Vlak voor kerst toch nog woning voor dakloze Mark: 'Beste kerstcadeau ooit'
Half november zat hij nog voor de ingang van een supermarkt, in de regen en in de kou, maar nu heeft de voormalig dakloze Mark (echte naam bekend bij de redactie) een woning. Een enorme opluchting. Niet alleen voor hem, maar ook voor zijn familie en (nieuwe) vrienden.
En dat kwam allemaal doordat iemand hem zag, de tijd nam om naar hem te luisteren en geen nee accepteerde bij hulpinstanties. "Iedereen kan op straat belanden, maar iedereen kan ook iemand helpen."
Het was schrijver Amber-Helena Reisig uit Heerlen die Mark bij de supermarkt had zien zitten met zijn twee honden. Ze heeft zelf ervaring met dakloosheid in haar familie en kent veel dakloze mensen. Ze zag Mark en realiseerde zich bij het zien van zijn twee honden dat hij waarschijnlijk nergens kon slapen – huisdieren zijn bij vrijwel alle dag- en nachtopvangplekken niet welkom.
Alarmbellen
"Ik vroeg of ik boodschappen voor hem kon doen en of hij ergens zin in had", vertelt Amber-Helena aan RTL Nieuws. De man wilde een smoothie, want eten kon hij niet zo goed verdragen. "Toen gingen er wat alarmbellen af bij mij."
Ze vroeg hem waar hij sliep en toen bleek waar ze al voor vreesde: in een parkeergarage. Het was toen medio november; koud en regenachtig. Hij kon nergens terecht omdat hij zijn honden niet wilde achterlaten. "Hem was door opvangcentra verteld: breng je honden maar naar een asiel. Zo wreed en onmenselijk. Die honden zijn zijn familie. Dat vond ik hartverscheurend."
Longontsteking
Het ging verder ook niet goed met Mark, die liever niet met naam en foto in de media komt. Hij had een longontsteking en kampt met een heroïneverslaving. Zijn telefoon en paspoort waren gestolen en hulp was beperkt.
Amber-Helena beloofde hem dat ze hulp zou vinden en besloot op sociale media over de ontmoeting te schrijven. De ochtend erna was haar bericht al honderden keren gedeeld. Daarbij werd één man heel vaak genoemd: Bert (niet zijn echte naam). Deze man had een stacaravan in zijn tuin en daar was Mark van harte welkom.
Er was alleen een probleem: Mark was niet meer te vinden en aangezien zijn telefoon was gestolen, kon niemand hem bereiken. Dus kwam er opnieuw een oproep op Facebook, dit keer met de vraag om Amber-Helena te bellen als Mark werd gespot. En dat lukte. "Opeens werd ik gebeld door een vrouw die bij een sinterklaasintocht was en zij zei: ik sta naast Mark."
Contact met familie
Dat het bericht op sociale media zoveel aandacht kreeg, was een behoorlijke schok voor Marks ouders, die al 22 jaar bezig zijn met de verslaving van hun zoon. "Je bent als ouder eigenlijk kansloos", vertelt Marks vader aan RTL Nieuws. "Hij heeft hier ook niet voor gekozen, het overkomt hem."
De arts in het ziekenhuis zei: als hij langer op straat had gelegen, was hij nu dood geweest.
De afgelopen jaren probeerde het gezin van alles om Marks leven weer op de rit te krijgen, ook in het buitenland. Maar door capaciteitsproblemen bij verslavingszorg en de vele voorwaarden bij opvanglocaties, lukt het maar niet om de juiste hulp te vinden, net als bij veel anderen in dezelfde situatie. Dat het nu tóch lijkt te lukken, is 'het beste kerstcadeau ooit'. Amber-Helena en de ouders van Mark staan ook in goed contact met elkaar.
Eigen woning
Een dag nadat er weer contact was met Mark, kon hij terecht in de stacaravan. En dat had ook niet langer moeten duren: "De arts in het ziekenhuis zei: als hij langer op straat had gelegen, was hij nu dood geweest."
Mark knapte wat op in de stacaravan en twee weken geleden kwam het geweldige nieuws dat er een eigen woning beschikbaar was gekomen. "Zijn vader belde en zei: het is echt een wonder." Zijn moeder is nog wel wat sceptisch, door de vele keren dat ze zo hun best hebben gedaan als ouders. "Maar ik ben hoopvol omdat er ondersteuning is", zegt ze. "Daar ben ik heel dankbaar voor."
Het is voor hen ook moeilijk dat er nu zoveel aandacht op hun zoon is gevestigd, met alle meningen die er – vooral op sociale media – bij komen kijken. "We hebben zo verschrikkelijk ons best gedaan, en nu nog steeds. Het heeft ons alles gekost." Toch wilden ze nu RTL Nieuws wel te woord staan: "Als het kan helpen, ook voor anderen, dan sta ik daar natuurlijk achter", zegt Marks moeder.
Groter probleem
Zowel de ouders van Mark als Amber-Helena zijn het namelijk over één ding eens: Marks verhaal is slechts een voorbeeld. Amber-Helena hoopt dat mensen weten dat iedereen op straat kan belanden, maar dat ook iedereen hulp kan bieden. "Iedereen kan naast iemand neerhurken en vragen wat iemand echt nodig heeft."
"Er zijn heel veel mensen op straat aan wie anderen de hele tijd aan voorbijlopen", zegt Amber-Helena. "Er zou meer verontwaardiging moeten zijn dat iemand als Mark niet eerder is gezien."
Persoonlijke aanpak
Loket Housing Zuid-Limburg, dat heeft geholpen bij het vinden van een woning voor Mark, laat in een reactie aan RTL Nieuws weten per persoon te kijken wat 'een passend traject' is. Bij de meeste mensen lukt het uiteindelijk om een passende, duurzame woning te bieden. "Zij wonen zonder woonoverlast of huurschulden, en hebben een stabiele basis om een thuisvol bestaan op te bouwen."
"Helaas blijft het vinden van passende woonruimte binnen korte termijn altijd een uitdaging vanwege de krapte op de woningmarkt. Toch lukt het ons in echte urgente situaties, zoals in het geval van deze meneer, om snel te handelen en om samen een oplossing te bieden", zegt de programmamanager. Ze zegt daar wel bij dat er uiteindelijk een 'gezamenlijke bereidheid om nét dat extra stapje te zetten' nodig is om een structurele verandering door te voeren.
Hele verandering
Mark is voorlopig nog bezig met landen, zegt zijn vader. "Het is een hele verandering, maar hij doet zijn best. Het is echt een kerstwonder."
Hij kan hopelijk binnenkort – na veel moeite en lange wachtlijsten – terecht bij het methadonprogramma van de GGD, wat hem gaat helpen van zijn verslaving af te komen. "We hopen dat het uiteindelijk goedkomt."
In 2021 sprak RTL Nieuws met de toen dakloze Femke van 23 jaar. Hoe haar leven toen was, zie je in deze video: