Paracetamol, neusspray, maagzuurremmers: zo onschuldig zijn ze niet
Dat je niet zomaar een heleboel medicijnen in moet nemen weten we, maar toch leest meer dan de helft (55 procent) van de Nederlanders de bijsluiter niet van medicijnen als paracetamol, maagzuurremmers en neusspray. Het grote misverstand: wat kan er gevaarlijk aan zijn als je het gewoon bij de drogist kunt kopen?
Om ons daar bewust van te maken begint vandaag een Europese campagne met de boodschap 'Medicijnen zijn geen snoepjes'.
Lees de bijsluiter, volg de instructies en gebruik je medicijnen verstandig, is de boodschap van de Europese medicijnautoriteiten. Want elk medicijn, ook een zogeheten zelfzorgmedicijn dat je bij de supermarkt of de drogist haalt, brengt risico's met zich mee. Bij verkeerd gebruik kunnen vervelende bijwerkingen of zelfs verslaving het gevolg zijn.
'Mensen lezen bijsluiter niet'
Toxicoloog Corine Bethlehem van het Erasmus MC vertelt dat er dagelijks wel iemand binnenkomt met een ernstige vergiftiging door medicijnen zoals paracetamol. "Je krijgt orgaanschade, dat begint bij je lever en gaat naar de nieren. Als je er niks tegen doet, ga je dood."
Het is lastig te zeggen hoeveel pillen je moet slikken voordat het een probleem wordt zegt ze, want dat verschilt per persoon. "Het komt inderdaad omdat mensen soms de bijsluiter niet lezen."
Zelfzorgmiddelen zijn medicijnen die je zonder recept kunt halen bij de apotheek, drogist of supermarkt. Bijvoorbeeld paracetamol, ibuprofen, neusspray en bepaalde maagzuurremmers.
En die medicijnen gebruiken we massaal: zo slikt 95 procent van de Nederlanders regelmatig paracetamol, en 48 procent gebruikt weleens neusspray, blijkt uit cijfers van onderzoeksinstituut Nivel.
Hart-, nier- en leverproblemen
Maar onschuldig is het gebruik ervan niet. Zo kunnen sommige pijnstillers bijwerkingen geven voor mensen met hart-, nier- en leverproblemen.
Maagzuurremmers mogen maximaal 2 weken achter elkaar worden gebruikt. Terwijl 27 procent van de gebruikers zegt ze langer te slikken. Bij verkeerd gebruik kunnen ze hartritmestoornissen veroorzaken.
Ook neusspray wordt vaak te lang gebruikt: 20 procent sprayt langer dan een week. En daar kan je neus 'verslaafd' aan raken, waardoor hij juist chronisch verstopt zit.
Zelfs hoestdranken zijn niet onschuldig. Verkeerd gebruik kan zorgen voor een opgezwollen keel en tong, waardoor vervolgens ademhalingsproblemen kunnen ontstaan.
Ook als je een medicijn al jaren gebruikt, bijvoorbeeld paracetamol, is het raadzaam de bijsluiter toch te blijven lezen, zegt Ton de Boer, voorzitter van het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG). "Daar vind je belangrijke informatie over het goed gebruik van medicijnen. En omdat we steeds nieuwe kennis krijgen, kan de informatie die er in staat veranderen. Bijvoorbeeld met nieuwe bijwerkingen of aangepaste gebruiksinstructies."
"Daarnaast verandert je eigen gezondheid ook", vult een woordvoerder van CBG aan, waardoor het effect van medicijnen kan veranderen. Je kunt bijvoorbeeld zwanger raken of een ziekte krijgen. Tot slot moeten vooral ouderen extra opletten, omdat ze vaak ook andere medicijnen slikken.
Verwarring over paracetamol
Over het gebruik van paracetamol bij koorts en griep bestaat op social media wat onduidelijkheid. Zorgt het onderdrukken van koorts door paracetamol ervoor dat je minder snel herstelt van griep? En wat gebeurt er als je te veel paracetamol inneemt? In deze video leggen we huisarts Stefan van Rooijen 5 stellingen voor:
