Topkok Jonnie Boer overleed door longembolie, zo herken je de symptomen

Jonnie Boer overleed gisterochtend op Bonaire, waar hij samen met zijn vrouw ook het restaurant Brass Boer had. De gevolgen van een longembolie werden hem fataal. "We zijn allemaal verslagen en verdrietig", liet een woordvoerder namens De Librije weten aan RTL Nieuws. 

Sluipmoordenaar

Huisarts Jojanneke Kant geeft op haar Instagrampagina 'devragendokter' medisch advies vanuit haar ervaring als huisarts. Na het nieuws over Jonnie Boer besloot ze een post te maken over wat zo'n longebolie is. "Een longembolie is een sluipmoordenaar", stelt ze. Een deel van de slagader van de longen wordt afgesloten door een stolsel. Het zorgt ervoor dat er geen bloed meer naar de longblaasjes stroomt, waardoor iemand te weinig zuurstof krijgt. In ernstige gevallen kan je eraan overlijden, zoals bij Boer het geval was.

"Op het moment dat het stolsel een grote slagader naar de longen afsluit, kan je als patiënt door een zuurstoftekort een hartstilstand krijgen", zegt Kant tegen RTL Nieuws. "Dat kan langzaam ontstaan, of direct bij het eerste stolsel."

Risicofactoren

Een longembolie wordt niet altijd op tijd herkend. De aandoening staat volgens Kant in de top zes meest gemiste diagnoses. De klachten zijn namelijk niet bij iedereen hetzelfde en wijzen niet automatisch naar een longembolie. Dat terwijl jaarlijks ongeveer 10.000 mensen in Nederland een longembolie krijgen, meldt Trombosestichting Nederland.

Het is dan ook moeilijk te voorzien wie een longembolie krijgt. Wel zijn er risicofactoren waarbij je extra alert moet zijn, zegt Kant. Het gaat dan om mensen die kanker hebben, recent zijn geopereerd, zwanger zijn of net een kind hebben gekregen. 

Bij lang stilzitten lopen mensen risico, bijvoorbeeld tijdens een lange vlucht of autorit. Ook het gebruik van hormonen, bijvoorbeeld door het slikken van de pil of hormoonsupplementen, kan het risico vergroten.

Symptomen om op te letten:

• Plots klachten van kortademigheid.
• Bloed ophoesten.
• Pijn tijdens het ademhalen.
• Duizeligheid of hartkloppingen.
• Plots dik en rood onderbeen; bel bij dit symptoom direct de huisarts.
  
  Bron: huisarts Jojanneke Kant

"Naast deze grotere risicofactoren, zijn er ook nog wat zaken die de kans op trombose kunnen verhogen, zeker in combinatie met elkaar", zegt Kant. Denk daarbij aan overgewicht, roken of een hogere leeftijd. Stollingsziektes waarbij het bloed te snel stolt kunnen ook een rol spelen.

Een longembolie is verder niet aan leeftijd gebonden, vertelt Kant. Al geldt wel: hoe ouder, hoe groter het risico. "Je ziet het relatief vaak bij vrouwen vanwege zwangerschap, het kraambed of het gebruik van hormonen zoals de anticonceptiepil." Bij de meest gebruikte anticonceptiepil is volgens haar het risico op trombose vijf tot zeven mensen per 10.000 gebruikers. 

Trombosebeen

Mensen die in het verleden last hebben gehad van een trombosebeen of al eens een longembolie hebben gehad, lopen volgens Kant een groter risico om er nog eens last van te krijgen. 

Toch is het aandeel patiënten met 'klassieke klachten', zoals een trombosebeen, relatief klein. De meeste mensen ervaren 'vagere klachten', zoals hartkloppingen of duizeligheid, of zelfs helemaal geen klachten.

Compressiesokken

Naast gezond eten, niet roken en genoeg bewegen, zijn er weinig concrete dingen die je in het dagelijks leven kunt doen om trombose en een mogelijke longembolie te voorkomen. 

Bij lange reizen, waarbij je dus lang stilzit, kun je wel voorzorgsmaatregelen nemen. Zo wordt bij reizen van langer dan vier uur aangeraden compressiekousen tot aan de knie te dragen. 

Daarnaast is het verstandig om genoeg te drinken, regelmatig kuitspieroefeningen te doen en elke twee uur even te lopen.