met zijn tante ging hij naar buiten om de professionals het werkt te laten doen. Vier keer werd de AED ingezet, vertelt hij. "Op een gegeven moment hoorde ik een politieman zeggen dat hij weer hartslag had. Dat was wel een opluchting."
Veel geluk gehad
Vader Ron kan het dus navertellen. "Het is zoals het is", is het eerste wat hij aan de telefoon zegt. "Mijn dochter werkt in de zorg. Ze zei: pap, weet je wel hoeveel geluk je hebt gehad? De meeste mensen overleven het niet, en van het deel dat het wel overleeft komt een gedeelte er slecht uit." Dat dringt nu langzaam tot hem door.
Ron kwam al iets bij kennis in de ambulance. "Ik herinner mij nog dat ik mij wagenziek voelde. Slechte chauffeur natuurlijk", zegt hij grappend. In het ziekenhuis werd hij verder wakker. Daar hoort hij wat zijn eigen zoon voor hem gedaan heeft.
"Dan ben je zo ontzettend gelukkig", vertelt hij over dat moment. "Ik heb hem stevig geknuffeld. Ik hou van al mijn kinderen en ik hield evengoed van hem, maar dit is zo bijzonder. Het is moeilijk uit te leggen. Het is een soort bonding time. We hebben een hele liefdevolle, speciale band daardoor."
Overlevingskans
Er zijn 8000 reanimaties per jaar. In meer dan 75 procent van de gevallen start een omstander met reanimeren voordat de ambulance er is. 23 procent van de slachtoffers die zijn gereanimeerd, overleeft het.
Als je binnen de eerste 6 minuten bij een hartstilstand reanimeert en bij een schokbare hartritmestoornis defibrilleert met een AED is de overlevingskans 50-70 procent. Elke minuut later dat een AED wordt ingezet verlaagt de overlevingskans met 10 procent. De gemiddelde aanrijtijd van een ambulance is 8 tot 10 minuten.
Bron: Hartstichting
Heldendaad
Ron dacht dat het wel mooi zou zijn als zijn zoon op een bijzondere manier bedankt kon worden voor zijn heldendaad. Zijn dochter Jessica was daar stiekem al mee bezig: afgelopen vrijdag moesten Ruben en zijn vader thuis plaatsnemen op de bank. Een laptop werd opengeklapt. Daar verscheen opeens burgemeester Renkema van Nijkerk. Via een videoverbinding kreeg Ruben te horen dat aan hem een 'loffelijk getuigschrift' is toegekend van de stichting Carnegie Heldenfonds.
"Ontzettend knap dat Ruben, op zijn leeftijd, het hoofd koel wist houden in zo’n noodsituatie", zei de burgemeester. "Een heldhaftig optreden dat ook laat zien hoe belangrijk het is om te leren reanimeren, ook als je nog jong bent."
Dat Ruben 'in een oogwenk' heeft gehandeld 'kenmerkt het optreden van helden', staat in de brief bij het getuigschrift, "Waarvan Ruben er één is!"