Minder suiker in eerste 1000 levensdagen beschermt tegen chronische ziektes

Wetenschappers hebben ontdekt dat er een verband is tussen de hoeveelheid suikers die baby's binnenkrijgen tijdens de eerste duizend dagen van hun leven en de kans op diabetes type 2 en een hoge bloeddruk op middelbare leeftijd. Bij een beperkte hoeveelheid suiker is de kans op diabetes 35 procent lager en de kans op een hoge bloeddruk 20 procent lager.

"Blootstelling aan een relatief suikerarme omgeving in de baarmoeder en vroege kindertijd vermindert het risico op diabetes en hypertensie aanzienlijk", zegt Tadeja Gračner van de University of Southern California in Los Angeles daarover tegen The Guardian.

Aanleg organen

Dat heeft te maken met het feit dat in die periode de organen worden ontwikkeld, legt Tessa Roseboom, professor bij Amsterdam UMC, uit. "De structuur van bijvoorbeeld je hart, je longen, maag of lever wordt bepaald door de bouwstenen die jij van je moeder krijgt in de baarmoeder, of door je dieet."

"In geen enkele periode in je leven groei je zo hard en behaal je zoveel biologische mijlpalen als in de eerste duizend dagen", vervolgt de professor. "Het is dan ook niet gek dat die dagen bepalend zijn."

Later ziek

Minder suiker op jonge leeftijd draagt volgens het onderzoek niet alleen bij aan een lager risico op ziektes, maar ook op uitstel van ziektes. Zo duurde het bij mensen die als kind een suikerarm dieet hadden gevolgd vier jaar langer om diabetes te ontwikkelen dan bij mensen die veel suikers aten in dezelfde periode. Bij de hoge bloeddruk ging het om een vertraging van twee jaar.

Volgens de onderzoekers laten de bevindingen zien dat gezonde voeding in de eerste duizend dagen van het leven van de mens cruciaal is voor de rest van het leven.

Dat beaamt professor Roseboom, die zelf ook onderzoek heeft gedaan naar de invloed van de eerste dagen van een leven op de gezondheid op latere leeftijd. Uit haar onderzoek bleek onder meer dat de voeding op jonge leeftijd invloed heeft op de hersenstructuur en -functie, maar ook op de nier- en longfunctie. Voeding in de eerste duizend dagen heeft zelfs invloed op het risico op bepaalde vormen van kanker.

Voedingsrichtlijnen

Het onderzoek is gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Science. De onderzoekers vergeleken de gezondheidsdata van 38.000 mensen die tijdens de naoorlogse rantsoenering van suiker en snoep zijn verwekt en geboren met de data van 22.000 mensen die kort daarna zijn verwekt.

Tijdens de rantsoenering was het suikerverbruik vergelijkbaar met de voedingsrichtlijnen van deze tijd. Maar de consumptie van suiker verdubbelde bijna nadat de rantsoenering werd beëindigd. De resultaten laten zien dat het aantal mensen met diabetes en hoge bloeddruk aanzienlijk lager was bij diegenen die werden verwekt en twee jaar oud werden tijdens de rantsoeneringsperiode. De tijd die deze mensen in de baarmoeder doorbrachten, zorgde voor ongeveer 30 procent van de vermindering van het risico op de ziektes.

Onderzoekers vinden dat de toegevoegde suikers aan voedsel en dranken niet meer dan 5 procent van de dagelijkse calorieën mogen uitmaken. Bij een volwassene gaat het om ongeveer 30 gram. Volgens het Kenniscentrum Suiker krijgt een volwassene in Nederland gemiddeld 122 gram suiker per dag binnen.

Wat Roseboom betreft speelt de overheid een belangrijke rol in het beperken van de hoeveelheid suiker in voedingsproducten. "Natuurlijk hebben ouders ook verantwoordelijkheid, maar de overheid mag best een steentje bijdragen. Het is in het belang van het hele land als er minder mensen ziek worden, zowel voor de mensen zelf als voor de zorgkosten en druk op de zorg."

Vorige maand bleek uit wetenschappelijk onderzoek dat gezond eten bijdraagt aan betere schoolprestaties van kinderen. In deze video zie je hoe een basisschool in Landgraaf ervoor zorgt dat de kinderen gezonder leven: