Thuisbatterij levert fors minder op: van 175 naar 90 euro per maand
Wie zich heeft laten overtuigen door de verkooppraatjes van bijvoorbeeld Zonneplan, Frank Energie of Tibber voor een thuisbatterij en hoopte de investering snel terug te verdienen, zal zich de afgelopen tijd achter de oren krabben. Waar eigenaren vorig jaar gemiddeld zo'n 175 euro per maand verdienden, is dit bedrag nu gedaald naar 90 euro. Hoe kan dat?
Er wordt nog altijd flink mee geadverteerd: thuisbatterijen. De grote vraag is nog altijd: is zo'n batterij nou wel of niet terug te verdienen?
Nee, was begin vorig jaar nog de conclusie. Onderzoeksbureau CE Delft stelde toen dat het je zeker 15 jaar zou kosten om de aanschafprijs van een thuisbatterij terug te verdienen - tegen die tijd zit de levensduur van de batterij er zo'n beetje op.
In balans brengen
In diezelfde periode beweerde Zonneplan een batterij te verkopen die wel rendabel was, de Nexus. Het ging specifiek om een thuisbatterij die op afstand wordt aangestuurd en het energienet in balans helpt brengen. Als plotseling meer of minder energie wordt opgewekt dan verwacht, bijvoorbeeld omdat het harder of zachter waait dan een dag eerder was voorspeld, dan kan zo'n batterij bijspringen door razendsnel te laden of ontladen.
Met de vergoeding die daar tegenover staat, kon de batterij worden terugverdiend, beweerde Zonneplan begin vorig jaar. In vijf jaar zelfs. Experts plaatsten toen al kanttekeningen bij deze 'onbalansbatterijen':
Dragan Blom is een van de eersten die zo’n thuisbatterij bestelde, voor zo'n 7000 euro. Hij heeft in totaal nu 2200 euro terugverdiend. "In het begin gingen de inkomsten heel hard", zegt hij.
Maar: "Je ziet nu de rendementen wat terugzakken." In augustus vorig jaar verdiende hij 257 euro. Een wereld van verschil met augustus dit jaar, geeft hij toe. Nog geen 75 euro kwam er binnen. Hij deelt de grafiek die hij ziet in de app:
De schatting was dat hij de investering in zes jaar zou hebben terugverdiend. De vraag is of dat nog realistisch is. "Je weet nooit wat de komende 4,5 jaar gaat doen. Het blijven schattingen. In het ergste geval draai je quitte, maar hierdoor ben ik wel van het gas af."
'Niet zo snel in paniek'
Ook een andere batterij-eigenaar, Rene Beck, erkent dat de inkomsten teruglopen. "Maar ik ben nog steeds tevreden met de opbrengst." Zolang hij ongeveer 100 euro per maand terugverdient, is hij tevreden. En als het lager wordt? "Ik ben niet zo snel in paniek."
Niet iedereen reageert zo begripvol. Journalist Herbert Blankesteijn, die vorig jaar de batterij kocht, zegt: "Wat ik na een jaar merk, is dat de verwachtingen totaal niet worden waargemaakt. En dat Zonneplan dit gewoon ontkent." De batterij van Blankesteijn heeft in een jaar 1366 euro opgebracht, een stuk minder dan de 1900 euro die hem werd voorgehouden.
'Vorig jaar structureel hoger'
Deze week gaf Zonneplan via X toe dat er meer aan de hand is. "Vorig jaar waren de opbrengsten structureel hoger. Mede door betere Europese afstemming is dit gedaald. Goed voor het net en het milieu, maar wel minder opbrengsten voor losse batterijen."
Op de vraag wat dit allemaal betekent op de terugverdientijd van thuisbatterijen, verwijst Koen Altena van Zonneplan naar een rapport van onderzoeksbureau Berenschot (pdf). Daarin staan verschillende scenario's: het minst negatieve scenario is dat de batterij in 14 jaar is terugverdiend, in het meest positieve in 3 jaar.
Altena: "We moeten een meer gemixt beeld geven. We hebben het nu over een bandbreedte van tussen de 4 en 8 jaar."
"Maar waar komt het door dat er minder verdiend wordt aan de batterijen? Volgens Jorrit de Jong van netbeheerder TenneT spelen mogelijk 'meerdere dingen' tegelijk. Eerst een paar technische. Bij de netbeheerder draait alles om het perfect in balans houden van het energienet. Het is letterlijk zo dat de vraag naar energie altijd gelijk moet zijn aan het aanbod.
Sinds Nederland is toegetreden tot het Europese Picasso-platform, kan een ander land ons sneller helpen bij een energie-overschot of energietekort. Zo is er dus minder onbalans. En valt er minder te verdienen op deze markt.
Tegelijk is een nieuw algoritme ingevoerd dat ervoor zorgt dat de informatie over onbalans beter wordt doorgegeven, waardoor overschotten minder snel omslaan in tekorten en andersom.
Ook is het zo dat de elektriciteitsprijzen zijn gedaald. De bedragen die uitgekeerd worden om balans terug te brengen, zijn daarop gebaseerd. "Dat kan er ook allemaal mee te maken hebben."
'De taart is maar heel klein'
Er speelt nog iets mee, zegt De Jong. En dat is het argument waar al eerder voor werd gewaarschuwd: hoe meer partijen actief worden op deze markt, hoe lager het verdere verdienmodel. Er treedt verzadiging op.
"Steeds meer mensen hebben thuisbatterijen, er is veel mee geadverteerd. Wij blijven zeggen: je moet niet op deze markt gaan om snel geld te verdienen. Het is geen goudmijn. De taart is maar heel klein, als een miljoen mensen aan de onbalans denken te verdienen, dan krijg je maar een heel klein stukje van die taart. Veel aanbieders van batterijen zijn daarom ook op de vingers getikt vanwege een te florissante voorspelling."
Wat precies de oorzaak is van het teruglopen van inkomsten durft De Jong niet te zeggen. "In het algemeen is het zo dat schommelingen op de onbalans niet vreemd zijn." De opbrengsten kunnen in de toekomst weer stijgen, maar één ding is zeker, zegt De Jong: een thuisbatterij is geen garantie voor snelle winst.
In 5 minuten je telefoon opladen
Ondertussen wordt hard gewerkt aan de batterij van de toekomst, zoals de LeydenJar. Eentje die nog sneller kan laden. Deze onderzoeker vertelt je er meer over:
