Moeten we ons voorbereiden op een oorlog? 'Geen tekort aan bedreiging'

"We zijn denk ik nog niet zo dicht bij een directe confrontatie met Rusland geweest sinds de Cubacrisis in 1962", zegt geopolitiek analist Alex Krijger. Wat hem betreft wordt het tijd voor de overheid om Nederlanders in te lichten over de veiligheidssituatie in Europa. "Tijdens de coronapandemie hadden we elke week persconferenties, maar bij de grootste oorlog sinds de Tweede Wereldoorlog is er nog geen enkele extra persconferentie geweest. De bewustwording moet beter."

Meer landen betrokken

Ook voormalig commandant Landstrijdkrachten Mart de Kruif beaamt dat voorbereiden geen slecht idee is. "We hebben geen tekort aan bedreiging", vertelt hij. "De meest acute dreiging is de oorlog in Oekraïne. Maar op lange termijn, als de oorlog tussen Israël en Hamas groter wordt en er meer landen betrokken raken, kan ook het Midden-Oosten een vreselijke dreiging vormen."

Bekijk de waarschuwing van NAVO-topmilitair Rob Bauer hier over het risico op een oorlog hier:

De oorlog van Rusland tegen Oekraïne, dus. En dan met name Poetin. Dat is op dit moment het grootste risico, stellen beide experts. "Poetin ziet zijn krijgsmacht als normaal middel om doelen te bereiken", zegt De Kruif. "Hij luistert niet zozeer naar rede, maar naar macht. Dus je moet wel even twee vuisten tonen."

"NAVO-landen - vooral de Baltische staten en Zweden - maken zich ernstig zorgen", zegt Krijger. Ook de uitspraken van NAVO-topman Bauer sluiten daarop aan. "Het zijn terechte zorgen", stelt de expert. "We moeten helaas echt rekening houden met het ondenkbare."

Het probleem daarbij is dat Nederland en eigenlijk ook de NAVO niet goed zijn voorbereid op een oorlog. "De NAVO kan samen met de Verenigde Staten elke oorlog winnen", stelt De Kruif. "Maar zonder de VS kan de NAVO elke oorlog verliezen." Volgens Krijger zijn de Russen zich ook bewust van 'onze afhankelijkheid van Amerika'. 

Donald Trump aan macht

Met de Amerikaanse presidentsverkiezingen dit jaar is er een reële kans dat oud-president Donald Trump weer aan de macht komt. Juist Trump vindt dat Europa meer moeite moet doen om de eigen veiligheid te verzekeren, zonder hulp van de Verenigde Staten. "We kunnen er niet eeuwig op rekenen dat de VS de kastanjes uit het vuur blijft halen."

De waarschuwing van de NAVO om je voor te bereiden op een oorlog, noemen demissionair minister van Defensie Kajsa Ollongren en demissionair minister van Binnenlandse Zaken Hugo de Jonge 'heel ernstig'. Ze benadrukken vandaag het belang van voorbereiding, maar zeggen dat 'we mensen ook niet onnodig angstig moeten maken':

Water en een radio

Wat Rob Bauer van de NAVO en Mart de Kruif betreft, kan iedereen dus beter voorbereid zijn op een oorlog. Met water en een radio en zaklantaarn op batterijen zou een mens in elk geval de eerste 36 uur moeten kunnen overleven, stelt Bauer. Goed nieuws: noodradio's op batterijen hebben vaak ook een ingebouwde zaklamp. Krijger benadrukt dat er geen reden is tot paniek: "Het is gewoon een verstandige oproep."

Met die drie voorbereidingen is 'prep'-expert Luuk van de Ruit het eens. "Water staat met stip op één, al was het beter geweest als hij had gezegd dat iedereen een waterfilter in huis moet hebben. Dan heb je echt onbeperkt water." Van de Ruit is eigenaar van een webshop die 'preppakketten' verkoopt, ofwel: pakketten om een tijdje mee te kunnen overleven.

Wat uiteindelijk het beste van pas komt, is volgens hem geheel afhankelijk van de situatie. Stel dat er geen elektriciteit is, dan moet je ook eten in huis hebben wat niet gekookt hoeft te worden. "Pasta of rijst koken zit er dan niet in", vertelt Van de Ruit. Een kampeergastoestel zou dus geen verkeerde aanschaf zijn.

Vooruit blijven kijken

Eén Nederlander die geen extra voorbereiding meer nodig heeft is prepper Marcel. Hij kijkt 'continu vooruit', vertelt hij. "Waarom er oorlog is of door wie de oorlog wordt gevoerd, daar kan je weinig tegen doen. Maar je kan wel alvast bedenken wat je gaat doen als er oorlog komt. Wat is dan je plan?"

Zelf zegt hij er klaar voor te zijn. "Wij hebben een paar maanden aan eten in huis, waarmee we het eigenlijk prima redden. Powerbanks en batterijen zijn ook handig, maar het mooiste is als je kan werken en leven zonder die stroom. Dat moet je oefenen en trainen."

Zo gaat hij regelmatig met zijn dochter het bos in, soms zonder zaklamp. Dan testen ze nieuwe uitrusting in het pikkedonker. "Dat is eigenlijk het idee van preppen: je zet jezelf in een situatie waar je eigenlijk niet in wil, je leert ermee omgaan en als het dan daadwerkelijk een keer gebeurt, dan is het al eigen."

Let wel: ongeacht je voorbereiding, heeft zelfs water een houdbaarheidsdatum. Dus mocht je nu uit voorzorg liters water in huis halen, houd er dan rekening mee dat kraanwater in een jerrycan maar een paar dagen goed blijft. Met conserveringsmiddelen kan het tot zes maanden mee. Om écht zeker te zijn van je watervoorraad, raadt Van de Ruit aan om een waterfilter aan te schaffen.