'Rolstoelvriendelijk' vakantieadres? Menno trof een drempel van 40 cm aan
Op vakantie gaan vraagt altijd de nodige voorbereiding, en als je afhankelijk bent van een rolstoel al helemaal. Voor rolstoelgebruikers is reizen omslachtiger en op je bestemming is het maar afwachten of 'rolstoelvriendelijk' ook echt iets betekent. Menno Streefland (30) weet hoe dat voelt: hij boekte een glampingtent die voor hem geschikt zou zijn, maar kon er bij aankomst niet eens in. "Dan maar zelf een oprijplaat bouwen."
"Mensen die in een rolstoel zitten, moeten vaak tot in detail hun reis plannen. Van of je ergens naar binnen kunt, tot of het toilet bruikbaar is", zegt René van Hooren van belangenorganisatie HandicapNL.
In Nederland zijn er ongeveer 150.000 mensen die permanent rolstoelafhankelijk zijn, en nog eens 200.000 die er deels op aangewezen zijn. Voor hen is vakantie geen vanzelfsprekendheid. "Je moet altijd nadenken: is er hulp beschikbaar, doen de liften het, is het toilet toegankelijk? Dat kost ongelooflijk veel energie."
Opeens rolstoelafhankelijk
Menno Streefland weet daar alles van. Tweeënhalf jaar geleden veranderde Menno's leven compleet. Tijdens een skivakantie in Oostenrijk gleed hij uit op een ijsplaat, viel tien meter naar beneden en liep een incomplete dwarslaesie op. "Er bewoog echt helemaal niks." Maanden van intensieve revalidatie volgden. Inmiddels kan hij korte stukjes lopen met een rollator, maar is hij voor het grootste deel nog altijd rolstoelafhankelijk. "Mijn rechterbilspier doet niets meer. Lopen zonder steun lukt gewoon niet."
Wie afhankelijk is van een rolstoel stuit bij het boeken van een vakantie op talloze drempels – letterlijk en figuurlijk. Zo verdubbelt volgens Menno bij boekingssites de prijs van een hotelkamer zodra je aangeeft dat deze rolstoeltoegankelijk moet zijn. "Het zijn aangepaste en ruimere kamers, dus meer vierkante meters en dus duurder", zegt Menno.
Bewerkelijker en vol onzekerheden
Zelf boekte hij onlangs een glampingtent in Spanje. "Ik heb nog gebeld om te checken of het toegankelijk was. Aan de telefoon zeiden ze dat er maar een klein opstapje van tien centimeter was." Dat bleek uiteindelijk een houten rand van veertig centimeter hoog. "Ik kon er met geen mogelijkheid in."
Menno besloot ter plekke zelf iets te regelen. Hij ging alleen op pad, op zoek naar materialen om een oprijplaat te bouwen. "Als je benen het niet doen, ben je vaak genoeg afhankelijk. Dan wil je de dingen die je wél kunt, ook echt zelf doen. Mijn vriendin wilde mee, maar ik gun haar de rust aan het zwembad ook."
Na een tocht langs drie winkels en flink wat rollen met zijn rolstoel, lag er een geïmproviseerde oprijplaat. "Twee uur bezig, voor iets wat voor een ander geen probleem is."
Hoe hij dat deed zie je in de onderstaande video:
Menno weigert zijn leven te laten bepalen door beperkingen. "Ik wil denken in oplossingen, niet in problemen." Op sociale media deelt hij alles waar hij tegenaan loopt. "Ik merk dat anderen ook meer durven te delen sinds ik dat doe. Het helpt om te laten zien hoe het echt is."
Bij HandicapNL horen ze vaak dat het openbaar vervoer een groot obstakel is. "Je moet je treinreis aanmelden, hulp regelen bij in- en uitstappen, hopen dat de liften werken. Maar in de praktijk valt dat vaak tegen", zegt Van Hooren.
Hij noemt een schrijnend voorbeeld: "Een collega zat in de trein, maar de afgesproken assistentie kwam niet opdagen. Ze is uiteindelijk kruipend de trein uitgegaan, met hulp van passagiers. Haar rolstoel werd haar nagebracht. Mensonterend."
Ook vliegen lastig
Vliegen is al niet veel makkelijker. "Waar vindt de transfer plaats van je eigen rolstoel naar de vliegtuigstoel? Is er een slurf of moet je met een trap? Dan moet er een speciale lift komen. Dat zijn allemaal dingen die je ruim van tevoren moet regelen, vaak met moeite."
Hoewel veel mensen denken dat Nederland goed toegankelijk is, ziet Van Hooren dat sommige Zuid-Europese steden het verrassend goed doen. "Op het strand van Barcelona zijn bijvoorbeeld verschoningsruimtes speciaal voor mensen met een beperking. Dat kennen we in Nederland nog nauwelijks."
Menno merkt het verschil ook. "In Nederland heb je schuine stoepen, veel klinkers, en vaak geen afrit bij een zebrapad. In Spanje zijn er relatief veel ouderen, dus zijn voorzieningen beter afgestemd. Zo is er bijna altijd een wc op de begane grond, in plaats van ergens boven of in een kelder."
Elke dag keuzes maken
Menno is dagelijks bezig met plannen. "Leggen we vandaag een wat langere afstand af? Dan wordt het een rolstoeldag. Wil ik op ooghoogte communiceren, dan pak ik de rollator. Zonder gaat niet, ik moet me altijd ergens aan vasthouden."
Toch blijft hij positief. "Elke tegenslag is even flink balen, maar als ik het daarna tóch zelf heb geregeld, voel ik me sterker. Dat zijn de momenten waarom het draait."
En zijn openheid werkt: steeds meer mensen spreken zich uit over hoe lastig reizen met een beperking is. "De eigenaresse van deze Spaanse camping zag mijn filmpje en heeft beloofd dat van de achttien glampingtenten er twee een oprijplaat krijgen. Het was natuurlijk beter geweest als ze allemaal een oprijplaat kregen, dat helpt bijvoorbeeld ook ouderen of ouders met kinderen in de kinderwagen. Maar dit is al een stap in de goede richting. Als zoiets lukt, heb ik mijn doel bereikt, door te laten zien wat wél kan."
