'Ga lekker zitten': Nederlanders zitten het meest van alle Europeanen
Nederlandse werknemers zitten gemiddeld 8,9 uur per werkdag. Daarmee zijn we Europees koploper in zitten, blijkt uit nieuw onderzoek van het CBS en TNO. "Zitten zit in onze cultuur. We doen het ongemerkt de hele dag door", zegt TNO-onderzoeker gezond werken Lidewij Renaud.
Uit de cijfers blijkt dat werknemers gemiddeld 4,5 uur van hun werkdag zittend doorbrengen, plus 1,1 uur in woon-werkverkeer, dat is exclusief fietsen en nog eens 3,3 uur in de vrije tijd. Dat is nauwelijks veranderd vergeleken met vijf jaar geleden. In 2019 zaten we gemiddeld op 8,6 zituren.
Vooral thuiswerkers
Niet iedereen zit evenveel. ICT'ers en administratieve krachten zitten het meest: zo'n zeven uur op een werkdag. Kelners, schoonmakers en barpersoneel zitten juist nauwelijks: gemiddeld één uur.
Thuiswerkers brengen meer tijd zittend door dan wie op locatie werkt: 6,3 uur tegenover drie uur. En hoe meer beeldschermwerk, hoe meer zituren: wie dagelijks zes uur of meer achter een scherm zit, komt uit op 6,8 uur per werkdag.
Risico's voor de gezondheid
Volgens Renaud, onderzoeker bij de Nederlandse Organisatie voor Toegepast-Natuurwetenschappelijk Onderzoek (TNO) is het niet vreemd dat Nederlanders zo veel zitten: "Het zit diep geworteld in onze cultuur. We zeggen letterlijk: 'Ga lekker zitten'. Op verjaardagen zetten we stoelen in een kring. Ook in ons dagelijks leven is alles gericht op gemak: de boodschappen bestel je online, je neemt de lift in plaats van de trap en voor films hoef je niet meer naar de videotheek zoals vroeger."
Maar al dat zitten is ongezond. Wie structureel meer dan acht uur per dag zit, loopt meer risico op hart- en vaatziekten, diabetes type 2, bepaalde vormen van kanker en zelfs vroegtijdig overlijden.
En met een paar keer per week sporten compenseer je dat niet volledig. "Het is niet zo dat als je twee keer in de week sport, dat je dan rustig op werk kunt blijven zitten. Sporten is altijd goed, maar het compenseert niet of slechts in kleine mate het vele zitten", zegt Renaud.
Wat kun je doen?
Ze benadrukt: "Als je een zittend beroep hebt en veel zit, dan is het verstandig ieder half uur even het zitten te onderbreken."
Volgens Renaud moeten we af van de 'zitcultuur' en toewerken naar een 'beweegcultuur'. Kleine aanpassingen helpen al: vaker de trap nemen, een stukje lopen tijdens een telefoongesprek, samen wandelen in de lunchpauze of vergaderen terwijl je loopt.
Ook werkgevers kunnen bijdragen, zegt ze. "Zorg dat de printer of het koffieapparaat wat verder weg staat, bied zit-sta-bureaus aan en geef zelf het goede voorbeeld. Het gaat erom dat bewegen normaal wordt en zitten minder vanzelfsprekend."
