Door dit pak kan Daan straks staan bij een concert, ondanks zijn dwarslaesie

Naar een concert of evenement gaan is voor de meeste mensen relatief vanzelfsprekend, maar als je rolstoelgebonden bent, zit je al gauw vast aan het rolstoelplateau achterin de zaal. Als het aan studenten van de TU Delft ligt is dat binnenkort verleden tijd voor mensen met bijvoorbeeld een dwarslaesie.
Project MARCH heet het; een studententeam van de technische universiteit dat dit jaar hun tiende prototype exoskelet presenteert. Het exoskelet, een soort extern gemotoriseerd robotisch pak om het lichaam van een persoon heen, is dit jaar extra weerbaar gemaakt tegen schokken en stoten. Het skelet zou het mogelijk moeten maken om gewoon staand naar een concert te gaan.
Dat is hoopvol nieuws voor de 33-jarige Daan, die sinds 2017 een dwarslaesie heeft. Hij liep toen door een ongeluk met zijn motor rugletsel op. "Ik voel vanaf mijn borstniveau naar beneden niks, ook geen spieraansturing. Ik kan dus niet staan, maar heb wel een goede armfunctie", vertelt hij aan RTL Nieuws.
Ervaring met exoskelet
De afgelopen twee jaar is hij betrokken geweest bij het project MARCH. Hij had vanuit de medische kliniek waar hij wordt behandeld al vaker tests gedaan met een exoskelet, waardoor hij in aanmerking kwam voor de rol van 'piloot' bij de TU Delft. Want om mee te doen, moet je al ervaring hebben met lopen in een exoskelet. Er volgde een sollicitatieprocedure en uiteindelijk werd hij gekozen door het studententeam.
Het is niet voor niks dat je echt moet solliciteren voor die plek. "Je moet er best wat tijd voor over hebben en vrij voor kunnen maken", vertelt Daan. Zeker de laatste twee-drie maanden van het jaarlijkse project is hij er 'behoorlijk intensief' mee bezig, zeker drie tot vier dagen per week. Gelukkig vindt hij het erg leuk om mee te werken aan de ontwikkeling van het exoskelet.
Bekijk hier beelden van Daan bij de TU Delft:
Het exoskelet zelf kan je vergelijken met het menselijk lichaam. "Om te beginnen het frame. Dat is eigenlijk net als onze botten. Het frame zorgt voor stevigheid en houdt alles bij elkaar", legt teamlid Maica Brakkee uit. Dan zijn er de gewrichten. "Dat zijn eigenlijk onze spieren en gewrichten in ons eigen lichaam, wat beweging mogelijk maakt."
Een van de belangrijkste onderdelen is de hoofdcomputer, vergelijkbaar met ons brein dat bij het lichaam de spieren aanstuurt. "De hoofdcomputer bepaalt wat we gaan doen en hoe we dat gaan doen." Door middel van kabels en sensoren, die als zenuwen dienen, wordt alles aangestuurd. Daan kan als piloot het skelet besturen met een soort afstandsbediening, die vastzit aan de krukken die hij gebruikt om op te staan. "Met die afstandsbediening geeft hij bijvoorbeeld aan: nu wil ik lopen, of nu wil ik staan."
Maatschappelijke impact
Het studententeam werkt al tien jaar aan het exoskelet, met elk jaar een nieuw focuspunt. Dit jaar ligt de focus op de maatschappelijke impact die zo'n skelet kan maken, zegt Brakkee. "We zagen namelijk dat sociale gelegenheden zoals bijvoorbeeld concerten toch heel vaak niet rolstoeltoegankelijk zijn."
Bij het bestaande prototype van het exoskelet is het nog nodig om te staan met krukken, voor de balans. Dit jaar hebben de studenten hard gewerkt om het mogelijk te maken langere tijd te kunnen staan zonder krukken. "Als je nu een duwtje krijgt, corrigeert ons exoskelet dat vanzelf, zonder dat daar de krukken van de piloot bij nodig zijn."
Dat is onder meer gelukt door het toevoegen van een enkelgewricht. Dat gewricht kan worden aangestuurd waardoor de voet niet alleen op en neer beweegt, maar ook naar binnen en naar buiten. "Dat is heel belangrijk als je een duw vanaf bijvoorbeeld de zijkant krijgt", zegt Brakkee.
Oogcontact
Daan is als piloot erg te spreken over de ontwikkelingen bij de TU Delft. Wat hij namelijk vooral mist als dagelijks rolstoelgebruiker, is oogcontact. "Het gaat mij om de sociale interactie, om te gaan staan en elkaar weer aan te kunnen kijken", vertelt hij. "In een rolstoel moet je eigenlijk altijd omhoog kijken om oogcontact te kunnen hebben."
Met het exoskelet kan hij normaal staan en dankzij de ontwikkelingen van dit jaar blijft hij ook zonder krukken in balans, waardoor hij zijn armen en handen vrij heeft. "Dan kom je ineens weer mee met de groep."
Hij hoopt nu vooral dat fabrieken ook aan de haal zullen gaan met het exoskelet. Alles wat de studenten in Delft ontwikkelen, is bewust zonder patent. Iedereen kan dus met de innovaties aan de slag. Uiteindelijk, als het exoskelet massaler wordt geproduceerd, hoopt Daan dat de prijs ook wat gaat dalen. Op dit moment kost zo'n skelet namelijk al gauw 30.000 euro. "Het is nu qua kosten net niet de moeite waard. Het zit op het randje."
In 2019 ging RTL Nieuws langs bij Dennie, die dankzij een exoskelet kan lopen. Hoe dat toen ging, zie je in deze video: